�

ای داد بیداد!

دوشنبه 24 آبان 1400
+0 به یه ن

مردم ما فرصت چندانی برای آشنایی با دادرسی مدرن نداشته اند. در ذهن بیشتر مردم ما، دادرسی هنوز یک مفهوم قرون وسطایی هست. ازاین منظر قرون وسطایی، در بهترین وضعیت متهم را -حتی پیش از اثبات جرم- جلوی مردم به شدیدترین وجه  باید مجازات کرد تا هم دل مردم خنک شود و هم ترس در دل بقیه مجرمان بالقوه بیافتد.
این رویکرد نه انسانی است و نه موثر. در کدام یک از جوامع که این راه بر گزیده اند عدالت و امنیت در دراز مدت برقرار شده و فساد ریشه کن (ویا دست کم مهار ) شده؟!
نه تنها این اتفاق نیافته ، بلکه تعداد بیشماری هم بی گناه مجازات شده اند و فرزندان آنها بار عقده بر دوش کشیده اند. عده زیادی تر و خشک با هم سوخته اند.
آیا در کشورهای اسکاندیناوی که جرم و فساد را به حداقل رسانده اند این گونه عمل کرده اند؟!



در رویکرد مدرن، دادرسی یک پروسه طولانی است. با دقت شواهد و اسناد جمع آوری می شوند و راستی آزمایی می شوند. نه تنها متهم بلکه شاکی هم باید سین جیم شود هر چند از لحاظ روحی برایش سخت باشد. اگر این گونه نباشد که تضمینی برای روشن شدن حقیقت نخواهد بود! اگر این گونه نباشد دادرسی هم ابرازی خواهد بود در دست پاپوش دوزان تا برای رقبا و کسانی که مورد حسادت آنها هستند پاپوش بدوزند و به دست دستگاه قضا رقبای تحصیلی و عشقی و کاری را  از صحنه خارج کنند.

در دادرسی مدرن، هدف از مجازات کم کردن جرم در جامعه هست نه خنک شدن دل شاکی و سمپات های او. میزان مجازات 
بر اساس بر هر جرم، بر اساس مطالعات دقیق روانشناسی و جامعه شناسی تعیین می گردد به گونه ای که تضمین کند جرم کاهش خواهد یافت.


اگر فرصتی پیش آمده که ما ایرانی ها با مفهوم دادرسی مدرن آشنا شویم بهتره "دایی جان ناپلئون درونمان " را مهار کنیم و به جای یافتن کاسه ای زیر نیمکاسه بنگریم و بیاموزیم.
شیوه دادرسی
مدرن حاصل تحلیل و بررسی قرن ها سعی و خطا 
توسط برخی از هوشمندترین اندیشمندان جهان هست. من و شما نمی توانیم از رختخوابمان بلند شویم و شیوه ای بهتر از آن در اندازیم. بهتره از این تجربه عظیم بشری بیاموزیم.


باور کنیم که دستگاه قضا در کشور های پیشرفته کارش را بهتر بلد هست تا اظهار نظر کننده ها در تاکسی های خطی که برای هر تیر چراغ برق که در مسیر می بینند برنامه ای در جهت اجرای عدالت در ذهن دارند!! اون هم چه برنامه ای!!!

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

     بؤلوم : باخیش           یازار : یاسمن فرزان           2 باخیش

مضرات عرفان های فست فودی برای فرد و جامعه

شنبه 22 آبان 1400
+0 به یه ن

"من به درجه ای از عرفان رسیده ام که هیتلر و صدام را هم می بخشم و عزت تپانشان می کنم!"


افرادی که به خاطر احساس کمبود به دلیل ضعف های مختلف در مهارت های اجتماعی  و نظایر آن، در انواع و اقسام عرفان و… دنبال آرامش می گردند، با افتخار تمام، یک سری آموزه های بی اساس در میان دوستان و آشنایان  نشر می دهند. اغلب آن آموزه ها، هم برای فرد و هم برای جامعه مضر هستند.

از جمله این که شعار می دهند که باید همه انسان ها را دوست داشت و به همه چنان عشق ورزید که از عشق سیراب شوند و این عشق را باز گردانند.وقتی از اونها می پرسیم "آیا این عشق شما شامل کسانی که مرتکب جنایت علیه بشریت یا شکنجه کودکان یا شکنجه حیوانات هم شده اند می شود؟" بادی به غبغب می اندازند و با نگاه عارف اندر بدبخت اسیر در شهوات براندازمان می کنند و می گویند اتفاقا  بیشترین عشق را باید به جانیان ارزانی داشت چون که بیش از همه نیاز و احتیاج به عشق دارند.

چیزی که من دیده ام این مدعیان عرفان و رسیدن به آرامش  و عشق همه گیر، نه تنها  به همه آدمیان محبت نمی کنند بلکه حتی اگر هزار تا خوبی به اونها کرده باشید، یک حرف خیلی معمولی را بهانه قرار می دهند و با شما دعوا راه می اندازند. بعد این افراد  که خود کوچکترین گذشتی ندارند، برای جهانیان نسخه می پیچند که جنایت کاران علیه بشریت را باید غرق در محبت کرد!! نه خیر! همچون "بایدی" در کار نیست! جنایتکاران علیه بشریت را باید با استناد به منابع موثق محاکمه کرد و مطابق قانونی سازگار با حقوق بشر محکوم نمود. من و ایشان چه کاره ایم که جانیان را ببخشیم یا نبخشیم؟! این که چهار تا کلاس آبدوغ خیاری عرفان رفته باشیم به ما این حق را نمی دهد که بگوییم که فلان جانی بخشیده شود یا نشود. کسانی که علیه آنان یا خانواده شان جنایت صورت گرفته باید تصمیم بگیرند که ببخشند یا نبخشند. در هر حال محاکمه بر اساس مستندات موثق حقوقی انجام گیرد و مجازات بر اساس قانون مبتنی بر حقوق بشر تعیین گردد.

دوم هم این که روانشناسان به ما می آموزند هر چه به برخی بیماران روانی مثل خودشیفته ها و…..بیشتر محبت کنی در پاسخ بیشتر و بیشتر شما را به لحاظ روحی خسته می کنند. این قبیل افراد در دور وبر ما کم نیستند. افرادی هم در میان اطرافیان ما هستند که چنان کمر به خدمت خودشیفته ها می بندند که بقیه دنیا -از جمله عزیزان خود را- فراموش می کنند. فقط برای این که به خود و دیگران ثابت کنند بسیار مهربان هستند ، بچه و همسر خودشان را در حالی که نیاز شدید به محبت دارد رها می کنند و به یک غریبه خودشیفته خدمت می کنند. خودشیفته ها خوب بلدند که افراد را چنان روی انگشت بچرخانند که زندگی شان را در خدمت به آنها سپری کنند.

بنا به نظر روانشناس ها، باید فاصله از برخی بیماران روانی از جمله خود شیفته ها را رعایت کرد و خود را از زیر یوغ خدمت رسانی به آنها آزاد کرد. اما 
آموزه های غلط این نوع عرفان های آبدوغ خیاری  ابزاری می شود در دست خودشیفته ها که برای خودشان خادم بی جیره و مواجب بیابند و بعدش هم با روح و روانش بازی کنند.
🍀@minjigh

وقتی سو تفاهم ها را با سئوال می توان رفع کرد، نیازی به  درجات بالای عرفان  نیست!

یکی از مسایلی که در روابط اجتماعی بر برخی چنان فشار می آورد که نیاز به عرفان حس می کنند، سوتفاهم های هر روزه در صحبت های معمولی است. برخی از این افراد اون قدر در دل شیله پیله و غل و غش دارند که خود دایم  در مورد بقیه قضاوت های ناجور می کنند. در نتیجه، دایم گمان می کنند بقیه هم وقتی   حرفی می زنند حتما طعنه ای و نکته ای شوم در میان  هست. واخ! واخ! در محل کار ازاینها زیاد پیدا می شه. مثلا، کافیه بگویید «مانیتور نو مبارک» تا هزار ویک معنا و مفهوم و توطئه  در دل آن ببینند. از بس خود دایم مشغول توطئه اند.

 فرزانگانی ها معمولا  بی غل و غش  و خوش قلب هستند. با این وجود  با جمع  فرزانگانی ها (جمعی بیش از ۴ -۵ نفر)  صحبت کردن هم پشیمانی به بار می آورد. اونها هم هر صحبت معمولی را ممکنه به توهین و طعنه تعبیر کنند و گارد بگیرند. این از هوش زیاد  در کنار مهارت های اجتماعی پایین شان  ناشی می شود. اگر افراد کم هوش تر
حداکثر یک معنا از جمله ای استنتاج کنند باهوش تر ها چندین معنا را برای آن تجزیه و تحلیل می کنند که درمیان آنها  برخی می تواند توهین آمیز باشد. برای کسانی که هم باهوشند و هم مهارت اجتماعی کافی دارند مشکل خاصی پیش نمی آید. همونجا با خود  تحلیل می کنند: «گیریم که بدترین تعبیر ممکن مد نظر گوینده بوده. آیا موضوع اون قدر ارزش دارد که پی گیر باشم ببینم منظور گوینده چه بوده؟» اگر جواب منفی بود که وا می دهند و فراموش می کنند. اما اگر جواب مثبت بود با جمله بندی های ظریف و هوشمندانه مناسب موقعیت و شرایط، گوینده را به حرف می کشند تا دریابند واقعا منظورش چه بوده. این طوری معمولا سو تفاهم رفع می شود. کسانی که باهوشند اما مهارت کلامی لازم را ندارند با این دغدغه محاوره را ترک می کنند که منظور یارو درواقع چه بوده است؟ آیا طعنه ای زده یا منظوری نداشته؟ از یک حد که این دغدغه و سئوالات بیشتر می شود به ذهن فرد فشار می آورد. بعدش می روند دنبال عرفان که مثلا به آرامش برسند. آیا عرفان مشکلشان را حل می کند؟! ابدا، خیر! مشکل را صد چندان می کند. چرا؟! چون که این توهم به شخص دست می دهد که چون به درجات بالای عرفان رسیده حقیقت افراد را بهتر می بیند. درنتیجه، وقتی  سو تفاهم پیش می آید و احتمال می دهد منظور توهین آمیز باشد آن برداشت خود را عین حقیقت می یابد و از کوره در می رود. این گونه می شود  که عرفان این افراد را نه تنها آرام تر نمی کند بلکه پرخاشگرتر و ستیزه جو تر می نماید.

 من نمی دانم اونها که به خاطر غل و غش و بددلی خود هر حرف ساده ای را کج می فهمند و توهین آمیز می یابند  چه کنند که دردشان درمان شود؟!  اما اونهایی که به دلیل هوش زیاد اما مهارت اجتماعی کم همین مشکل دارند با مشاهده دقیق افراد با مهارت اجتماعی و نیز هوش بالا می توانند ضعف خود را عرض چند ماه برطرف کنند و از این همه فشار فکری رها شوند. نیازی نیست به طبقات بالای عرفان صعود کنند. 

این را هم باز تاکید می کنم علت این که ما فرزانگانی ها خیلی از مهارت های اجتماعی را در دوره دبیرستان و یا حتی دانشگاه یاد نگرفته ایم درس خواندن زیاد ما نبوده. درس خواندن این وسط بی گناه هست. کاسه کوزه ها را بر سر درس خواندن  نشکنید!  آن چه موجب این ضعف شده است میل عجیب درصد بزرگی از سمپادی ها به متفاوت بودن و یا متفاوت ظاهر شدن از بقیه جامعه در دوران نوجوانی بوده است. در هر حال و در هر سن، 
این نوع ضعف ها  به آسانی ظرف ۶-۷ ماه رفع شدنی هستند. 
🍀@minjigh

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

     بؤلوم : باخیش           یازار : یاسمن فرزان           0 باخیش

راه حل گزاف سلبریتی های دوزاری برای حل تمام مشکلات فردی و اجتماعی

پنجشنبه 20 آبان 1400
+0 به یه ن


چندی پیش نوشتم که اونهایی که به عرفان و ورد خوانی گرایش پیدا می کنند و ادعا می کنند به آرامش رسیده اند، در عمل از متوسط جامعه ایرانی هم زودتر عصبانی می شوند و پرخاش می کنند. حتی اگر عصبانیت شان از روی پرتوقعی و انتظارات بیجای خودشان باشد، باز به لحن حق به جانبی  پرخاش می کنند چون که باور دارند که در درجات بالای عرفان سیر می کنند و اگر خشمگین هستند لابد ایراد، صد در صد، از طرف مقابل هست.
شخصی به من نقد کرد و گفت نگرش چالشی و بدبینانه تو نسبت به پایه های اعتقادی این افراد باعث می شود که نسبت به تو گارد بگیرند و پرخاش نمایند.

برای این که راستی آزمایی کنم تصمیم گرفتم گروهی از این «به آرامش رسیده ها» را زیر نظر بگیرم که مرا نمی شناسند و در نتیجه نسبت به من گارد ندارند. رفتم سراغ گوش کردن مصاحبه های سلبریتی های دوزاری کشور. همون طیف که ادعا می کنند مردم ایران بیخودی هی نق می زنند و اگر ثروتمند نیستند از بی دست و پایی خودشان هست و.... 
این سلبریتی دوزاری ها هم عموما ادعای سیر در درجات بالای عرفان هستند و برای دیگران خواندن فلان ورد و خرید بهمان انگشترا که «انرژی مثبت» دارد توصیه می کنند. در مجموع برای حل مشکلات فردی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی همین راه حل ها را توصیه می نمایند. خودشان را هم به عنوان نمونه موفق مثال می زنند و می گویند ما هم همین کارها را کردیم که این قدر الان کارمان درسته!
خلاصه مصاحبه هایشان را گوش کردم ودیدم بعله!!!‌آستانه پرخاش اینان حتی از«به  آرامش رسیده هایی» که من آنها را به چالش می کشیدم هم پایین تر است!  حداقل آشنایان من اون قدر شعور داشتند  به منظور پرخاش سن  بالای یک نفر را سوژه تحقیر قرار ندهند چون به زودی خود به آن سن می رسند. اما این سلبریتی دوزاری ها این را نمی فهمند و همکاران خود را ۵-۶ سال از خود بزرگترند به دلیل «پیری» با طعن  وملامت می نوازند.

معمول وقتی  افراد در زندگی شخصی کمبودهایی حس می کنند که گمان می کنند از حل آن عاجزند می روند سراغ عرفان و .... 
این راهکارها نه تنها کمبود را حل نمی کند بلکه با به وجود آوردن  تصویری غلط و متوهمانه از قابلیت های شخصی فرد و دنیای پیرامون بر مشکل می افزایند. به جای ادای عرفا را در آوردن، بهتر است با مشکل مواجه شویم و آن را حل کنیم. اگر خودمان به شخصه و با کمک مطالعه  توانستیم مشکل را حل کنیم که چه بهتر. اگر نه، از مشاوران آگاه و متخصص امر کمک می گیریم.
قبلا هم گفتم. علت این که فرزانگانی ها سراغ  عرفان می روند، آن هست که برخی مهارت اجتماعی نظیر «نه» گفتن یا مشخص کردن «محدوده حریم خصوصی» را بدون پرخاش بلد نیستند. فکر می کنند که باید عارف بشوند تا بتوانند توقعات زیاد و بیجای اطرافیان را تحمل کنند. این روش  کار نمی کند و دیر یا زود از خشم منفجر می شوند.  خبر ندارند که اون توقعات بیجا را می توانستند با مهارت «نه» گفتن  مهار نمایند.راه حل این مشکل، وردخوانی نیست. کافی است در رفتار کسانی که مهارت اجتماعی بالا دارند دقت کنند و سعی کنند خود تمرین نمایند. چند ماه بعد مشکل کامل حل می شوند. خیلی راحت تر از آن که فکرش را می کردند.
البته فکر نکنم مشکل سلبریتی دوزاری ها «نه» گفتن باشد. اون پرروهایی که من دیدم آخرین مشکلی که می توانند داشته باشند «نه  گفتن» هست! ریشه مشکل اونها را من نمی دانم. ولی می دانم راه حل آن این عرفان بازی ها که در می آورند نیست. 

 البته سلبریتی دوزاری ها، نه فقط برای اطرافیانشان یا هوادارانشان بلکه برای اداره کل جامعه از این نسخه ها می پیچند.  شاخص رضایت از زندگی در کشورهای اسکاندیناوی بیشتر هست یا در هند و ایران؟ در کدام یک «ورد خوانی» مرسوم تر هست؟!

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

     بؤلوم : تجربه           یازار : یاسمن فرزان           0 باخیش

راه جلوگیری از ریا در جامعه: جایگزینی راه های عینی ارزیابی عملکرد به جای "نیت سنجی"

دوشنبه 17 آبان 1400
+0 به یه ن

همان طوری که همگی با کمال تاسف می دانیم ریا و تظاهر در کشور ما بسیار رایج هست. با توجه به این که جامعه ایران بسیار دین-محور بوده و هست، بیشتر ریا ها و تظاهر ها جنبه دینی دارد. وقتی اسم ریاکار می شنویم بی اختیار مرد ریشویی که تسبیحی در دست ورد می خواند در ذهن ما مجسم می شود که به صورت خانم ها نگاه نمی کند اما ….

این تصور کلیشه ای باعث شده خیال کنیم اگر کسی ظاهر مذهبی نداشته باشد ، لابد ریاکار نیست. اگر شخص در جمع هایی نظیر جمع های دانشگاهی (البته به دور از گوش حراست و مامور گزینش) آشکارا بگوید که آتئیست هست گمان می کنیم کاملا از ریا بری است.

راستش ریاکاری به دین مربوط هست اما این به آن معنا نیست که هر که دیندار نباشد ریا کارنیست. راستش تا جایی که من دیده ام در جامعه دینی چون ایران، غیر مذهبی ها هم همان قدر احتمال دارد ریاکار باشند که دینداران. من مردی را می شناسم که عمری ادعا کرده با این که آتئیست هست از هر نمازخوانی "اخلاقی تر" هست اما دردروغ و ریا دست هر ریشوی تسبیح به دستی را که من از نزدیک می شناسم بسته.


من فکر می کنم رواج ریا، به این بر می گردد که معیار سنجش اعمال در جامعه چیست. وقتی ارزش گذاری برای اعمال فرد در جامعه با "نیت" افراد سنجیده می شود ریا رواج پیدا می کند. برای همین گفتم که ریا با دیندار بودن جامعه، بی ارتباط نیست. چون که معیار "نیت" در دین ( دست کم دین های ابراهیمی که ما بیشتر می شناسیم) خیلی پررنگ هست و این به مسایل عرفی در جامعه هم تسری پیدا نموده. من فکر می کنم درستش است هست که معیار "نیت" را برای ارزیابی  بسپاریم دست خدا و همچنین وجدان افراد و حداکثر وجدان
عزیزان آنها. در سطح جامعه معیارهای کمی تر و عینی تری برای سنجش اعمال باید باشد. تنها، در این صورت ریا کم خواهد شد .

در کل دنیا هنوز محیط زیست خیلی با ریا آغشته هست. ربط زیادی هم به دین ندارد. بسیارند افراد و نهاد هایی که دم از حفظ مخیط زیست می زنند اما در واقع به تخریب آن می پردازند. به نظرم این واقعیت ریشه در آن دارد که معیارهای دم دستی سنجش عملکرد در زمینه محیط زیست هنوز به اندازه کافی تکوین نیافته و جا نیافتاده.
تا ٣٠-٤٠ سال پیش، ریا بین خیریه های حامی کودکان یا مستمندان در دنیا هم 
بسیار رواج داشت. الان کمتر شده. چرا؟! چون معیارهای سنجش عملکرد خیریه خیلی کمی تر و عینی تر شده. خیریه ها ی معتبر ( از جمله بنیاد کودک و نیز انجمن حمایت از مستمندان تبریز) گزارش دقیق می دهند که چه کرده اند و چند نفر را با چه کیفیتی حمایت کرده اند. نهاد هایی هم هستند که این گزارش ها را راستی آزمایی می کنند. این رویکرد زمینه ریا را کاهش می دهد.

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

     بؤلوم : باخیش           یازار : یاسمن فرزان           1 باخیش

دین خویی و دین ستیزی

یکشنبه 16 آبان 1400
+0 به یه ن

من کتابی از آرامش دوستدار نخوانده ام. یکی دو مصاحبه کوتاه از او شنیده ام و بس. از مصاحبه هایش این طور برداشت کردم که دین را خیلی ساده سازی می کند. تا جایی که من درک کرده ام، اون جنبه از دین که مد نظر آرامش دوستدار هست و بر آن نقد می کند بخش خیلی  جزئی از دین هست. در واقع محلی از اعراب ندارد.  قسمت اعظم دین، تا جایی که من می فهمم بخش فلسفی آن نیست بلکه همین آیین ها و اسطوره های آن هست. تاثیر گذاری دین، بر تشکیل جمعیت های همسو با هیچ  عامل دیگری قابل مقایسه نیست.
اگر قبول ندارید سعی کنید  دوره ای یا جمعی ترتیب بدهید که در آن دسته جمعی یک کار مورد علاقه خود را بکنید. مثلا کتاب بخوانید یا بازی دسته جمعی کنید یا به موسیقی بپردازید یا ورزش کنید. هر چیزی جز یک فعالیت دینی. خواهید دید که ادامه دوره و جمع نگه داشتن افراد بسیار بسیار سخت هست. افراد با هم دعوا می کنند، سر موقع نمی آیند، ناز می کنند و حاضر نمی شوند و.....
اما انواع و اقسام جمع های دینی بدون این ادابازی ها تشکیل می شوند و سال ها و گاه قرن ها ادامه می یابند. در تبریز و در مشهد (و حتما در شهرهای دیگه که من اطلاع ندارم)  جلسه قرآن ها و هیئت هایی هست که قدمت آنها دست کم به صد سال پیش باز می گردد.
در کتاب انسان خردمند، یووال هراری هم به این قدرت آیین ها در تشکیل جامعه و تمدن سازی اشاره کرده بود. (خواندن این کتاب را قویا توصیه می کنم.)

چیزی که می خواهم بگویم این هست که اگر می خواهید به نقد دین و تاثیر آن بر جامعه بپردازید، اول آن را خوب بشناسید. به این سادگی نیست که با چهار تا فحش به عالمان دینی دادن یا اخم کردن به زنان چادری در کوچه و خیابان دین عقب نشینی کند. اتفاقا دین طوری در جوامعی مثل جامعه ایران ریشه دوانده، که اغلب این گونه حملات باعث قوی تر شدن آن هم می شود. این نوع دین ستیزی که در فضای مجازی (اغلب از سوی کاربرانی که زیاد هم در داخل جامعه ایران نیستند)  رواج پیدا کرده، بیش از پیش  نهاد ها و افرادی را که به اسم دین برای خود دکان باز کرده اند قوی می کند. این افراد و نهاد ها، دیندارانی را که خود از دست این دکان به فغان  آمده اند از دین ستیزان می ترسانند. می گویند اگر ما نباشیم، این دین ستیزان  سبک زندگی مالوف دیندارانه شما را از بین می برند. دینداران هم با خود می گویند «هیچ معلوم نیست که این دین ستیزان کمتر ظالم و فاسد باشند. دست کم اینان که از دین دکان ساخته اند، ظاهری دینی دارند و به سبک زندگی ما کاری ندارند.»
کاملا مشهود هست که جامعه ایران در سال ۱۴۰۰ به نسبت جامعه ایران در سال ۱۳۷۰-۱۳۷۵ خیلی کمتر دیندار هست. علت روگردانی نسبی از دین، مشاهده فساد و ناکارآمدی در نهادهایی بوده که به اسم دین دکان باز کرده اند و زندگی را بر  مردم  سخت نموده اند. اگر این فساد  و ناکارآمدی و این سختی نبود با بحثها و کتاب های هزاران  نفر همچون آرامش دوستدار، کوچکترین رویگردانی از دین در جامعه به وجود نمی آمد. 

هر چند دینداری اندکی کمرنگ تر از دهه ۷۰ شده اما با این وجود ، هنوز  هم دین قوی ترین نیرو در جامعه ایران هست.
 مردم در داخل ایران به سمت نگاه «عیسی به دین خود، موسی به دین خود» گرایش پیدا کرده اند. کمتراز قبل، دنبال تحمیل عقاید یا سبک زندگی خود به دیگران هستند. اما اگر گروهی  بخواهند سبک زندگی دینداران را مورد حمله قرار دهند، تعصبات دینی  مردم عادی به شدت برای مقابله با این گروه باز می گردند. جریان های سیاسی که علیه دین، شمشیر از رو می بندند شانسی برای موفقیت ندارند. 
کاش به جای نیرو گذاشتن در جهت دین ستیزی که فرجام نیکویی نخواهد داشت، نیرو برای اصلاحات ساختاری و مبارزه با فساد از طریق تاکید بر شفافیت و پاسخگویی بگذاریم .

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

     بؤلوم : باخیش           یازار : یاسمن فرزان           1 باخیش

مفهوم دولت-ملت در قرن ۲۱ (نه ۱۴۰۰ سال پیش و نه ۲۵۰۰ سال پیش)

جمعه 14 آبان 1400
+0 به یه ن


 

در مورد این زیاد بحث شده که یکی از مشکلات حکومت حاضر این هست که با مفهوم دولت-ملت به معنای قرن ۲۰ امی و قرن ۲۱ امی سرسازگاری نداره وبه جایش مفهوم امت یا قبیله را قبول داره و به رسمیت می شناسه. این نگرشش هم با نظم موجود جهانی نمی خواند و دایم آتشی روشن می شود که دود آن به چشم ما شهروندان معمولی این کشور می رود.

آریایی پرست ها هم مشکل مشابهی دارند. اونها هم دولت-ملت به معنای مدرن کلمه را نمی فهمند.

خلاصه هر دوشان در اثر سودای ماجراجویی هایی دارند که کتکش را ما مردم معمولی می خوریم.

 

 

تا جایی که من می فهمم مفهوم دولت-ملت از این قرار  هست: یک محدوده جغرافیایی هست که نامش کشور هست. مرزهای این محدوده در معاهدات بین المللی معلوم و مشخص هست. عده ای از مردم هم هستند که شهروند رسمی آن کشور هستند. شهروندی هم با یک سری مدارک نظیر شناسنامه و پاسپورت که وجهه قانونی دارد معین می شود. مسئله «دل» و «احساس» نیست. یک مفهوم حقوقی هست.  کسی نمی تواند به استمساک به این که اجداد ۵۰۰ سال پیش او در منطقه ای زندگی می کنند آن منطقه را کشور خود و یا از آن خود بداند و مدعی شود. معیار همان قرارداد های بین المللی و همان مستندات حقوقی هست.

وقتی شهروند کشوری هستی، فارغ از مذهب و قومیتت یک سری حقوق داری که کسی نمی تواند آنها را به طور فراقانونی از تو بگیرد. اگر قوانین کشوری بر اساس مذهب یا زبان یا نژاد یا قومیت علیه گروهی تبعیض قرار گیرد، با مفهوم ملیت به معنای مدرن آن سرناسازگاری دارد.

 

وظایف شهروندی

 

از سوی دیگر یک سری وظایف هم به عنوان شهروند داری. این وظایف قانونی طوری وضع می شوند که کمترین محدودیت را برای ما ایجاد کنند اما امورات را رتق و فتق کنند. مثلا باید  مالیات بپردازیم، فرزندانمان را باید به مدرسه بفرستیم، حق نداریم سر کسی را ببریم ولو این که آن کس فرزند خودمان باشد، حتی حق نداریم درختان خانه خود را ببریم هر چند درخت را بابابزرگ خودمان کاشته باشد، باید واکسیناسیون عمومی را جدی بگیریم و.....

به عنوان شهروند وظیفه داریم این کارها را بکنیم. قوانین و ضوابط در یک واحد دولت-ملت مدرن جهت رفع نیازها و تامین منافع دراز مدت ملت وضع می شوند و همه شهروندان باید به آن قوانین تن دهند. در عوض از منافع عمومی هم بهره مند می شوند. کسی به آنها نمی تواند بگوید چرا فلان شغل قانونی را انتخاب کردید ویا بهمان معامله قانونی را انجام دادی.  هر شهروندی از هر کجای محدوده جغرافیایی یک کشور می تواند برود و در گوشه ای دیگر از آن معامله کند یا زندگی کند یا شرکت بزند یا ازدواج کند.

قانون جلویش را نمی گیرد و اگر کسی قلدری کند و جلویش را بگیرد، قانون به پشتوانه حکومت از او حمایت می کند.

 

مفهوم دولت-ملت نه مقدس هست ونه عاری از عیب و ایراد. اما مفهومی است که اکثریت دنیای مدرن آن را برگرفته و علی رغم همه کاستی هاکمابیش در کشورهایی که آن را به طور واقعی (نه صوری) برگرفته اند جوابگوی نیازهاست.

 

 

دولت-ملت پس از جنگ جهانی دوم و نقش پررنگ حقوق بین الملل

 

تا حدود دویست سیصد سال پیش،  در اروپا دایم جنگ های مذهبی و فرقه ای می شد. عده وحشتناک زیادی کشته می شدند. مزارع از بین می رفتند و قحطی می آمد. اون زمان هنوز دیدگاه دولت-ملت مدرن به وجود نیامده  بود و فقط مفهوم امت مسیحیت شناخته شده بود. سرش هم جنگ بود! بعدش یواش یواش مفهوم دولت-ملت زاده شد. اولش  این مفهوم خیلی ایراد داشت. در اروپا هم تا زمان هیتلر (و شکست مفتضحانه اش بعد از به آتش کشیدن همه دنیا) مفهوم ملت  مثل دیدگاه ایرانشهری ها مخدوش و معیوب بود. اونها هم مثل ایرانشهری های خودمان، باستان پرست بودند و دنبال استخراج افتخارات از اجداد هزاران ساله خود می گشتند. منتهی به جای کوروش و داریوش به یونان باستان و روم باستان در می آویختند. بعد از کلی خسارت و قربانی،  دیدند این نگرش نژادی به ملیت، نه تنها بهتر و کم آسیب تر از نگرش دینی نیست بلکه مخرب تر هست. یواش یواش مفهوم را پیراستند. سازمان ملل به وجود آمد. قوانین بین الملل و حقوق بین الملل بالید. یواش یواش بهترش کردند.

این که حدود ۷۰ سال هست که بین کشورهای مهم اروپا (آلمان فرانسه انگلیس کشورهای اسکاندیناوی، اطریش، اسپانیاو ایتالیا) یک رکورد بزرگ در تاریخ هست. قبل ازایجاد سازمان ملل،  اینها دایم مثل سگ و گربه با هم می جنگیدند.. اونهایی که می گویند قوانین بین الملل و سازمان ملل بیخود هست و به درد نمی خورد خیلی بی انصافی می کنند. در دوران استعمار کلاسیک هر زمان که این دول اروپایی به جان هم می افتند یک قحطی هم در ایران و هند می آمد. ما بیشتر چوب دعواهای اروپاییان را می خوردیم. من که خیلی قدردان سازمان ملل هستم والا در دوران زندگی من یک جنگی بین  این دول  اتفاق می افتاد و گندم ما را غارت می کردند گرسنه می ماندیم!

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

     بؤلوم : كیملیك           یازار : یاسمن فرزان           0 باخیش

زیر سئوال بردن تمدن پیش از اسلام در منطقه به دلایل ایدئولوژیک، تف سربالاست.

جمعه 14 آبان 1400
+0 به یه ن



چند روز پیش، هفتم آبان بود که برخی آن را به یاد کوروش هخامنشی جشن می گیرند. همان طوری که می دانید عده ای در مورد ایران باستان،  افسانه سرایی های زیادی کرده اند. به طور خاص ، از استوانه کوروش ترجمه های جعلی عجیب و غریبی با انگیزه های سیاسی و ایدئولوژیک شده است که در صحبت های خانم دکتر هایده ترابی به طور دقیق به آنها پرداخته می شود.  از سوی دیگر جریان های دیگری هستند که از بیخ تمدن ایران باستان را زیر سئوال می برند یا پلید می دانند. مهمترین و قوی ترین آنها، برخی از نحله های فکری اسلامگرایی است که خود اطلاع دارید.

جریان هویتگرایی ترک های ایران، با این که به دوران اشکانی و مادها و سومری ها علاقه زیادی نشان می دهد اما در واکنش به تبلیغات ایرانشهری ها با دوره هخامنشی سرسنگین دارد!
من فکر می کنم زیر سئوال بردن هر دوره از تاریخ این سرزمین تف سربالاست! برای یک توریست تیپیکال از اروپا و آمریکا و شرق دور فرق زیادی که بین ترک و فارس و عرب و کرد وبلوچ و یا شیراز و تبریز و اصفهان و اردبیل و یزد و اورمیه نیست! اونها همه ما را مسلمانان خاورمیانه می شناسند و یک کاسه می کنند.  شاید هم حق با آنها باشد. تفاوت ها در برابر شباهت ها اندکند.

ما ترک های  آذربایجان، به جای این که انرژی مان را بذاریم تا با روز کوروش مقابله کنیم، بهتره   همان  انرژی را بذاریم تا از آثار تاریخی منطقه خود محافظت کنیم و آنها را به جهانیان بشناسانیم. توریست خارجی بار اول به بازدید تخت جمشید می رود (چون که مشهور تر هست). اگر به او خوش گذشت دوباره به ایران باز می گردد. پس بهتره سعی کنیم که او را جذب کنیم تا از تخت سلیمان باز دید کند. 
 بحث مرتبط: 

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

     بؤلوم : كیملیك           یازار : یاسمن فرزان           1 باخیش

اندیشمند غربی: از مضحکه دانش آموزان تا مقام نیمه-خدایی!

یکشنبه 9 آبان 1400
+0 به یه ن


در دوره ای که ما در دبیرستان بودیم یک درس دو صفحه ای  در تعلیمات دینی بود که در آن از متفکران مشهور و صاحب مکتب غربی نام برده شده بود، در دو خط هم دیدگاه هر کدام از  آنها بیان شده بود و هم رد شده بود. تا جایی که یادم هست از فروید، اپیکور، هیوم  و چند نفر دیگر، اسم برده شده بود. جمله بندی های کتاب و لحن معلم چنان بود که دانش آموزان را از حماقت این متفکران واندیشمندان به خنده می انداخت. معلم ما خود را برای سئوال حتمی بعد از اتمام درس آماده کرده بود. خودش پیشدستی کرد و گفت حتما خواهید گفت که« هر کدام از این افراد برای خودشان در عالم اندیشه کسی بوده اند. برو بیایی در میان متفکران داشته اند. نمی شه که  همه عمر، این قدر چرت گفته باشند! حتما در این درس به ما راستش را نمی گن یا همه حرف آنها را نمی گن.»  معلم مان ادامه داد:« قصاب محل شما همه عمر جگر و دل می برد و به مشتری می فروشد اما نمی داند قلب چگونه کار می کند.اما معلم زیست شناسی شما یک باز همان دل را می خرد و می آورد در کلاس برای شما تشریح می کند و شما همونجا یاد می گیرید که قلب چه طور کار می کند. من هم همان نقش را دارم. اندیشه های این متفکران را برایتان تشریح می کنم. خود اون متفکران مثل همان قصاب هستند که عمری با این اندیشه ها امرار معاش کرده اند اما نمی دانند مکانیزمشان چیست.»


در دهه ۵۰ و ۶۰ و تا حدی هم در دهه ۷۰ این نوع نگرش به اندیشه های غربی خریدار داشت.  سردمدارانش هم شریعتی و مطهری بودند. 
خوشبختانه امروزه  کمترایرانی خریدار این ساده سازی ها برای رد اندیشه هاست. اما می بینم بیشتر همان ها که  نگرش شریعتی و مطهری  را در رد اندیشه های غربیان قبول ندارند خود نگرشی پیشا-مدرنی نسبت به اندیشمندان غربی دارند. فکر می کنند به طور مثال فروید یا نیچه یا شوپنهاور همان هژمونی را در دنیای اندیشه قرن ۲۱ دارند که در قرون وسطی ارسطو یا افلاطون داشتند. این طور نیست! این اندیشمندان همگی، در دوران خود، صاحب مکتب و جریان ساز بوده اند اما به هیچ وجه این طور نیست که امروزه  قشر فرهیخته جوامع مدرن،  با نقل قول از آنها روزگار بگذرانند و در حل و فصل مناقشات فکری به آرای آنها ارجاع دهند. اندیشمندان امروزی در بند آن نیستند که اگر فلان نگرششان یا نتایج بهمان مطالعه سیستماتیک شان که بر اصول متدلوژی علمی استوار هست با آرای آن اندیشمندان مشهور قرن نوزده یا قرن ۲۰ نخواند آن قدر آن را چکش کاری کنند که در آن قالب بگنجد (برعکس آن چه  که اندیشمندان پیشا مدرن انجام می دادند.)

 در دنیای امروز، اندیشمندان و دانشمندان می آیند و مطالعه و اندیشه ورزی می کنند و نتایج خود را منتشر می کنند و به بوته نقد می سپارند. به دلایل متعدد -که خارج از این بحث هست- برخی در این میان جریان ساز تر از بقیه می شوند اما هیچ کدام مقام نیمه-خدایی در عالم اندیشه (آن گونه که ارسطو  و فارابی و ابن سینا و...در دوران پیشا مدرن – و کماکان در اندیشه ایرانیان اهل مطالعه و فرهیخته  داشتند و دارند) پیدا نمی کنند.


پی نوشت: من وقتی این نوشته را شروع کردم یاد آرامش دوستدار که چند روز پیش فوت کرد نبودم. اما حالا که صحبت به اینجا رسید بد نیست از او هم اسمی ببریم. اتفاقا مثال خوبی است. شاید حرف هایش را قبول نداشته باشیم اما خوب هست افرادی مثل او باشند که نگرش های موجود را به نقد و چالش جدی بکشند. باعث می شود که طرفداران  نگرش موجود برای اثبات خود به برطرف نمودن کاستی ها آن نگرش بپردازند و آن را پیراسته تر و آراسته تر کنند.
🍀@minjigh

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

     بؤلوم : یادی از بزرگان           یازار : یاسمن فرزان           3 باخیش

اثرات اختلاس و تخریب محیط زیست بر کیفیت زندگی سالمندان و دیگر شهروندان

جمعه 7 آبان 1400
+0 به یه ن

از نظر من  احترام بزرگ تر و احترام معلم را در جامعه نگه داشتن یعنی  این که سیستم اداره کشور طوری باشه که پس انداز یک عمر زحمت آنها را در صندوق بازنشستگی کسی نتونه بالا بکشه! اون همه روده درازی در مورد مقام والای معلم در سر صف های صبحگاهی یا در صدا و سیما  به چه درد معلم بازنشسته می خوره؟! به همه اون روده درازی ها یک دونه نون لواش هم نمی دهند!  اگر می خواهیم بزرگتر ها در جامعه احترام داشته باشند، کاری کنیم که فساد مالی برچیده بشه تا اونها با حقوق بازنشستگی شان و با پس اندازشان زندگی مرفه و آرامی  بدون منت هیچ کس (از جمله بچه هایشان) داشته باشند. به جای این کار ، فشار را می آوریم روی جوان هایی که خود زیر منگنه فشارهای اقتصادی خانواده کوچک خود  هستند.    تخریب محیط زیست هم اثرات خیلی وحشتناکی بر روی زندگی و معاش میلیون  ها بازنشسته و سالمند در  دهه های آتی خواهد داشت. در نوشته بعدی ام توضیح می دهم که چرا این ادعا را می کنم. به جای این که توی سر بچه ها و جوان ها بزنید که چرا مثل چینی ها پای بزرگترها را نمی شویید یا مثل نیجریه ای ها جلوی بزرگترها به خاک نمی افتید، به فکر حل معضلات جامعه مثل خشک شدن تالاب ها و فساد و اختلاس باشید. در جوامعی حال سالمندان خوبه که این معضلات را کم کرده اند. اتفاقا  مطابق آمار  هر چه در جوامع نمایش احترام به سالمند (از پا شستن گرفته تا به خاک افتادن) بیشتر رواج داره سالمند آزاری هم رواجش بیشتره. این نمایش های  مسخره،  برای کسی حرمت واقعی نمی آره و  یادگار فرهنگ بندگی و برده واری و استثمار و ظلم هست و بس!  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5291158/  



اثرمخرب خشک شدن تالاب ها  بر زندگی سالمندان در آینده

خانواده روستایی را در نظر بگیرید که  خانه ای و باغ  و مزرعه ای دارند و از محل آن از  زندگی مرفهی در سطح روستا برخوردارند. علی الاصول نگرانی زیادی هم از آینده ندارند چون که وقتی به سن بازنشستگی رسیدند مزرعه شان را به کسی اجاره می دهند یا به فرزندان خود می سپارند و از درآمد آن باز هم زندگی راحتی می گذرانند. اما اگر تالاب های مجاور خشکیده شود، باغ و مزرعه آنها هم شوره زار می شود  و نمی تواند زندگی آنها را تامین کند. هوای محل هم آلوده می شود و مجبور می شوند به حاشیه شهرها با دست خالی مهاجرت کنند. کسی باغ و مزرعه شان را نمی خرد که بتوانند با دست پر  مهاجرت کنند. اگر فرزندانشان هم تنها با کشاورزی آشنا باشند در شهر کاری نخواهند یافت. مجبورند در یک محله حاشیه ای در خانه ای کوچک و تنگ اجاره نشین شوند. کار هم نمی یابند و اجاره را هم نمی پردازند. کسانی که عمری در روستا برو بیایی داشتند و خانه ای و مزرعه و باغی دلگشا مجبورند در یک اتاق تنگ زندگی کنند.

در این وضعیت انواع  و اقسام مشکلات اجتماعی، از جمله سالمند آزاری رشد خواهد کرد. با نصیحت و تاکید بر احترام بزرگترها  هم نمی شه جلوی فجایع را گرفت. خیلی روی تکریم سالمند تاکید کنند پسر خانواده -که خود بیش از هم تحت فشار هست- احترام سالمندان را نگه می دارد  اما  حرصش را سر زن و بچه اش می ریزد.
راه حلش آن هست که جلوی این نوع فجایع محیط زیستی را بگیریم تا در آینده نه چندان دور آن گونه فجایع اجتماعی و خانوادگی را کاهش دهیم.

تاثیر خشک شدن دریاچه ها و تالاب ها بر زندگی شهری


تالاب و یا دریاچه ای که درفاصله حدود صد کیلومتری  از شهری قرار دارد در تعادل دمایی آن و ملایمت و تلطیف هوای آن  شهر، نقش کلیدی ایفا می کند.  اگر تالاب یا دریاچه خشک شود،  تابستان ها داغ تر و زمستان ها سردتر می شوند. بنابراین باید سوخت بیشتری برای گرمایش در زمستان و برق بیشتری برای سرمایش در تابستان مصرف شود. هزینه ها بالاتر می رود.
به علاوه تعادل رطوبت هوا هم که در لطافت آن تاثیر زیادی دارد به هم می خورد.
به جای آن ریزگرد ها می آیند. خانه داری سخت می شود و باید همه روزه چند بار  گردگیری کرد. نفس کشیدن برای بیماران آسمی تبدیل به شکنجه می شود. افراد سالم هم ممکن هست ناراحتی های تنفسی بگیرند.

در مجموع اگر هوا خوب و لطیف باشد روحیه مردم بهترهست. اثرات خشک شدن تالاب ها بر آب و هوا، مردم را عصبی تر 
خواهد کرد.

اگر تالاب ها و دریاچه ها زنده بمانند هم خود جاذبه توریستی خواهند بود و هم هوای متعادل ناشی از آنها،  گردشگران را جذب خواهد کرد. اما اگر خشک شوند، نه تنها گردشگر از منطقه گریزان می شود بلکه مهاجرت از شهر شدت می گیرد. اقشار آسیب پذیر و طبقه متوسط رو به پایین از هزینه های بالای سرمایش و گرمایش و دارو و درمان ضربه می بینند. ثروتمندان هم از کاهش ارزش املاکشان ضربه می بینند.

برای جلوگیری از این همه ضرر و زیان باید در جهت حفظ دریاچه اورمیه و سایر تالاب ها و دریاچه های کشور بکوشیم.

لطفا این متن را به اشتراک بگذارید.
#دریاچه_اورمیه

#هورالعظیم

#هامون

#جازموریان

#گاوخونی

#بختگان

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

     بؤلوم : اورمو گؤلو           یازار : یاسمن فرزان           0 باخیش

سالمند آزاری

یکشنبه 2 آبان 1400
+0 به یه ن

اخیرا یک فیلم بسیار  ناراحت کننده از آسایشگاه سالمندان در اینترنت پخش شده که در آن مردی با چوب سالمندان را کتک می زند. من قبل ازدیدن این فیلم، خبر نداشتم که در کنار کودک-آزاری و زن-آزاری، پدیده ای به نام سالمند-آزاری هم در جوامع  شیوع دارد. خیال می کردم سالمندان مورد تکریم و احترام در جامعه هستند و گمان نمی بردم کسی چوب بردارد و آنها را بزند (مگر این که دیوانه باشد.).
طبعا این فیلم خاطر همه ما را آزرد.  برخی از کانال های تلگرامی- که در زمینه تخصصی خود بسیار دقیق و علمی   ومستند عمل می کنند و مرجعیت دارند- ازروی احساسات و   با عجله و بدون مطالعه راهکاری هایی برای جلو
گیری از این پدیده شوم ارائه دادند. به نظرم جلوگیری از این پدیده های شوم راهکارهای سنجیده و مطالعه شده می خواهد
نه این گونه راهکارهای شتابزده احساسی.
در یک کانال تاریخ -که من خود بسیار از مطالب تاریخی  آن بهره می برم- نوشته بود که باید از ژاپنی ها بیاموزیم که چه طور به سالمندان خود احترام می گذارند تا جایی که مراسمی دارند که  در آن بچه ها پای پدر و مادر را می شویند. تا جایی که من می دانم این مراسم پاشویه، مال کشور های چین  و اندونزی و بخش هایی از هندوستان هست نه ژاپن. در هر صورت این جوامع شرقی همگی بسیار ادعای احترام به سالمند دارند. اما من مطالعه کردم و دیدم اتفاقا سالمند آزاری در همه این کشورها ی شرقی که آیین های متنوع تکریم سالمند دارند بسیار شایع هست. 
با این آمارسالمند-آزاری که ژاپنی ها دارند اصلا الگوی خوبی برای ما ایرانی ها نیستند:
https://www.nippon.com/en/japan-data/h00428/elderly-abuse-a-growing-problem-in-aging-japan.html

در مورد سالمند آزاری در هند هم انگار زیاد تحقیق شده است. گویا در جوامع سنتی تر و فقیر ترهندوستان، سالمند آزاری شایع تر هست تا در بخش های پیشرفته تر و تحصیلکرده تر هند. یعنی این همه تاکید روی تکریم سالمند در فرهنگ های سنتی نتیجه معکوس داشته.

خلاصه این که راه حل جلوگیری از این معضلات اجتماعی تجویز «پاشویی» نیست. خانم جلسه ای یزدی هم «پاشویی» را برای حل مشکلات زوجین -ازجمله زن آزاری و اعتیاد و بیکاری شوهر- ارائه می داد. باور کنیم برای حل این معضلات راه حل های علمی تری لازم هست و با پاشویی مشکلات حل نمی شود.
اتفاقا با ترویج فرهنگ پاشویی، توقعات بیجایی به وجود می آید که اختلافات  درون خانوادگی را تشدید می کند.
یک علت مهم  همه این مشکلات خانوادگی  و اجتماعی در ایران، فقر و بیکاری و مشکلات اقتصادی  -و همزمان مشاهده تبعیض و بی عدالتی در جامعه هست. اینها هم با پاشویی حل نمی شوند!
در مورد سالمندان یک نکته مهم هم هست:  هر چه سالمندان بیشتر سعی می کنند که جوان تر ها را درک کنند و  به خصوص بیشتر  «حریم خصوصی» جوان ترها را رعایت می نمایند بیشتر بین جوان تر محبوب می شوند. 
من شخصا فکر می کنم  یکی از علل این  که در بخش های سنتی تر هندوستان سالمندان بیشتر مورد آزار قرار می گیرند (علاوه بر مشکلات اقتصادی) همین مسئله عدم رعایت حریم خصوصی جوان ترهاست. ظاهرا سالمندان هندوستان توجه زیادی به این مسئله ندارند. حتی سوژه متداول طنز های هندی،  زیر نظر گرفتن تازه عروس و داماد ها توسط سالمندان هست! انصافا، سالمندان ایرانی وقتی می بینند تازه عروس و دامادی می خواهند خلوت کنند خود جیم می شوند که این حس را نداشته باشند در اون محل مزاحم هستند. این که بعدا با همسن سالان خود این جیم شدن خود را سوژه خنده می کنند موضوع علی حده ای است! 😉😉
خوشبختانه از این جهت  فرهنگ سالمندان ایرانی  بالاتر هست. 🍀@minjigh

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

     بؤلوم : باخیش           یازار : یاسمن فرزان           6 باخیش
