+0 به یه ن
اگر نسل زد ایران و حامیان میانسالشان موفق به ایجاد تحول سیاسی شوند احتمالا آزادی فردی و بخشی از حقوق بشر تضمین می شود (شکنجه و شلاق از مجازات رسمی حذف می شود و اعدام محدود می شود)، احتمالا با دنیا هم وارد تعامل و دوستی می شویم و بخشی از فساد مالی که مربوط به بازار سیاه ناشی ازدور زدن تحریم هاست از بین می رود. اما متاسفانه من آگاهی و همت لازم را نمی بینم که ساختار های فساد پرور داخلی اصلاح شود. اگر نهاد های فرا حسابرسی، به همین شکل نگاه داشته شوند و تنها اسم و اعضای آنها عوض شود، اعضای جدید هم پس از اندکی به اندازه همین مفسدان مالی امروزی (و شاید حتی بیشتر) فاسد می گردند و فساد می کنند. اگر نهادهای موازی تصمیم سازی و ....-که ورای پاسخگویی هم هستند- از بین نرونداز لحاظ کارآمدی یا مبارزه با فساد اوضاع خیلی عوض نمی شود.
متاسفانه خیلی نمی بینم در مورد این مسایل مهم بین نسل زد یا حامیان میانسالشان بحث و صحبتی باشد.
من از بیژن عبدالکریمی انتظار ندارم بیاید و این قبیل بحث ها را انجام دهد. اون و امثال او می گویند همینی که هست خوبه و تقصیر از دانشجویان هست که احترام بزرگتر نگاه نمی دارند. راهکار او و امثال او برای حل مسایل کشور احترام بزرگ تر نگاه داشتن هست.
من از آن دانشجوی نسل زد هم انتظار ندارم که پایه های تئوریک سازوکار دموکراسی و..... پی ریزی کند. هرچه قدر هم باهوش و شجاع و وطن دوست و.... باشند تجربه کافی برای آسیب شناسی ساز و کار های معیوب ندارند.
من از همنسلان خودم و بزرگتر از خودم که خود را حامی این نسل زد آزادیخواه می دانند انتظار بیشتر دارم. شما که عمری در این مملکت کار کرده اید و راه و چاه را می شناسید شما باید به این قبیل بحث ها پا دهید.
نسل زد و برخی از حامیانش این همه هزینه دارند می دهند شما هم پیش بیایید از تجربه تان بگویید تا این همه زحمت دست آخر به جای خوبی برسد. نه آن که یک گروه فاسد را بیرون کنند ولی نادانسته منشا فساد را نگاه دارند تا گروه بعدی که جایگزین آنها می شوند دوباره فاسد شوند و خون مردم را بمکند!
من سال ها برای خیریه بنیاد کودک تبلیغ می کردم. بسیاری به تحقیر می گفتند با کار «خیریه ای» نمی توان ریشه فقر را سوزاند پس باید کار بنیادی کرد. بسیار خوب! قبول! شما کار بنیادی کنید. آیا کاری بنیادی تر از ایجاد ساز و کار های مهار فساد برای ریشه کنی فقر هست!؟ اگر هست، معرفی کنید تا ما هم بشناسیم. اگر نه، بیایید و در این بحث مرا یاری دهید. دست تنها دارم این بحث را جلو می برم. این طوری فایده ای نداره.
