بابایی نرگس كوچولو-قسمت ششم

+0 به یه ن

رابطه تقی و "مهندس" روز به روز نزدیك تر می شه. "مهندس" كه یك برج عاج نشین تمام عیاره كم كم در همه چیز از مسایل كاری گرفته تا خانوادگی تا اجتماعی از تقی نظر می خواد. توصیه های تقی رو جدی می گیره وبه عمل می بنده. "مهندس" چپ و راست به تقی می گه كه جای پسرشه. تقی ساده دل هم باورش می شه و انواع واقسام سرویس ها به "مهندس" می ده: از تعمیر ماشینش گرفته تا خرید لوازم خانه اش. بعضا تقی به خودش می گه "من نخواستم پادوی عمو بشم شدم پادو این غریبه كه هی نتایج زحمات منو به اسم خودش می نویسه و ترفیع می گیره!" بعد بلافاصله به خودش نهیب می زنه و می گه: "به شیطون لعنت! این مهندسه. آدم حسابیه. با عموی تازه به دوران رسیده من فرق داره. منو هم مثل "پسرش" می بینه. اصلا خدمت اینو كردن ثواب داره. مثل پدرم می مونه."
یه روز یه دلال باكلاس كه به بركت تحریم های اقتصادی گردنش كلفت شده با هیات مدیره شركت تماس می گیره و می گه فلزی داره كه به درد شركت آنها می خوره. مهندس تصمیم می گیره موضوع را با تقی مطرح كنه. تقی می شینه پشت كامپیوتر و دو دقیقه ای آدرس شركت هایی راكه چنین فلزی را عرضه می كنند پیدا می كنه . قیمت فلز را می گیره. اجحافی كه دلال می خواست بكنه چنان تقی را شوكه می كنه بی اختیار داد می زنه :"یارو خیال كرده ما از پشت كوه اومدیم. چه خبرشه!"
"مهندس" می پرسه حالا راهی هست كه ببینیم این نمونه ای كه داده همان فلز است كه ادعا می كنه یا نه. تقی می گه " اجازه بدید یه مقدار فكر كنم." سر راه منزل تقی به یاد سمیناری می افته كه یك روز دكتر لام در دانشكده شان داده . یادش می یاد كه دكتر لام گفته بود با استفاده از تكنیك
ION BEAM ANALYSIS
می توان چنین كاری را انجام داد. تقی دانشجوی بسیار جدی ای بود. از شركت در سمینارها هدفش آموختن بود نه فقط دیدن چند تا آدم. برای همین هم مطالب سمینار در ذهنش مانده بود و توانست فوری از آنها استفاده كنه. فرق یك دانشجوی خوب فیزیك با یك مهندس یا دانشجوی متوسط فیزیك در همینه. اولی هزار ویك چیز یاد می گیره كه چه بسا تنها یكیش به درد بخوره. اما تا اون هزار تا چیز به طور فعال در ذهنش نباشه نمی تونه در موارد نیاز هزارویكمی را به ذهنش احضار كنه. (عدد هزار را من باب مثال آوردم.)

روز بعد با دكتر لام تماس می گیره و دكتر لام نازنین می گه:" كاری نداره. نمونه را بیار. دو دقیقه ای تركیبش را در می آوریم." نتیجه با نمك اینه كه اصلا این نمونه فاقد عنصری است كه دلال كلاهبردار ادعا می كرده.

این قضیه هم باعث می شه قدر تقی شناخته شه و به او پیشنهاد بشه كه بلافاصله پس از فارغ التحصیلی با حقوق و مزایای خوب در شركت استخدام بشه. البته تقی شانس می یاره كه دراین مدت كوتاه چنین فرصت هایی به او رو می یاره. اما همان طوری كه خارجی ها می گن
Chances favor prepared minds. از این شانس ها به همه رو می كنه اما كمتر كسی مثل تقی می تونه از اونا استفاده كنه.
با این كه به تقی قول استخدام داده شده هنوز تقی باورش نمی شه. ازشون می خواد كه پیشنهاد كار را به صورت كتبی به او بدن. به "مهندس" بر می خوره و می گه: "یعنی تو به من اعتماد نداری!" موضوع برای تقی حیاتی تر از اونه كه با یك عشوه "مهندس" موضوع را مسكوت بگذاره. پس باز هم اصرار می كنه تا بالاخره قول كتبی می گیره. اما باز هم دلش قرص نیست در طول سال تحصیلی بازهم به "مهندس" انواع و اقسام سرویس های شخصی و نیمه شخصی می ده تا نشون بده وجودش و استخدامش می تونه مفید باشه .

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

گشت و گذار من در روز كارگر

+0 به یه ن

این نوشته 3 سال پیش نوشته شده است. 




امروز به دیدن كلیسای بزرگ فلورانس رفتم. ساختن این كلیسا 140 سال (و به روایتی 170 سال) طول كشیده. بنا در اواخر قرن سیزده شروع شده. تكنیك ساخت گنبد كلیسا در زمان خود برای اروپاییان ابداع جدیدی بوده. چند نسل از معماران روی آن كار كرده اند تا روش برپا ساختن این گنبد را بیاموزند. شنیده ام تكنیك را از مسلمانان آموختند. این مطالب را از حافظه و از شنیده ها و خوانده های جسته و گریخته نقل می كنم. شاید دقیق نباشند. اگر به صورت آكادمیك به این بنا و تاریخچه ی آن علاقه مندید می توانید در اینترنت مطالب دقیق تری بیابید. من اینجا قصد بیان نكته ی دیگری را دارم كه به زعم من بسی مهمتر است. امروز، خانم راهنما نكته ی درخور توجهی را مطرح كرد: در ساختن این بنای عظیم و با معیار های آن زمان سر بر فلك افراشته، تنها یك كارگر كشته شد! آن هم به دلیل آن كه هشیار نبود. طراحی داربست چنان بود كه كارگران ایمن بودند! بله! در قرن سیزده و چهارده و پانزده و با فن آوری های ابتدایی آن زمان!
قریب چهل سال پس از اتمام این بنا میكل آنژ در همین شهر به دنیا آمد. می دانیم كه میكل آنژ در طول عمر پربار نود و پنج ساله ی خویش، ناممكن های بسیاری را در عالم هنر و سنگ تراشی ممكن ساخته بود. اغلب مردم با مجسمه ها و فرسكو ها و معماری او در واتیكان، كمابیش آشنا هستند. اما كار های میكل آنژ به این ها ختم نمی شود.
روی هر سنگ مرمری نمی توان مجسمه، تراشید. سنگ مرمر باید خصوصیات ویژه ای داشته باشد. از قرار معلوم میكل آنژ در انتخاب سنگ مرمر برای مجسمه سازی وسواس زیادی داشت. كوهی در ایتالیا هست كه سنگ مرمر با كیفیت عالی دارد اما تا آن زمان به خاطر صعب العبور بودن نتوانسته بودند از آن كوه، سنگ استخراج كنند. استخراج سنگ از آن كوه، از زمان روم باستان رویایی دست نیافتنی بود. می دانیم كه برای رومی های باستان جان برده ها ارزش معنوی نداشت. اما حساب كرده و دریافته بودند كه تعداد برده های كشته شده، كه بابت هر كدام مبلغی -ولو ناچیز -پرداخته بودند، آن چنان بالا می رود كه استخراج سنگ از آن كوه توجیه اقتصادی نخواهد داشت.
یكی از دستاورد های بزرگ زندگی میكل آنژ و یكی از ناممكن هایی كه او با نبوغ و اراده پولادین خود ممكن ساخت، استخراج سنگ از آن منطقه بود. او جاده ای هم برای حمل سنگ احداث كرد. در مراحل ابتدایی پروژه یكی از كارگران در اثر سقوط سنگ كشته شد. همان میكل آنژی كه به تعبیر غربی ها یك workaholic تمام عیار بود و به جای خسته شدن از كار، از آن انرژی می گرفت چنان دچار عذاب وجدان شد كه ماه ها كار را تعطیل كرد و از شدت ناراحتی تقریبا بستری شد. وقتی بر فشار عذاب وجدان اندكی فایق آمد طرحی ریخت كه دیگر آن حادثه شوم هرگز تكرار نشود.
از ایتالیای قرن شانزده به كرج قرن بیست و یكم بیاییم كه -بحمدالله- اخیرا مركز استان هم شده. در همسایگی خانه والدین همسرم در عظیمیه كرج ساختمان سازی می كنند. پروژه برعكس دستاوردهای مهندسی میكل آنژ، دستاورد مهم و عظیمی نیست! یك ساختمان معمولی می سازند كه هیچ فن آوری جدیدی نمی طلبد. پارسال یك هفته مانده به رمضان در اثر خاكبرداری در همسایگی، خانه والدین همسرم ویران شد. مادر شوهرم زیر آوار ماند. خوشبختانه او را از زیر آوار بیرون آوردند اما چند مهره او شكست . او هنوز هم دارد درد می كشد و نمی تواند خم شود. دو تیر آهن درست پهلوی او افتاده بودند. حادثه می توانست نتایج شوم تری در پی داشته باشد. از این گونه حوادث در ایران پیاپی اتفاق می افتند و متاسفانه همه قربانیان زنده از زیر آوار بیرون نمی آیند!
بله! عمری است داریم به غربی ها پز می دهیم و عدل داریوش را به رخشان می كشیم: اهرام مصر و كلیزه را برده ها ساختند اما تخت جمشید را كارگران آزاد با حق بیمه وبازنشستگی و مرخصی زایمان و... دم داریوش و خشیارشاه گرم! اما ما در قرن بیست و یكم كجاییم؟!
"از آن هنگام كه با شلاق و خون دیوار چین را ساختند" دنیا خیلی عوض شده! برعكس فریدون مشیری من معتقد نیستم از آن هنگام "آدمیت مرد". از قضا من معتقدم از آن هنگام آدمیت (I mean both humanity and humanism) معنایی عمیق تر پیدا كرد. آن قدر عمیق كه در عمل خود را جلوه گر ساخت! تا جایی كه برای حفظ جان و سلامت آدم ها در حین پروژه ها در جوامع پیشرفته حاضرند هر گونه تمهیدی بیاندیشند. در همین زمینه و در چارچوب پروژه های گوناگون فیزیك من قبلا نوشته ای منتشر كردم. در واقع آن یادداشت متن صحبت رادیویی من بود كه چندان هم به مذاق مجری برنامه خوش نیامد!
بلایی كه بر سر خانواده همسرمن آمد گوشه ی كوچكی از فاجعه ای است كه همه روزه در كشور ما اتفاق می افتد. ما، طبقه متوسط ایرانی، تنها گاه گاهی قربانی سهل انگاری بساز بفروش ها و... می شویم. البته، همین گاه گاه نیز برای هفت پشتمان بس است. اما فاجعه آن است كه بر سر كارگران می آید.
می دانم! مشكلات و مصائب كارگران یكی دو تا نیست! پیدا كردن كار برای یك كارگر، با همان شرایط سخت و ایمنی پایین دشوار است. در واقع پارتی می خواهد. خودم شاهد بودم این ماجرای تلخ را:جوانی از طبقه فقیر پسر عمویی داشت كه سر كارگر یك پروژه ساختمانی بود. پسر عمو دست جوان را در پروژه بند كرد. متاسفانه در اثر سهل انگاری و عدم رعایت نكات ایمنی، این جوان كشته شد. پسر عمو در بین فامیل خود آدم بسیار مهمی بود چرا كه برای جوانان خاندان كار پیدا می كرد. پس همه از او حساب می بردند و روی حرف او حرفی نمی زدند. پسرعمو خانواده را راضی كرد تا شكایتی نكنند. پروژه ادامه یافت و برادر كوچك تر آن جوان جای برادر پرپر شده را در پروژه گرفت . زندگی ادامه یافت! در بین مسئولین پروژه، كسی از عذاب وجدان به بستر نیافتاد. گویا عذاب وجدان برای كشته شدن یك كارگر در كشور ما كالایی لوكس است!
حتی لوكس تر از ساعت های رولكس و اتومبیل های بنز و بی-ام-و كه تعدادشان - ماشاء الله- در شمال شهر تهران كم نیست!
هم خسته ام و هم كار دارم. اما وقت می گذارم و این یادداشت طولانی را می نویسم چون احتمال می دهم كه یكی از مهندسان جوان كه این یادداشت مرا می خواند تصمیم بگیرد تا در محدوده اختیارات خویش بر رعایت نكات ایمنی تاكید كند. چه بسا این باعث شود كه جان یك كارگر از خطری كه در كمین اوست، ایمن بماند.
فراموش نكنیم كه مادر این كارگر نه ماه او را با مشقت حمل كرده و با درد زاییده. چه منجوق خوشش بیاید و چه نیاید، وقتی این زن فهمیده كه فرزندش پسر است از شادی در پوست خود نگنجیده چرا كه گمان می كرده كه این نوزاد ناتوان، روزی مردی توانا می شود. یك "نان آور" كه با بازوی توانای خود روزگار پیری مادر را تامین خواهد كرد. با این امید و با مهر مادری، این زن سال ها از شكم خود بریده و با سختی فرزند خویش را بزرگ كرده. فراموش نكنیم یك سهل انگاری كوچك می تواند به معنای بر فنا رفتن همه این آرزو ها و امیدها و تلاش ها باشد.
میكل آنژ یك مرد بود! اما مردی كه با تولد هر كدام از مجسمه هایش درد زایش را با گوشت و پوست خود تجربه كرده بود! به گمان من، علت آن كه میكل آنژ ماه ها از عذاب وجدان نتوانست برخیزد فهم ودرك دقیق وعمیق آرزوها و امید ها و تلاش های مادرانه بود.

 

 

 

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

بابایی نرگس كوچولو-قسمت پنجم

+0 به یه ن

مهندس"با لحنی كه انگار داره با یك بیسواد صحبت می كنه پروژه رو برای تقی توضیح می ده. لحن "مهندس" به تقی بر می خوره اما به روی خودش نمی اره. زندگی به او آموخته كه با افرادی مثل "مهندس"باید با احتیاط برخورد كنه . اگه هوش سرشار خوشو یه دفعه نشون بده از او احساس خطر می كنن و می خوان ازش زهر چشم بگیرن. اگر هم خودشو بیغ و احمق نشون بده توی سرش می زنن و سوارش می شن.با حوصله و ادب گوش میده. خوشبختانه ذات محجوب و خجالتی اش هم به او كمك می كنه كه تصویر خوبی از خودش به وجودبیا ره. در طول صحبت ها وقتی "مهندس"لغت كم می یاره تقی مودبانه و زیر لب و با شرم و خجالت كلمه مناسب رو پیشنهاد می كنه. بعد از یكی دو ساعت این احساس به "مهندس" دست می ده كه این فیزیك خونده سبزه ای كه جلوش ایستاده خیلی بیشتر از آن كه او فكرش رو می كرد حالیشه.

روز دوم وقتی تقی نتایج محاسبات مهندس ها را تایپ می كنه احساس می كنه كه یه جای كار اشتباهه. شهود فیزیكی اش به او می گه این نتایج نمی تونه درست بشه.در سر راه خانه همه اش به این فكر می كنه كه كجای كار می لنگه. طبق معمول می ره سراغ تقارن هاو برای خودش ثابت می كنه كه نتایج محاسبات اشتباهه. تصمیم می گیره كه اینو زودتر به "مهندس" بگه تا جلوی یك ضرر بزرگ گرفته شه. اما بحث تقارن ها را "مهندس" قبول نخواهد كرد. اگر تقی با این استدلال بخواد بگه كه او همكاراش اشتباه كرده اند "مهندس" حسابی از كوره می ره و بدون این كه به استدلال گوش كنه می گه:"به من یاد نده! تو دنیا نیومده بودی من از این محاسبات می كردم." تقی نقشه می كشه كه چه طور بدون این كه به "مهندس" بربخوره موضوع رو مطرح كنه.به سراغ "مهندس" می ره ومی گه:"راستش من به كارهای مهندسی شما خیلی علاقه مند شدم اجازه می دید تا كپی محاسبات رو داشته باشم تا برای خودم تمرینی كنم." "مهندس" می گه "نه نمی شه. محاسبات را به بیرون نمی دن. شركت های رقیب..." تقی اصرار می كنه. "مهندس"تا به حال فهمیده كه تقی ساده تر از اونه كه جاسوس شركت دیگری باشه. می گه " موقع ناهار می تونی آنها را ببینی اما نباید از روشون كپی كنی" تقی از ناهارشم می زنه تا محاسبات را چك كنه. خوشبختانه حل تمرین كردن در اتوبوس او را قادر كرده كه وقتی كاغذی جلویش نیست ذهنی هم محاسبات رو به پیش ببره.

بعد از یك هفته می فهمه كجای محاسبات اشتباه هست. به سراغ "مهندس" می ره و می گه" ببخشید! من این قسمت از محاسبات رو نمی فهمم. می شه توضیح بدید چطور از این جا به این نتیجه رسیدید؟

"مهندس بادی به غبغب می اندازه و شروع می كنه به توضیح دادن. اما پس از مدتی می فهمه كه محاسبات به كل اشتباه است. تقی را دنبال نخود سیاه می فرسته. اشتباه را تصحیح می كنه و بدون این كه نامی از تقی ببره در جمع تیم مهندسی با افتخار اعلام می كنه كه اشتباهی را كه می توانست شركت را به ورشكستگی بكشونه به تنهایی پیدا كرده تقی دلخور می شه كه به او هیچ

credit

ای ندادن اما در موقعیتی نیست كه بتونه اعتراضی بكنه. به علاوه تقی یه آدم كاملا سنتیه كه احترام به بزرگتر از نظر او از واجباته. تو روی "مهندس" وایستادن در مخیله او هم نمی گنجه.

با این كه در این جریان "مهندس"از تقی نامی نمی بره اما یادش می مونه كه این جوون خیلی بیشتر از اون كه نشون می ده حالیشه. می فهمه می شه از ش هزار جور استفاده برد. از طرف دیگه قابلیت های گوناگون و رازآلود تقی "مهندس" رو به وحشت می اندازه. خلاصه به قول خارجی ها حس "مهندس نسبت به تقی

ambivalence

یا

mixed emotion

می شه.

طفلكی تقی قراره ضربه های زیادی از این حس "مهندس" بخوره

"مهندس" خیلی هم بدجنس نیست. از محل تنخواه یك مقدار پول تو جیبی به تقی می ده كه دستش خالی نمونه. این پول جیبی در مقابل خدمتی كه تقی به شركت كرده و همچنین استفاده ای كه شخص مهندس برده قابل صرفنظر كردنه. اما مشكلات تقی را حل می كنه. سال پیش تقی برای سه ماه پادویی در تابستان كمتر از این مقدار (حتی بعد از احتساب تورم) دستمزد گرفته بود. تقی در پوست خود نمی گنجه. با خود می گه:" خدا را شكر! از امشب دیگه بابا توسرم نمی زنه." اما تقی اشتباه می كنه. اولش با دیدن پول چشم های پدر تقی چهارتا می شه. پدر تقی هیچ وقت در عمرش برای یك ماه كار این همه پول نگرفته. اما برای این كه روی تقی باز نشه می گه:" مهندس مهندس كه می گن همه اش همین! كارگر كه بیشتر می گیره! دیدن بچه ای نمی فهمی سرت كلاه گذاشتن."‍ تقی به نیش و كنایه های پدر عادت داره. اما این بار ناراحت می شه چون رگه ای از واقعیت در كنایه ها هست. در حقش اجحاف كردن اما نه به خاطر این كه "بچه است و نمی فهمه"! بلكه به این علت كه در موقعیت ضعیفی قرار داره. تصمیم می گیره نیروهایش رو متمركز كنه تا موقعیت شغلی ثابت و رسمی با قرارداد و حكم درست و حسابی داشته باشه تا كمتر در حقش اجحاف بشه.

تقی فكر نمی كنه با غر زدن یا هارت و پورت كردن یا پشت سر فحش دادن وضعیت اش بهتر می شه. به جای این كارها می خواد از راه درست اداری وارد بشه و لو این كه این راه طولانی باشه و صبر ایوب بخواد.

دلخوری تقی با دیدن شادی و شعف مادر و خواهر ها از بین می ره. اولین چیزی كه صغری خانم با پولی كه تقی به خانه آورده می خره اسپنده. روز بعد صغری خانم با تشریفات كامل اسپند را اول دور سر تقی بعد دور سر بچه های دیگرش می چرخانه و یكی یكی شونو می بوسه. پدرتقی در گوشه ای نشسته وبا احساسی كه تركیب نامتجانسی از آسودگی خیال, ترس , غرورو اندكی حسد ه مراسم اسپند دود كنی رو نظاره می كنه. این مراسم از نظر او نمایش سمبلیك

shift of power

است. اما تقی به این چیزها فكر نمی كنه. برای مشغول كردن خواهر عزیز دردانه و ته تغاریش یك بازی فكری اختراع كرده و خودش هم رفته توی بحر بازی.

در حالی كه صغری خانم اسپند رو از اتاق بیرون می بره پدر تقی می گه :" الحمد الله كه این پیرمرد چیزی نداره كه احتیاج به اسپند داشته باشه." دخترها با این حرف شروع می كنند به نخودی خندیدن. صغری خانم با چشم غره ای اونا را ساكت می كنه و بر می گرده به طرف پدرتقی و می گه :"وای!خاك بر سرم! با شش اولاد كه حواس برای آدم نمی مونه." اسپند رو دور سر او می چرخونه وبعد هم آیة الكرسی می خونه و فوت می كنه.

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

بابایی نرگس كوچولو-قسمت چهارم

+0 به یه ن

روز بعد تقی به كارخونه می ره.از همون لحظه ای كه می رسه سعی می كنه با بقیه رابطه خوبی برقرار كنه. خوشبختانه سر و وضع تقی به تحصیلكرده ها نمی خوره والا كارگرها حسابی اذیتش می كردند. در كارخانه همه كارگرها و تكنیسین او را تقی سیاهه (تقی اندكی سبزه است) صدا می زنند. تقی هیچ وقت به ظاهرش اهمیت نداده برای همین هم این حرف آنها به او بر نمی خوره. از همون لحظه ای كه وارد می شه آستین بالا می زنه و هر كاری كه شد انجام می ده. ظاهرش با دیگر كارگران فرقی نداره اما ذهنش مدام در حال كاره. می خواد ببینه به عنوان كسی كه فیزیك خونده چه كار خاصی در این مجموعه می تونه انجام بده كه از عهده یك كار گر یا كارمند معمولی ویا حتی یك مهندس معمولی و متوسط برنمی یاد. علت این كه تقی دانشگاه شهیدبهشتی را با وجود دوری از خانه شان انتخاب كرده بود گروه لیزر مشهور این دانشگاه بود. تقی در دانشگاه با كمك از هوش و همچنین پشتكار افسانه ای اش توانسته بود از گروه لیزر دانشكده چیزهای زیادی یادبگیره. وقتی وارد كارخانه شد با دیدن دستگاه های لیزری حسابی سر شوق آمد اما چند روز بعد توی ذوقش خورد چون دید تكنیسین ها در استفاده از این دستگاه خیلی از او ماهر تر و كارآمدترند. اما تقی ناامید نشد چون به قابلیت هایش به عنوان یك فیزیكدان بیش از این ها اعتماد داشت!

تقی كم كم می بینه كه اگه سال بعد چند درس در دانشكده مكانیك بگذرونه می تونه طرح هایی بده كه به قول صدا و سیما "بهره وری" كارخانه را بالا ببره. تقی فرصت را از دست نمی ده و شبها چند تا كتاب مكانیك رو كه از كتابخانه دانشكده مكانیك قرض گرفته مطالعه می كنه. هر از گاهی هم به سراغ استادان مكانیك می ره و از آنها سئوالاتی می پرسه. استادان مكانیك به تدریج دیده اند كه دانشجویان ممتاز فیزیك از بیشتر دانشجویان خودشان مستعد پیشرفت هستند. برای همین با كمال میل و خوشرویی او را راهنمایی می كنند. برای یك ماه اول تقی هیچ حقوقی دریافت نمی كنه و طبعا هر شب از پدرش سركوفت می شنوه.

 

 

بعد از یك ماه "مهندس" برای بازدید به كارخانه می یاد.سر كارگر درحالی كه سعی می كنه خیلی ادبی صحبت كنه به "مهندس" می گه :"ایشان "مهندس" تقی هستند. جوان بسیار لایق و سر به راه و مایه افتخار محله ما هستند..."تقی با صداقت همیشگی اش می گه: "البته من مهندس نیستم دانشجوی سال سه فیزیكم." "مهندس" نگاهی متبخترانه ای به او می اندازه و در دل می گه :"لابد مهندسی قبول نشده كه رفته سراغ رشته فلك زده ای مثل فیزیك." او را برانداز می كنه و می گه:" باشه بیا فعلا اینجا كار كن ببینیم چی می شه. البته نمی تونیم حقوقی بهت بدیم. بسته به كار خودت است. راستی ببینم!كار با كامپیوتر بلدی؟!از فردا بیا دفتر من یك سری محاسبات هست كه نتیجه شان باید تایپ بشه.

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

تب ناسیونالیزم و آسپرین ناسیونالیزم

+0 به یه ن

تب ناسیونالیزم

جرج ارول، نویسنده ی توانای animal farmكه به فارسی به قلعه ی حیوانات ترجمه شده مقاله ای دارد به عنوان notes on nationalism.
این مقاله را حدود ده سال پیش خوانده بودم. آن موقع ارزش و اهمیت این مقاله برایم قابل درك نبود. جرج ارول تاكید می كند كه منظور او عرق میهنی(patriotism)نیست. از نظر او ناسیونالیزم منفی است اما عرق میهنی مثبت. بگذارید عین جملاتش را نقل كنم:

By ‘nationalism’ I mean first of all the habit of assuming that human beings can be classified like insects and that whole blocks of millions or tens of millions of people can be confidently labelled ‘good’ or ‘bad’(1). But secondly — and this is much more important — I mean the habit of identifying oneself with a single nation or other unit, placing it beyond good and evil and recognising no other duty than that of advancing its interests. Nationalism is not to be confused with patriotism. Both words are normally used in so vague a way that any definition is liable to be challenged, but one must draw a distinction between them, since two different and even opposing ideas are involved. By ‘patriotism’ I mean devotion to a particular place and a particular way of life, which one believes to be the best in the world but has no wish to force on other people. Patriotism is of its nature defensive, both militarily and culturally. Nationalism, on the other hand, is inseparable from the desire for power. The abiding purpose of every nationalist is to secure more power and more prestige, not for himself but for the nation or other unit in which he has chosen to sink his own individuality.

بعد جرج ارول مقاله اش را ادامه می دهد و نشان می دهد چرا تب ناسیونالیزم خطرناك است.
توصیه می كنم مقاله را بخوانید.
نكته ای كه می خواهم روی آن انگشت بگذارم آن است كه ناسیونالیزم آن است كه رفتارهای هیتلری مختص یك نژاد خاص نیست. هر آن كه به دام ناسیونالیزم كور وافراطی بیافتد، می تواند همان راه را طی كند. متاسفانه برخی كانال های ماهواره ای با مخاطب جهان سومی از یك طرف و بخشی از داخلی ها از سوی دیگر، ناسیونالیزم افراطی را دارند ترویج می كنند.
ما كه مدتهاست تلویزیونمان را تعطیل كرده ایم. اما هر از گاهی كه در خانه ی این و آن تلویزیون می بینم و یا از زبان این و آن افاضات برخی از مجریان برنامه های ماهواره ای را می شنوم، شوكه می شوم و نگرانی مرا فرا می گیرد. چند سال پیش گمان می كردم كسی به این خزعبلات گوش نمی كند. گمان می كردم مردم در زندگی آن قدر گرفتاری دارند كه وقتی برای توهمات خود بزرگ بینانه ناسیونالیستی نمی یابند. اما می بینم كاملا برعكس شده. هرچی سرخورده تر، توسل به ناسیونالیزم افراطی بیشتر. این بازی خطرناكی است كه می تواند عواقب بسیار ناگواری داشته باشد.
چند هفته است كه با خود فكر می كنم چه باید كرد؟ چه باید كرد تا جلوی بالا رفتن این تب خطرناك گرفته شود؟!
ابتدا فكر می كردم با تشویق مردم به مطالعه ی بیشتر می توان جلوی بالا رفتن این تب را گرفت. بعد كه بیشتر فكر كردم دیدم این راه عملی نیست. به دو علت: (1) مطالعه ای كه با تفكر همراه نباشد به درد نمی خورد. كسانی كه پتانسیل آن را دارند كه به دام ناسیونالیزم افراطی بیافتند اغلب همان افراد هستند كه در مطالعه تنبل هستند و در فكر كردن تنبل تر! ترجیح می دهند بنشینند پای برنامه ی تلویزیونی كه ناسیونالیزم افراطی را تبلیغ می كند. ترجیح می دهند تهیه كنندگان این برنامه ها به جای آنها فكر كنند و اینان بلندگوی آنان در سطح جامعه باشند. (2) گیریم یك در صد كمی از این جنس افراد اهل مطالعه باشند. این درصد كم هم می روند سراغ كتاب هایی كه باز ناسیونالیزم را بیشتر ترویج می كند. اهل تفكر كه نیستند! دو تا كتاب هم كه بخوانند دیگر بلندگویشان ساكت نمی شود!
پس چه باید كرد؟! شما نظر خود را بگویید. من هم راه حل خود را در نوشته ی بعدی به تفصیل شرح می دهم.
 

یكشنبه ۹ ژانویهٔ ۲۰۱۱

آسپرین ناسیونالیزم

راه حلی كه برای مسئله ای كه من در یادداشت قبلی خودم مطرح كرده بودم اینه:
برنامه ریزی از سوی نهاد های مردمی و... برای جذب گردشگر. هر كسی برای جذب گردشگربه دیار خودش كه نسبت به او احساس تعلق خاطر داره تبلیغ كنه.
وقتی شخصی یا گروهی به منظورجذب گردشگر تبلیغ می كنه مجبوره كه خود بزرگ بینی وناسیونالیزم افراطی را بگذاره كنار. چون اگر كلام او رنگ و بوی ناسیونالیزم افراطی داشته باشه گردشگر ها پس زده می شوند. این راه حل من چند فایده ی دیگه هم داره: به در آمدزایی و اشتغالزایی ورونق اقتصادی منجر می شه، هنر ها و صنایع در حال انقراض دوباره زنده می شوند، برای رونق اكو توریسم هم شده به محیط زیست بیشتر توجه می شه، افراد قوه ی ابتكار خود را به كار می گیرند تا با نو آوری راهی جدید برای جذب توریست پیدا كنندو...
یكشنبه ۹ ژانویهٔ ۲۰۱۱

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

كیك عسلی روسی

+0 به یه ن

در آمریكا و اروپا  به مسخره  و تحقیر می گویند روس ها غیر از سیب زمینی گندیده و كلم هیچ چی ندارند و ندیده اند كه بخورند. حرف مفت كه مالیات نداره. من نمی دانم از این گونه حرف های تحقیر امیز كه گروهی از انسان ها به گروهی دیگر می بندند چی عاید كی می شه كه این همه این جور حرف ها طرفدار داره؟!  متاسفانه هیچ ملیتی و قومیتی هم ازگفتن این جور حرف های صد من یه غاز تحقیر آمیز به رقیبانشان ابایی ندارند. حالا خوبه كه روس ها بیشترین مصرف  یكی از گرانبها ترین ماده ی غذایی دنیا یعنی خاویار را دارند. معمولا همین جوری به هر جماعتی چیزی را می بندند و سر آن تحقیر می كنند كه اتفاقا در آن مورد نقطه ی قوت دارند و مایه ی حسد هستند.

بگذریم! داشتم دستور پخت با "عسل " را در اینترنت جست و جو می كردم و به این دستور پخت كیك روسی رسیدم.  به نظر چیز معركه ای می آید. البته سرشار از كالری. حیف كه وقت ندارم بپزم و حیف كه تصمیم دارم وزن كم كنم. والا....

من و شاهین تازه كشف كرده ایم كه این جور دسر ها با چای كوهی خیلی خوش طعم می شود. چای كوهی به تركی می شود "توكولجه". "توك" یعنی مو. این گیاه "مومویی" هست برای همین این جوری نام گرفته.

 

 

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

بابایی نرگس كوچولو-قسمت سوم

+0 به یه ن

صغری خانم مادر تقی است. با این كه پنج كلاس بیشترسواد ندارد در محله او راخانم دكتر می دانند. صغری خانم شیرزن قابل احترامی است. صغری خانم همیشه خودش را به آب و آتش زده تا برای بچه هایش فرصت های پیشرفتی كه از او به هنگام كودكی و جوانی دریغ شده فراهم كند.

صغری خانم مخصوصا به درس خواندن بچه ها توجه خاص داره. با همه مشغله و زحمتی كه بزرگ كردن شش بچه آن هم با دست خالی می طلبه صغری خانم به درس و مشق بچه های كوچكتر می رسه و هر از گاهی پای تدریس بچه های بزرگتر می شینه! برنامه هاو اخبار نیمه علمی تلویزیون را هم در حد معلومات خودش دنبال می كنه و آنها را به زبان ساده خودش بازگو می كنه. سر دختر پنجمش كه پیش یك خانم دكتر رفته بود با توضیح از او خواسته بود كه فلان روش را برای این كه دیگر بچه دار نشه به كار ببندن. خانم دكتر انگشت به دهان مانده بود و گفته بود این روش كه تو می گی هنوز در مرحله تحقیقه و اصلا وارد ایران نشده! چطور تو درباره این روش این همه اطلاعات داری؟!

صغری خانم سرزبان دار هم هست. با تمام اهل محله دوست است.چه دعوا هاو اختلاف ها كه صغری خانم با ماله كشی  حل كرده و چه گره ها كه با خوشفكری گشوده!

صغری خانم مثل بیشتر مادران ایرانی (همچنین هندی و ایضا ایتالیایی!!) ادعا دارد" بهترین" مادر دنیاست و "هیچی" برای بچه هایش كم نگذاشته. وقتی تقی یا یكی از خواهرهایش بدون هیچ منظور یا قصد خاصی می گویند مادر فلان دوستشان كاری برای او كرده اشك در چشمان صغری خانم جمع می شه و برای این كه تبعیضی قایل نشه!! همه بچه ها را با هم به ناسپاسی متهم می كنه.

تقی می دونه كلید حل مشكلش مثل همیشه در دست صغری خانم است. به خانه كه می رسه به او می سپاره كه از دوستانش پرس و جو كنه ببینه آیا دوروبر آنها كسی هست كه در كارخانه ای كار كنه كه مایل باشن به تقی یك كار نیمه وقت تابستانی به عنوان كار آموز بدن. صبح روز بعد صغری خانم با دوستانش سر صف آب (خانه شان لوله كشی آب ندارد با دبه آب به خانه می آورند) سر صحبت را باز می كنه.شوهر یكی از همسایه ها در كارخانه ای سر كارگر است. از صغری خانم می پرسه" آقا تقی مهندسه؟" صغری خانم خوب می دونه كه پسرش مهندس نیست و داره فیزیك می خونه اما جواب می ده"چه می دونم! من كه بی سوادم و این چیزها رو نمی فهمم. لابد دانشگاه می ره و این همه درس می خونه مهندس می شه دیگه!"

روز بعد خانم همسایه خبر خوش را به صغری خانم می ده. شوهرش گفته فردا تقی را با خودش به كارخونه می بره.

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

شناخت خانمها

+0 به یه ن

من بر این باورم كه آقایان-به خصوص آقایان مجرد- مسئله ی شناخت خانم ها را زیادی بغرنج كرده اند. علت هم اینه كه یك سری پیشداوری ها و تئوری هایی در مورد شناخت خانم ها بین خودشان دارند كه بیش از آن كه مبتنی بر تجربه باشه مبتنی بر تخیلات هست.
شناختشان از طبیعت خانم ها كمابیش بر همان متدلوژی استوار هست كه شناخت فلاسفه ی علوم طبیعی ماقبل گالیله از جهان طبیعت. شناختشان بر پایه ی تفكر خالص هست نه تجربه. وقتی تئوری هایشان را در مورد شناخت خانم ها به كار می برند و به نتیجه نمی رسند سردرگم می شوند. با خود می گویند این تئوری من كه خیلی هوشمندانه بود! مو لای درز تئوری من نمی رفت پس چی شد كه همچی شد؟! لابد زنها خیلی خیلی موجودات عجیب و غیر قابل فهمی هستند.
راستش من این جور فكز نمی كنم. اتفاقا فهمیدن خانم ها-به خصوص خانم های امروزی- آن قدر هم سخت نیست. نسل مادربزرگ هایمان به نظر كمتر قابل فهم بودند تا دخترهای این دوره زمونه. شاید به این علت كه خودسانسوری شان به مراتب بیشتر بود. به علاوه همیشه باید نشان می دادند كه فداكار هستند و مظلوم. در نتیجه برای اثبات این مظلومیت همیشگی خیلی وقت ها دست پیش می گرفتند كه پس نیافتند! دختران امروزی هویت خود را با فداكاری و مظلومیت تعریف نمی كنند كه مجبور شوند در این مورد فیلم بازی كنند. با خودشان رو راست تر هستند

در واقع خانم ها -به خصوص خانم های امروزی- خیلی مشتركات با مردها دارند. می خواهند به خواست و ارزش هایش احترام قایل شود. می خواهند آزادی عمل داشته باشند. دوست دارند مردم محبت واقع شوند اما نمی خواهند مثل یك صغیر دایم كنترل شوند. دوست دارند اجازه داده شود تا خلاقیت هایشان بارور شوند .
علاوه بر این چیزهای كلی هر دختری-درست مثل هر پسری- روحیات خاص خود را دارد. یكی سرمایی است یكی گرمایی. یكی خوش خوراك هست دیگری نه چندان. یكی به آراسته بودن سرو وضع خیلی اهمیت می دهد دیگری نه چندان. یكی از هیجان خوشش می آید دیگری نه. یكی در دم زندگی می كند و دیگری آینده نگر است......
الگوی كلی نمی شه برید.

 

حالا بعضی ها معتقدند كه هر كسی باید هم روحیه ی خودش را پیدا كند برخی معتقدند كه اتفاقا باید برود سراغ متضاد خودش كه همدیگر را متعادل كنند(Opposites attract). نظر شما چیست؟

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

بابایی نرگس كوچولو-قسمت دوم

+0 به یه ن

تقی غرق در افكار خود از در دانشگاه خارج می شود. چند قدم جلوتر با سر وصدای بوق ماشینی متوجه می شود كه دوستانش او را صدا می زنند. سه نفر از همكلاسی هایش در ماشین نشسته اند و خوشحال و خندان از تمام شدن امتحانات تو سر وكله هم می زنند. یكی از دوستانش كه پشت فرمان نشسته داد می زند:" تقی خونه تون كجاست؟ برسونمت." تقی جواب می دهد: "خونه ما خیلی دوره. توی این ترافیك اگر بخواهید منو برسونید و برگردید شب می شه." دوست تقی داد می زنه "ما تا میرداماد می ریم می خواهی تو را تا ایستگاه مترو برسونیم؟" تقی آدم خجالتیه و معمولا دوست نداره به كسی زحمت بده اما بودن با همكلاسی هاشو دوست داره. متاسفانه به دلیل مشغله های زیاد و همچنین نداری فرصت نمی كنه با دوستانش جایی بره برای همین این فرصت ها را غنیمت می دونه. تقی همه همكلاسی هاشو از فقیر وغنی و مذهبی و غیرمذهبی و دختر و پسر دوست داره.همكلاسی های او هم تقی را دوست دارند. البته به عنوان یك همكلاسی نه بیشتر. چون هر كدام از همكلاسی ها در خانواده ای با فرهنگ وسطح مالی متفاوت بزرگ شده اند بعضی وقت هاحرف هایشان ناخواسته به دیگری بر می خورد. اما تقی ذهن خود را با این چیزها مشغول نمی كنه.به نظر او ارزش ذهن آدم بسیار بالا تر از آن است كه درگیر این گونه مسایل باشه. اگر تقی وقت گیر بیاره به جای فكر كردن به این چیزها دو تا مسئله فیزیك بیشتر حل می كنه.

تقی سوار ماشین می شه. پس از چند دقیقه شوخی ها ی متداول بین جوان ها بحث به دغدغه فكری تقی می كشه:پیدا كردن شغل. یكی می گه: "استاد هم دلش خوشه. می گه هر كی درس هاشو خوب بلد باشه حتما كار گیر می یاره. آخه تو این مملكت كی معیار كار گیر آوردن كار بلد بودن بوده كه مورد ما دومیش باشه!"

دیگری می گه" تازه درس هایی كه ما می خونیم حتی اگر خوب هم بلد باشیم به درد كار نمی خوره. دختر عموی من پارسال لیسانس فیزیك گرفت و وارد بازار كارشد. اتفاقا دانشجوی خیلی خوبی هم بود اما مجبور شد بره و چند كتاب هیدرودینامیك بخونه تا كارش را انجام بده. این همه جفنگیات به خوردمون می دهند اما آخرسر آن چیزی كه باید یاد بگیریم نمی گیریم."

 

 

تقی با اطمینان می گه"اگر دختر عموی تو شاگرد ضعیفی بود و درس های پایه اش را نمی دانست نمی توانست با آن سرعت هیدرودینامیك یاد بگیره. پس نمی توان گفت كه درس هایی كه ما پاس می كنیم جفنگ هستند."

دوستش جواب می ده:"خوب! آره!اما مقدار زیادی از چیزهایی كه یاد می گیریم به درد نمی خورن. حداكثر ارزش "علم برای علم" دارن. ارزش كاربردی ندارن."

تقی جواب می ده:" درست است كه ارزش كاربردی ندارن اما فكر آدم را باز می كنن."

دوست دیگر می گه:"سالانه فلان عدد آدم لیسانس فیزیك می گیرند. اما فرصت شغلی برای فیزیك پیشه طبق آمار رسمی تنها در سال بهمان مورد است. جناب آقای استاد كه می گویند كه اگر درس هایمان را خوب بخوانیم حتما كار پیدا می كنیم پیدا كنند پرتقال فروش را!!!"

دوست دیگر به تلخی می گه "تازه آن معدود فرصت شغلی هم نصیب عزیز دردانه ها و پارتی دارها می شه. آدم هایی مثل ما باید سرشان را بگذارن و بمیرن."

تقی می گوید: "یعنی می گید هیچ شانسی برای آدم هایی مثل ما نیست؟!"

دوستانشان می گن" برای ما نه! اما برای تو چرا؟!

تقی تعجب می كنه و با دلخوری می گه:" از من بی كس و كار تر خودمم". دوستانش می گویند:" منظورمان اون نبود. اولا كه تو درست از ما بهتر است در ثانی با پشتكاری و اراده ای كه تو داری حتما به همه چیز می رسی." دلخوری تقی برطرف می شه وبا خنده می گه:"پس یه بارگی بگین آن قدر سریش و كنه ام كه بالاخره از دستم خسته می شن و بهم كار می د ن."

دوست دیگر می گه:" مشكل ما در اینجا آموزش نیست. آموزشی كه ما اینجا تا حد لیسانس داریم همسطح ویا بالاتر از آموزش در كشورهای پیشرفته است. بیخود نیست كه حتی وقتی دانشجوهای متوسط ما به خارج می روند آنجا گل می كنند. مشكل در اینه كه دانشگاه و صنعت ما با هم ارتباط نزدیك ندارند. من شنیده ام كه در آلمان و آمریكا صاحبان صنایع سالی چند روز برای جذب نیروی انسانی به دانشگاه ها می رن. به این ترتیب دانشجوها می فهمن چه جور كار هایی در انتظار آنهاست و قبل از آن كه فارغ التحصیل شوند خود را آماده می كنند.دختر عموی تو اگر در آلمان بود قبل از فارغ التحصیلی می فهمید كه باید برود هیدرودینامیك بخونه."

این حرف به مذاق تقی بسیار خوش میاد. فكری به ذهنش می رسه و می گه:" حالا كه ازكارخانه ها كسی به دانشگاه ما نمیا د ما خودمان بریم و با كار و قابلیت هایی كه لازم دارن آشنا شیم و خودمونو آماده كنیم.

درست است كه لیسانسیه بی كار توی این مملكت فراوونه اما از طرف دیگر متخصصی كه حاضر باشه آستین بالا بزنه و كار تخصصی كنه كمتر از موارد مورد نیازه. هنوز كمبود نیروی متخصص كاردان وجود داره. من وشما می تونیم این خلا را پر كنیم."

تقی تصمیم خود را گرفته و می خواد تابستان خود را به این شكل بگذرونه

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

ابرنواختر ها, پنجره ای به روی ناشناخته های فیزیك

+0 به یه ن

مدل استاندارد ذرات بنیادی قادر است بیشتر مشاهدات فعلی درباره ذرات بنیادی را توصیف كند. اما بنا به دلایل گوناگون فیزیكپیشگان اتفاق نظر دارند كه این تئوری بنیادی ترین تئوری نیست. به عبارت دیگر هنوز ذارت و برهمكنش هایی در طبیعت هستند كه ما تا كنون موفق به كشف آنها نشده ایم. به عبارت دیگر این ذرات جدید از دست ما "دررفته اند". این در رفتن به دو علت می تواند باشد: 1) ذرات جدید چنان سنگین هستند كه شتابگرهای فعلی ما موفق به ساخت آنها نشده اند. 2)این ذرات جدید سبك هستند اما برهمكنش آنها با ذرات معمولی بسیاربسیار ضعیف است. فرضیه های متنوعی در سه چهار دهه اخیر ساخته و پرداخته شده اند كه هر دو گروه از این ذرات را پیش بینی می كنند. برای كشف ذرات دسته اول باید شتابگرهای پر انرژی تر ساخت. پرقدرت ترین این شتابگرها شتابگر
LHC
است كه به زودی در
CERN
واقع در مرز بین فرانسه و سویس راه اندازی می شود.ولی برای كشف ذرات سبك اما با برهمكنش فوق العاده ضعیف چنین شتابگری كار آمد نیست. برای كشف چنین ذراتی آزمایشگاه هایی با طراحی متفاوت لازم است. اگر ذره سبك با برهمكنشی ضعیف در طبیعت وجود داشته باشد این ذره در داخل ابر نواختر می تواند به وجود آید. در مورد
ابر نواختر
من قبلا در هموردا نوشته ام. ابرنواختر
1987a
را پدر
super-kamiokande
یعنی
kamikande
به ثبت رساند. با توجه به حجم بزرگتر
super-kamiokande
اگر این روزها ابر نواختری در حوالی چند صدهزار سال نوری از زمین مشاهده شود هزاران نوترینو در ظرف مدت ده ثانیه به ثبت خواهد رسید. چنین داده غنی می تواند به ما كمك می كند تا اطلاعات بی نظیری درباره فرضیه های كه ذرات جدید سبك پیش بینی می كنند به دست آریم.

ابرنواختر های نوع دو را می توان نوعی آزمایشگاه فیزیك ذرات در نظر گرفت. آزمایشگاهی بسیار پیشرفته! تنها عیب این آزمایشگاه ها در این است كه "دگمه روشن و خاموش كردن" آنها دست ما نیست. اگر خوش شانس باشیم در هر قرن دو سه مورد انفجار ابرنواختر در كهكشان های نزدیك مان مشاهده خواهیم كرد .

شنبه ۲۲ دسامبر ۲۰۰۷

پی نوشت: از نوشتن این مقاله مدتهاست می گذرد. هم اكنون مرحله ی اول ای-ایچ-سی به پایان رسیده و آزمایشگران در حال تحلیل داده ها و آماده سازی برای مرحله دوم این آزمایش هستند.

 

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل