+0 به یه ن
در این گوشه از زمین که خاور میانه اش می خوانند از قدیم الایام مشکل کمبود آب وجود داشته و دارد و خواهد داشت. از زمان سومریان تا کنون همیشه بر سر آن کشمکش وجود داشته و خواهد داشت. برگ برنده تمدن های بزرگ منطقه توانمندی استفاده بهینه از آب بوده. تمدن هزاران ساله سبا در جنوب عربستان (یمن) در زمان خود شاهکار های مهندسی برای استفاده از آب ابداع نموده بود. در زمان فراعنه و سپس سلسله هخامنشی نیز آبیاری مورد توجه ویژه بود. سلسله صفوی هم در مورد مدیریت آب خوش درخشید. خلاصه هر زمان رونقی در این منطقه بوده در سایه مدیریت صحیح آب بوده.
هم اکنون هم «آب» در منطقه در کنار مسایل ایدئولوژیک عامل اصلی تنش هست. راستش را بخواهید من باور دارم مسئله آب حتی مهم تر هست. اگر کمبود آب نباشد مردم کشاورزی و ماهیگیری شان را می کنند و نان از عمل خویش می خورند و چشم به صدقه های قطر وسعودی نمی دوزند تا از دل آن داعش و القاعده متولد شود. خیلی از این گرایش های افراطی از سر بیکاری است. آب بود بیکار نمی ماندند.
برای کم شدن تنش در منطقه باید دو کار کرد: یکی آن که از ادبیات تنش زا (از نوع توهین های مذهبی و یا قومی ) باید حذر کرد. دوم این که باید در مدیریت آب نهایت دقت را نمود. در ایران وقتی اسم صرفه جویی در مصرف آب می آید همه زورشان به خانم های خانه دار می رسد و بس! فوری در مدارس در گوش بچه ها می خوانند «به مامان هاتون بگویید موقع ظرف شستن ....»
البته در موقع ظرف شستن باید صرفه جویی کنیم. ولی باور کنید ما خانم های متولد دهه پنجاه تا حد وسواس در صرفه جویی در آب دقت می کنیم. اما جای دیگه به صورت کلان آب به هدر می ره! یکی در کشاورزی. دولت باید برای بهینه کردن مصرف آب در بخش کشاورزی اهتمام کنه. یک کم هم به کشاورزان بگویید رعایت کنند. فقط زورتان به خانم های خانه دار می رسه؟! ای نمایندگانی که به رای کشاورزان محتاجید! چند نفرتان جرئت آن را دارید که به کشاورزان بگویید چاه های غیر مجازشان را ببندند؟! الکی چرا خود را «سوپر من» نشان می دهید و می گویید نماینده بشوم مشکل آب تان را حل می کنم؟! چه طوری حل می کنید؟! بدون همکاری کشاورزان امکان ندارد. صادق باشید و این را بگویید.
حالا بیایید سراغ شهر! ای کسانی که مرتب بر سر زنان در آشپزخانه می زنید که موقع شستن قاشق چایخوری فوری شیر را ببندند! چرا نگران نشتی از لوله های شهری نیستید که در صد قابل توجهی از آب را می فرستند مستقیم به سوی پی خانه های مردم.
باور کنید من می بینم در اروپا ملت یک دهم من و دوستانم در صرفه جویی در مصرف آب وسواس نشان نمی دهند. اما آمارها نشان می دهد که اتلاف آب شهری در اروپا خیلی کمتر از ایران هست. چرا!؟ چون لوله های شهری نشتی ندارند. لوله های فرسوده فوری جایگزین می شوند.
و اما دریاچه عزیز خودمان. همه تان می دانید من چه قدر دغدغه احیای این دریاچه را داشتم و دارم. اما هر وقت می شنوم که آب فلان رود خانه را می خواهند به سوی دریاچه منحرف کنند پشتم می لرزه. همین تیپ کارها باعث شده که دریاچه به این روز بیافته. آب را منحرف می کنند اکوسیستم یک منطقه دیگر را خراب می کنند آب هم سر راه تلف می شه و به دریاچه نمی رسه. یک اصطلاح جالب هست که می گه «چاه را این روزها برای آبش نمی زنند برای نانش می زنند!» بله! همین طوره! برای شرکت های نورچشمی این پروژه ها «نون و آب» می شه. اما برای دریاچه اورمیه آب نمی شه. کلی از بیت المال پول تلف می شه. صدای بقیه استان ها در می آد و تنش ایجاد می شه و.....
راه نجات دریاچه اورمیه این چیزها نیست. راهش اصلاح الگوی مصرف آب در کشاورزی در حاشیه دریاچه هست. محصولات پرمصرف باید حذف بشوند. چاه های غیرمجاز باید بسته شوند. روش های آبیاری باید بهینه شوند. صنایع تبدیلی کم مصرف باید ایجاد شوند. بستر رودخانه ها باید به طور مرتب لایه روبی شود.
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل
آردینی اوخو