----------------
یاشار سلطانی: توسعه در قاب فعلی یک شوخی مضحک است
این مصاحبه با یاشار سلطانی آموزنده است. نشان می دهد چگونه فساد مالی در سطحی که در کشور ما وجود دارد جلوی توسعه اقتصادی را می گیرد و اقتصاد را فلج می کند. نشان می دهد چرا مبارزه با نهادها و ساز و کار هایی که فساد را تسهیل می کنند باید جزو اولویت های ملت ایران باشد. برعکس دهه های چهل تا هشتاد خورشیدی، در هر حال حاضر، آزادی های فردی واجتماعی و حقوق بشر ونیز ارتباط نرمال با کشورهای دیگر دنیا، جزو اولویت ها و مطالبات اصلی مردم هستند اما با کمال تعجب مبارزه با فساد از طریق اصلاح ساختارها (حذف نهاد های موازی که مسئولیت های خود را فرافکنی می کنند و به هم پاس می دهند، حذف نهاد های مالی غیر پاسخگو و ورای حسابرسی، بازار سیاه صادرات و واردات، مراودات پشت پرده و غیر شفاف بین المللی و.....) جزو مطالبات اصلی مردم نیست. خیلی عجیب هست چون که معیشت و کیفیت زندگی مردم به طور مستقیم به این امور بستگی دارد. وقتی مردم همراه شروین حاجی پور زمزمه می کنند «برای یک زندگی معمولی» باید متوجه باشند که داشتن یک زندگی معمولی علاوه بر آزادی های فردی و اجتماعی، مینیممی از ثبات و رونق اقتصادی را هم می طلبد و این ثبات و رونق اقتصادی میسر نخواهد بود مگر با مهار فساد مالی از طریق بهبود ساختار های مربوطه. در مصاحبه یاشار سلطانی این نکات تشریح شده. البته به زبان خودش، نه آن گونه که من بیان کردم. در قسمتی از مصاحبه یاشار سلطانی هم طبق مد روز(!!!) به اقتصادی دولتی می تازد و آن را عامل فساد مالی بر می شمارد! با این قسمت حرفش (هرچند مد روز است) موافق نیستم. اتفاقا فساد مالی در ایران همراه با خصولتی سازی شدت بیشتری گرفت خصولتی سازی خود از عوامل گسترش فساد در کنار چندین عامل دیگر بود. نه آن که من طرفدار اقتصاد دولتی باشم! نه! بسته به شرایط کشور دولتی بودن یا نبودن برخی از صنایع می تواند درست یا غلط باشد. در هر مورد باید به دقت هزینه و فایده را حساب کرد و تصمیم گرفت. نباید حکم کلی ایدئولوژیک (نه از نوع مارکسیستی نه از نوع ایدئولوژی نئولیبرالیستی) داد. جز این نکته من بقیه حرف های یاشار را قبول دارم. یاشار در این مصاحبه افشاگری در مورد فلان فرد و بهمان فساد نمی کند. بلکه نشان می دهد چه طور فساد نهادینه شده و چه طور ضربه می زند.
اما صحبت های کسی که با یاشار دارد مصاحبه می کند، حسابی روی مخ هستند! آخر مصاحبه که صحبت هایش از چالش فراتر می رود و تقریبا در قامت یک بازجو-خبرنگار اتهاماتی به یاشار وارد می کند. شاید هرکسی جای یاشار بود با یک دهم آن صحبت ها، برمی آشفت و قهر می کرد و می رفت و یا دعوا می کرد. اما یاشار به طمانینه پاسخ می دهد. یاشار سلطانی طبعا نیازی به دفاع من در برابر این گونه اتهامات ندارد و خود به شیوایی از خود دفاع می کند. اما من هم می خواهم نکته ای در دفاع بگویم. مصاحبه کننده چنان سخن می گوید که انگار این که یاشار و خانواده اش به گدایی و افلاس نیافتاده اند نشان از آن دارد که یاشار هم خود از خدمت به فساد ارتزاق می کند. این طرز فکری است که قریب ده سال هست در جامعه تزریق می شود. متاسفانه مهران مدیری به طرز موثری در جا افتادن این طرز فکر در جامعه کوشیده است. مثلا سریال هیولا و فیلم رحمان ۱۴۰۰ می خواهند در ذهن مردم بچپانند که اگر کسی در گوشه ای از این خوان گسترده فساد لقمه ای بر ندارد ازاستیصال فرومی پاشد. درسته که اوضاع بد هست اما نه به این بدی! یکی مثل یاشار سلطانی یا آقای شرافت در سریال هیولا، اون قدر تخصص و اعتبار در جامعه و ....دارند که بتوانند یک زندگی شرافتمندانه متعارف از لحاظ رفاه داشته باشد. یاشار سلطانی که زندگی لاکچری ندارد. یک زندگی معمولی دارد. خدا را شکر تن و بدن هم خودش و هم خانواده اش سالمند. خرج دوا و درمان اگر نباشد زندگی می چرخد. یاشار سلطانی گرافیست هست. گرافیست ها زمانی درآمد خوبی داشتند. برعکس آن چه که مجری آن برنامه جلوه می داد به افلاس نیافتادن یک خانواده سه نفره سالم و دور از مسایلی همچون اعتیاد که پدر خانواده در آن گرافیست وروزنامه نگار هست و پدربزرگ و مادربزرگ خانواده معلم بوده اند چیزی عجیب و شک برانگیز نیست! بیخودی عده ای چو انداخته اند اگر برای این که به افلاس نیافتیم مجبوریم ما هم گوشه ای از این خوان فساد بنشینیم. آنان که چنین چو می اندازند اغلب می خواهند عملکردخود را توجیه کنند.
اشتراک و ارسال مطلب به: