مینجیق

+0 به یه ن

در دهه هفتاد هجری روشنفكران دینی روی فضای فرهنگی كشور نوعی هژمونی داشتند. اما در 6-7 سال گذشته از قدرت و نفوذشان كم شده است. از یك طرف مذهبیون متعصب به آنها حمله كرده اند و از طرف دیگر برخی  روشنفكران سكولار با طعنه و نیش زبان آنها را تخطئه ای هجو گونه نموده اند. به نظرم می آید جوانان كتابخوان هم دیگه كمتر از دهه هفتاد به آنهاعلاقه و احترام قایلند. این آخری به نظرم تقصیر  برخی از چهره های شاخص روشنفكران دینی است! منظورم اینه كه اگر كمتر مخالفانش را كه شامل چهره های محبوب و موقر هم می شد به باد هجو می گرفتند بین مردم كتابخوان مقبولیت بیشتری داشتند. اون جور رفتارها احترام و منزلت شان را  در بین قشر اهل مطالعه بدجوری پایین آورد. صد تا دشمن بدخواه نمی توانست اون طوری احترامشان را زایل كند كه خودشان به قلم خودشان كردند. این هم درسی برای نسل ما و بعد از ما می تواند باشد.

البته به روشنفكران دینی انتقادات بسیار وارد هست. چه به لحاظ نظری و چه به لحاظ عملكرد. من وارد این انتقادات نمی خواهم بشوم كه بسیاری از من باسواد تر و آگاه تر به مقوله به این كار پرداخته اند و خواهند پرداخت. اما نكته ی دیگری را می خواهم عرض كنم. از حذف و كمرنگ تر شدن نفوذ كلام روشنفكران دینی در جامعه خوشنود نیستم. خوشحال تر می شوم  اگر نسل جدیدی از روشنفكران دینی یا نواندیشان دینی سربرآورند كه از خطاهای نسل آینده آموخته باشند و از لحاظ فكری انسجام بیشتری داشته باشند و در جامعه تاثیرگذاری داشته باشند.

چیزی كه روشنفكران سكولار متوجه نیستند قدرت فوق العاده مذهب در جامعه ی ما ست. روشنفكران سكولار از نفوذ و قدرت مذهب در جامعه غافلند. از این كه برخی جوانان از خانواده های خیلی مذهبی به سوی نظرات آنها گرایش پیداكرده اند نتیجه می گیرند كه نفوذ مذهب كم شده. در صورتی كه آن چه كه آنها می بینند معرف كل جامعه نیست. دیروز صبح جایی بودم كه جلوی یك امامزاده واقع شده. خانم ها صحبت می كردند. درمورد  محمود كریمی مداح كه خبرساز شده حرف می زدند. می گفتند در امامزاده وقتی مداحی می كرد غلغله بود. خانواده های بچه ی كوچك را زیر برف و سرما آورده بودند و در سرما وایستاده بودند.
در سخنرانی كدام روشنفكر (اعم بر دینی یا غیر دینی) چنین اتفاقی می افتد؟!
این نفوذ و قدرت چیزی نیست كه بشه ازش صرفنظر كرد. روشنفكران سكولار صرفنظر می كنند. نگاهشان سال 57 هم همین بود. این قدرت و نفوذ فوق العاده را در جامعه درك نمی كردند. حالا هم روشنفكران سكولار همان ساده انگاری سال 57 را تكرار می كنند

نكته ای كه می خواهم عرض كنم آن هست كه مذهب برخلاف نظر برخی از روشنفكران سكولار در جامعه ایران بسیار متنفذ هست و به معنایی هم دارد متنفذ تر می شود. راستش من در بین خانواده های مذهبی كه اهل زیارت رفتن و... هستند نگاه مادربزرگ ها  را بسیار بیشتر از نوه ها سكولار می بینم. به بخشی از بحث نوه و مادربزرگ را كه همین چند روز پیش شنیدم توجه كنید تا منظورم با یك مصداق روشن شود. مادربزرگ اول:" اگر برنامه  ریزی و مدیریت درست باشد با این همه زائر كه به عراق می رود  می توان آنجا را آباد كرد. حساب كنید! هرایرانی كه اونجا می ره دو سه میلیون خرج می كنه با این همه پول می شه منطقه را آباد كرد." مادربزرگ دیگر: "همچین هم آسان نیست. ما یك جنگ پشت سر گذاشتیم هنوز اثرات مخرب آن از بین نرفته. این عراقی های بیچاره سه تا از این جنگ ها  از سر گذرانده اند." نوه ی جوان شیك پوش و زیبا روی  با اطمینان كامل با لحنی تقریبا سرزنشگر و تاحدی دست بالا خطاب به دو پیرزن: "اونجا هرگز آباد نمی شه. خون ریخته شده." شرط می بندم اگر برخی روشنفكران سكولار این خانم جوان را  در یك مجلس عروسی ببینند از ظاهر ش نتیجه می گیرند كه حالا كه یك خانواده ی مذهبی چنین دختری را پرورده  پس حتما نفوذ مذهب كمرنگ شده. (من فقط دارم بیان مشاهده و نقل قول می كنم. اصلا هم در حد و حدودی خود را نمی دانم كه در مسایل مذهبی و اعتقادی صاحب نظر باشم.)

 چیزی كه می خواهم بگویم این هست كه ای كاش به روشنفكران دینی نسل جدید كه آگاه به علوم جدید هستند و به مناسبات سیاسی دنیای جدید وارد هستند بیشتر میدان داده شود. والا گرایش مذهبی مردم به سمت خرافه گرایی گرایش می یابد. روشنفكران دینی هستند كه می توانند از گرایش های تفرقه آمیز بین فرقه ها و مذاهب اسلامی جلوگیری كنند. اگر هدایت نگاه دینی به دست یك عده نا آگاه از واقعیات روز دنیا بیافتد می تواند پشیمانی به بار آورد.
منظورم نواندیشان نسل جدید هست. چهره های شاخص نسل قبل كه به خاطر تندروی هایی كه خود كرده اند دیگه زیاد مقبولیت ندارند. نسلی نو لازم هست با اندیشه و منشی نو و بهتر.

در پایین نظر عطیه را باز می نویسم:

عطیه:

من فكر می‌كنم كه روشنفكرهای سكولار باید اول مشكل‌اشان را به طور شخصی با دین حل كنند و به عنوان یك نهاد اجتماعی/سیاسی/اقتصادی علی‌الخصوص در خاورمیانه بپذیرند. بعد اصولا به فكر تساهل و تسامح باشند تا وقتی از دین گذر نكنند و مساله برایشان حل نشده باشد، مرتب یكی به دو و جنگ است نه بحث و گفتگو و تسامح و تساهل.
بعدش هم منابع روشنفكری سكولارها عمدتا كتاب‌های فلسفی و اجتماعی و جامعه‌شناسی و ... از اروپا و آمریكا است، به ندرت كسی را در بین‌اشان پیدا می‌كنید كه دستی هم بر مطالعات خاورمیانه داشته باشد. اما برعكس خب روشنفكرهای دینی عموما از منابعی استفاده میكنند كه براساس جوامع مذهبی خاورمیانه نوشته شده است.
یك بخش دیگر هم در روشنفكران سكولار این است كه خیلی ذهن نامرتب و نامنظمی دارند، در مورد هر مساله‌ای نظر می‌دهند علی‌رغم تخصص و رشته دانشگاهی، با خواندن یكی دو تا كتاب در یك زمینه‌ای به پیشنهاد ملت، كلا همه دنیا را از آن دریچه می‌بینند و .... اصلا در برخورد باهاشون خود آدم هم قاطی میكنه كه بالاخره چی؟ خیلی آشفته هستند و خب گروه‌های اجتماعی‌اشان هم از این مساله رنج می‌برند برخلاف روشنفكران دینی كه منسجم‌تر هستند و آشفتگی روحی و گفتاری و ... خیلی كم‌تر دارند

اشتراک و ارسال مطلب به:

فیس بوک

تویتر

گوگل

آردینی اوخو

+0 به یه ن

در ادامه ی نوشته قبل بحث مفصل و مفیدی داشتیم. من نظرم این بود كه برای جلوگیری از دامنه دار شدن اختلافات فرقه ای باید به روشنفكران دینی بیشتر میدان داده شود. پیچك معتقد است  كه روشنفكران دینی آن قدر دچار تناقضات فكری هستند و آن قدر با خود رودربایستی دارند كه خیلی نمی توانند راهگشا باشند. در همین زمینه  علیرضا از كتاب "روح پراگ" چنین نقل كرد:

ضمن  تشكر از علیرضا برای این نقل قول بجا در ادامه ی بحث یادآوری می كنم من شهریور سال 1389 نقد زیر را در مورد كتاب "روح پراگ" نوشته بودم:

فكر می كنم برخی از شما كتاب «روح پراگ» نوشته ی ایوان كلیما را خوانده باشید. كتاب قطعا به قیمتش (3500تومان) می ارزد. همین طور به زمانی كه خواندنش می خواهد. خریدن و خواندن این كتاب را توصیه می كنم.
خوب است این كتاب را كه در مورد تحولات جامعه ی چك در قرن بیست است بخوانیم اما در كنار ده ها كتاب دیگر در مورد تحولات در جوامع دیگر كه رو به پیشرفت داشته اند. به عنوان مثال بد نیست در مورد نقش دانشجویان كره ی جنوبی در تحولات از دهه 60 به این سو بخوانیم. منابع در این مورد فراوانند و برخی هم ترجمه شده اند. عجالتا بد نیست به این وبلاگ نگاهی بیافكنید.
كتاب «روح پراگ» جالب است اما اكنون كه نسل جدید به این كتاب چنین جایگاه ویژه ای قایل است باید مورد نقد جدی قرار گیرد. در زیر نظر خام خودم را می گویم. كتاب نقدی جدی تر و تخصصی تر می طلبد.
1) در كتاب تاكید بسیار در مورد نقش روشنفكران در تحولات اجتماعی و سیاسی شده تا جایی كه به خواننده این تصور دست می دهد كه همه ی تحولات به نوعی به دست آنان انجام گرفته. من جامعه ی چك را نمی شناسم با وجود این تصویر ساده سازی شده به نظرم درست نمی آید. در آخر دهه ی 80 و اوایل دهه ی 90 تحولات مشابه در بیشتر كشورهای بلوك شرق به یك باره اتفاق افتاد. موازنه ی قدرت های خارجی و تحولات جهانی نمی توانستند در تحولات كشور چك بی تاثیر باشند. به این مورد چنان كه باید پرداخته نشده. می دانم كه در لهستان كلیسا نقش خیلی مهمی در تحولات داشته. در جمهوری چك شاید این نقش كم رنگ تر بوده باشد اما باز هم من باور نمی كنم نقش آن قابل اغماض بوده باشد. در مورد نقش كلیسا- و مذهب به معنای اعم آن- در كتاب صحبت زیادی به میان نیامده. اقتصاد و نقش آن در تحولات هم چنان كه باید مورد تحلیل قرار نگرفته. صحبتی را كه در مورد اقتصاد در این كتاب می شود خیلی فراتر از غرولندهای متعارف در تاكسی های خطی شهر تهران نیافتم!
2) معلوم نیست هر مقاله ی كتاب در چه تاریخی نگاشته شده. با توجه به تحولات سریع در بلوك شرق در آن دوران نداشتن تاریخ نگارش، تحلیل و نقد را دشوار می كند.
3) ما وقتی بچه بودیم كشوری به نام جمهوری چك نبود. به جای آن كشوری بود به نام چكسلاواكی. در آغاز سال 93 میلادی این كشور بدون خشونت، به جمهوری چك و اسلاواكی تجزیه شد. سخنی از تجزیه در كتاب نیامده. نمی دانم كتاب پیش از تجزیه نگاشته شده یا قبل از آن. به هر حال چنین اتفاقی كه یك شبه رخ نمی دهد! لابد پیش زمینه ی آن از قبل هم بوده اما در كتاب روح پراگ حتی حرفی از چنین پیش زمینه ای به میان نمی آید. فصلی از كتاب به خرید فلفل و نمك اختصاص دارد. آیا تجزیه ی یك كشور به اندازه ی خرید فلفل و نمك اهمیت ندارد كه بخشی از كتاب به آن اختصاص یابد؟!

مردم پراگ-برعكس آن كه در كتاب تصویر می شود- در روشنفكرانش خلاصه نمی شود. تحولات چكسلاواكی پیچیده تر از آن كه كتاب تصویر می كند می بایست بوده باشد. كشور ما به مراتب از كشور جناب ایوان كلیما پیچیده تر است: قدیمی تر است. جمعیت آن هفت برابر بیشتر است. نقش مذهب در آن پیچیده ترو تعیین كننده تر است. وضعیت اقتصادش پیچیده است. تنوع قومی اش بیشتر است . بیست برابر پهناور تر است و تنوع اقلیمی خیلی بیشتری دارد. تنوع اقلیمی شیوه هایی از زندگی در گوشه وكنار كشور ایجاد كرده كه برای یك شهر نشین ممكن است اصلا قابل تصور نباشد. دو همسایه ی جمهوری چك اطریش و آلمان هستند. در دو دهه ی اخیر آلمانی ها با سرمایه گذاری و همچنین توریسم اقتصاد جمهوری چك را رو آوردند. همسایه های ما چه كشورهایی هستند!؟ چند هزار كیلومتر مرز داریم با عراق و افغانستان جنگ زده و پاكستان سیل زده و كودتا زده ! در صد باسوادی در جمهوری چك 99 درصد است و در ایران تنها 82 درصد. جمعیت پراگ از جمعیت تبریزو اصفهان و مشهد كمتر است و تقریبا یك دهم جمعیت تهران می باشد.


كتاب «روح پراگ» را باید خواند اما با دید نقادانه و در كنار ده ها كتاب دیگر. هرگز نباید فكر كرد كه «روح پراگ» دیگه آخرشه!

راستش را بخواهید به نظرمن ترویج ذهنیت تكنوكراتیك بومی شده بیش از ترویج روشنفكری با طعم چك می تواند برای آینده ی ما (تحصیلكرده های شهری ساكن ایران) مفید باشد. ادله كافی برای اثبات نظرم ندارم اما می توانم یك سری ادله اقناعی بیاورم.اگر شما نقدی متقن تر بر نظر من و یا كتاب روح پراگ دارید لطفا بیان دارید.

نظراتی همان زمان  ابراز شده بود كه من در بخش باخیش ها دوباره می آورم.

اشتراک و ارسال مطلب به:

فیس بوک

تویتر

گوگل

آردینی اوخو

+0 به یه ن

اگر یادتان باشد شب یلدا گفتم كه فیلم پل چوبی ارزش دیدن دارد. فیلم واقعا قشنگی بود. اگر ندیدید حتما دی-وی-دی آن را تهیه كنید  و ببینید.  در این فیلم سه شخصیت اصلی زن بودند كه اسامی آنها عبارت بودند از شیرین، نازلی و آیدا. جالبه كه دو اسم از سه اسم تركی است! البته  هیچ كدام از این زنها هویت تركی نداشتند. به نظرم این اسامی را كارگردان به دلیل تواتر به كار برده شدن آنها در اشعار شاملو انتخاب كرده بود و احتمالا نمی دانست ریشه تركی دارند. حتی جایی شعر نازلی شاملو را هم خواندند.

می دانم كه در بین جریان هویت طلبی احمد شاملو زیاد محبوب نیست. علت این شعرش هست كه درمورد خودش می گوید:

شهروندی با اندام و هوشی متوسط

نسبم با یك حلقه به آوارگان كابل می پیوندد

نام كوچكم عربی است ، نام قبیله ایم تركی ، كنیه ام پارسی

نام قبیله ایم شرمسار تاریخ است ، و نام كوچكم را دوست نمی دارم

البته من مفسر اشعار شاملو نیستم ولی فكر نكنم منظورش توهین به همه ترك ها بوده باشد. فكر می كنم منظورش قبیله ی شاملو باشد كه در دوران صفویه از جمله خاندان های قدرتمند این سرزمین بودند. كنجكاو شدم كه بدانم شاملو ها در دوره ی صفویه چه كاره بودند. كمی در اینترنت گشتم و دیدم آن هم دلیلی بر شرمساری هم نمی توانسته باشه! یكی شان كه هنرمند و خطاط بوده. معروفترینشان هم كسی بود كه شاه عباس را عملا از مرگ نجات داده. داستانش را  می توانید اینجا بخوانید. شاید اگر آن شاملو در انجام دادن فرمان قتل شاهزاده عباس درنگ نمی كرد و شاه عباس قبل از این كه شاه شود كشته می شد شاه جایگزین عرضه بیرون كردن پرتغالی ها را نداشت و ایران می شد مستعمره پرتغال و نیك می دانیم كه پرتغالی ها بدترین استعمارگران بوده اند. به مراتب بدتر از انگلیسی ها !  مادرعلی قلی بیك گوركان شاملو نذاشته بود پسرش عباس میرزا را بكشد!  یاشاسین خانی خان خانم!

:)

الغرض! من نمی دانم شاملو روی چه حسابی نام قبیله ای اش را مایه شرمساری می داند. به هر روی او نیز مانند هر انسان دیگر جایزالخطا بود.  به خاطر یك نظر اشتباه نمی توان با یك نویسنده یا شاعر یا اندیشمند قهر كرد! اگر بنا به این باشد یكی یكی نویسندگان و شاعران و فیلمسازان و.... از دایره ی كسانی كه از آثارشان استفاده می كنیم حذف می شوند و دست آخر "علی می ماند و حوضش!" از طرف دیگر اگر آثار كسی را می خوانیم لزوما به این معنا نیست كه به او ارادت بی قید و شرط داریم و تمام نظراتش را دربست می پذیریم و با ارادتی كوركورانه از وی پیروی می كنیم. سالم تر آن است كه آثار شخص را خواند اما به طور منتقدانه نه از سر ارادات بی قید و شرط!

یكی از بهترین كارهایی كه شاملو كرده ترجمه ی شازده كوچولوست. اینجا می توانید فایل صوتی شازده كوچولو را با صدای شاملو دانلود كنید. تضمین می كنم كه ارزش وقت گذاشتن و  به دقت گوش دادن را دارد

اشتراک و ارسال مطلب به:

فیس بوک

تویتر

گوگل

آردینی اوخو

+0 به یه ن

یولداش:

در این پست مطلب خیلی جالبی نوشته اید، در روزهای قبل میخواستم ایده ای را در مورد رابطه ارتباطات اجتماعی با كاهش مزاحمت خیابانی مطرح كنم، ولی بنظرم رسید كه خیلی استقبال نشود، اما پس از دیدن مطالب پست اخیرتان امیدوار شدم كه پیشنهادم بگیرد:
اما مطلبی كه میخواهم مطرح كنم این است كه، ما در جامعه مان تا ارتباط نرمال و محترمانه بین دو جنس را تعریف و تبیین نكنیم از شر مسائلی مثل مزاحمت خلاص نخواهیم شد، فرض كنیم یك پسر متین و باشخصیت در خیابان از دختری آدرس سوال میكند، اما دختر مورد بحث بدلیل فقدان اعتماد بنفس كافی برای ارتباط از موضع قوی و در عین حال محترمانه، یا هر دلیل دیگر، فارغ از ادب و متانت پسر مورد نظر پیش فرض رفتاری اش خشك و گاهاً توام با بی احترامی است، چنین رفتاری انگیزه های همدلانه را در چنین پسرانی تشویق نمیكند. نتیجه ای كه میخواهم بگیرم این است كه در هر روش اصلاحی باید تشویق و تنبیه باهم باشد، همانگونه كه باید با فرد مزاحم و بی ادب برخورد كرد، باید به فرد محترم و مودب هم پاسخ شایسته داد، اگر نرم رفتاری دختران جامعه ما به این سمت حركت كند، نتیجه اش این خواهد بود كه پسران و مردانی كه در چنین جامعه ای رشد میكنند بیشتر در برخورد با فرد مزاحم با آنها همدلی و همراهی خواهند داشت داشت.

نازلی:

در مورد كامنت یولداش میخواستم بگم ما دخترا مخصوصا محافظه كارترا یاد گرفتیم كه برای اینكه متهم نشیم همیشه گارد بسته بگیریم خوش اخلاقی ممكنه به پای یونگوللوخ گذاشته بشه آغیر سنگین اولماخ ایجاب میكنه از جواب دادن به پسر غریبه با نیش باز!!! اجتناب كنیم بالاخره بقیه كه دارن مارو میبینن چی میگن!!!و بدبینی كه از بچگی بهمون تزریق كردن بهمون میگه شاید در پشت این ظاهر متین یك دیو دوسر نهفته! اصلا بهش رو نده! (اوزونه گولمه!)
كاملا با نظر شما موافقم. البته باید بگم كه این نگاه بین دخترا نسبت به سابق خیلی تعدیل شده.

ناشناس شیرازی:

نمی‌دانم چه كار می‌شود كرد.

اما برای زندگی در جوامع سنتی چند طبقه مانند جامعه‌ی ایران مستقل از این كه تهران است یا شیراز یا هر شهر دیگری٫ تا جایی كه من می‌دانم و به من توصیه شده است فرد در جوانی نباید سعی كند طبقات مختلف را درك كند یا با آنها ارتباط برقرار نماید. در غیر این صورت هم طبقه‌ی خانوادگی‌ای كه فرد از آن می‌آید فرد را می‌راند و هم طبقه‌ای كه فرد سعی می‌كند آنها را بفهمد یا درك كند یا بشناسد او را قبول نمی‌كند. در انتها فرد از اینجا رانده و از آنجا مانده می‌شود. بدترین اوضاع و احوال را در جامعه‌ی سنتی افرادی دارند كه وابسته به هیچ طبقه‌ای نیستند و در هیچ طبقه‌ای جا ندارند.

در جامعه‌ی ما تنها پیران و موسفیدان هر طبقه حق دارند سعی كنند طبقه‌ی دیگری را بفهمند یا آنها را درك كنند و با آنها ارتباط برقرار نمایند. هیچ فردی هم حق ندارد شان یك ریش سفید یا مو سفید را زیر سوال ببرد. شاید بعضی از كارها را باید به زمانی واگذار كرد كه موها كاملا سفید شده است و حرف ریش‌سفیدان خریدار دارد.

یولداش:

ایده ای كه مطرح كردم نیاز به بحث و چكش كاری دارد، تا به یك نقطه تعادل برسیم و بتوانیم بر اساس آن ارتباطات استاندارد و محترمانه دو جنس را تعریف كنیم.

مینجیق:

من نظری ندارم اما مایلم كه این بحث ادامه یابد و من نظر دوستان را بخوانم. فقط یك نكته ای را می خواهم عرض كنم كه دامنگیر برخی پسرها هست. به خصوص آنهایی كه رشته هایی مثل فیزیك یا مهندسی درس می خوانند. منظورم رشته هایی هست كه "مردانه" حساب می شوند.  هرچند ممكن است یك برخورد كاملا انسانی و مودبانه با جنس مكمل (عبارت جنس مخالف نخواستم به كار ببرم) داشته باشند اما .... چه طور بگم؟! این خطر برایشان هست كه سرنوشت  "شازده كوچولو" را پیدا كنند. منظورم اینه مثل شازده كوچولو وقتی با ناز و ادای گل سرخ در اخترك ایزوله خود مواجه می شوند فكر می كنند دیگه اون یكی توی دنیاست. همه جوری نازش را می خرند اما بعدش می آیند زمین و زمینی می شوند و می بینند ای داد بیداد! از این گل سرخ ها همین جوری در زمین ریخته! احساس خسران می كنند. خلاصه اش این نكته هم هست! 

پی نوشت:

اشتراک و ارسال مطلب به:

فیس بوک

تویتر

گوگل

آردینی اوخو

+0 به یه ن

پارسال همین موقع ها مرتب پیاده روی می كردم. این دور و بر خانه سفیر و مقامات دیپلماتیك زیاد هست و بر در هر خانه ی سفیری هم یك سرباز وظیفه می ایستد. همین طور ساخت و ساز هم زیاد می شود . كارگران ساختمانی هم غالبا مردان جوانی هستند در عنفوان جوانی. نمی دانم چه حسی به من دست داده بود كه می ایستادم چند كلمه ای با آنها حرف می زدم. یا موقع گذر لبخند گرمی به آنها می زدم.  حرف های خیلی معمولی: سلام! خسته نباشید! امروز هوا سردتره....  فكر می كردم خوبه این ارتباط ساده ی انسانی برقرار بشه. درسته كه تهران-به خصوص این منطقه- نسبت به جایی مثل سیستان بلوچستان برای یك سرباز بهشت هست اما بازهم سربازی اینجا خیلی ساده نیست. صبح تا شب در سرما و گرما باید بیكار اونجا بایستند. درسته نسبتا امنه و از ریگی میگی و دار و دسته اش خبری نیست اما باز هم اونجا ایستادن ساده نیست. افاده ی مردها و زنها تازه به دوران رسیده شمال شهر تهران را صبح تا شب تحمل كردن همچین هم ساده نیست! آتوسا كه معلم بچه های این آدم هاست و خودش هم بچه ی شمال تهران بوده  از وضعیت و فیس و افاده و توقع آنها می نالد. ببین چه بر دل یك سرباز وظیفه كه دم خانه سفیر نگهبان ایستاده یا بر دل كارگر جوانی كه با پتك خانه های كلنگی تخریب می كند (وحساب كنید با هر پتكی چه تنشی بر كمر نحیفش وارد  می شود) چه ها از دست این جماعت می گذرد. (البته من شخصا خیلی هم اینها را مهم نمی گیرم كه فیس و افاده شان آزارم دهد! می شه گفت نمی بینمشان!)

باور كنید حداقل من یكی می فهمم كه در جامعه ی ما چه قدر فشار بر مردان زیاد هست. به خصوص بر مردانی كه غیرتمند هستند. من همیشه می گویم اگر در ایران خانواده ای دو پسر داشته باشد و یكی صبح تا شب در گوشه ی خانه علافی كند یا در خیابان مزاحمت ایجاد كند و دیگری هم درس بخواند و هم كمك خرج باشد باز هم عصر كه خسته به خانه می آید مادرش  به او می گوید" پاشو برو از سر كوچه ماست بخر" نه به  برادر علافش. اون ماست خریدن هم می افتد به گردن برادر پرتلاش! هر كسی می خواهد یك باری به دوش او بگذارد!  

الغرض! با این نگرش بود كه می خواستم یك ارتباط ساده در حد چند جمله یا حتی یك لبخند با این افراد كه دور وبر ما هستند برقرار كنم. آنها هم جواب می دادند. كاملا منظورم را همان طور كه بود می فهمیدند و استقبال می كردند. نه پررو می شدند و نه زیاده روی می كردند. به لحاظ سنی می توانستند جای پسر من باشند. هیچ برداشتی هم جز این نداشتند و معلوم بود این دوسه جمله و نگاه و لبخند چیزی هست كه می طلبند و خوشحالشان می كند.

تا اینجای ماجرا شیرین بود! اما اتفاقاتی می افتاد كه مرا پشیمان می كرد. گاهی كه برخی كه سوار بر اتومبیل خود بودند و شاهد رد و بدل چند جمله و احیانا لبخندی، دست بردار نبودند. هرچند آن سربازان و آن كارگران برداشتی جز یك رابطه ی انسانی ساده نمی كردند اما آن جماعت كه فكرشان كثیف بود اصلا رابطه ی ساده انسانی نمی فهمیدند. گمان می كردند زنی كه با یك سرباز وظیفه كه معلوم بود فقیر و غریب  هست همصحبت می شود دیگه به اینها با این ماشین مدل بالایشان نمی تواند "نه" بگوید. خلاصه! برخورد هایی دیدم كه از آن رابطه ی انسانی ساده چشم پوشی كردم.

 بخشی از جامعه ی ما خیلی ناسالم هست. خیلی! هم ناسالم و هم به شكل بسیار سطحی ای مادی! از این مادیگری به این شكل بیل گیتس  بیرون نمی آید! فقط مزاحمین خیابانی از دماغ فیل افتاده بیرون می آیند!

به نظر شما چی می شه كرد؟!

اشتراک و ارسال مطلب به:

فیس بوک

تویتر

گوگل

آردینی اوخو

+0 به یه ن

هفته ی پیش جز دوشنبه بقیه روزها مطابق برنامه پیش رفتم.

اشتراک و ارسال مطلب به:

فیس بوک

تویتر

گوگل

آردینی اوخو

+0 به یه ن

قبول دارم  كه مشكلات اقتصادی و به خصوص بیكاری عامل مهمی در گسترش معضلی مثل مزاحمت خیابانی یا اعتیاد هست. چه در بین طبقه پولدار و چه در بین طبقه فقیر. در بین طبقه ی فقیر كه معلومه چرا. در بین طبقه ی پولدار اما شاید چندان واضح نباشه. اگر شرایط اقتصادی خوب باشه پسر خانواده ی پولدار از خانواده اش سرمایه ای می گیره و یك بیزنس راه می اندازه كه چند نفر هم استخدام می كنه. اما اگر شرایط اقتصادی برای سرمایه گذاری نباشه او هم مثل همتایش از خانواده ی فقیر بیكار می مونه و می افته توی خط ....

اما  به نظرم می رسه از آن سو هم این گونه معضلات به مشكلات اقتصادی اضافه می كنه و حل آنها را بغرنج تر. اگر در خانواده ای جوان بیكاری باشه كه آلوده به اعتیاد و اهل مزاحمت خیابانی  و چیزهایی از این دست نباشه در بین آشنایان كسی پیدا می شه كه برایش پا پیش بذاره و سفارش او را برای استخدام بكنه به این ترتیب مشكلش حل می شه. اما كمتر كسی این لطف را در حق یك مزاحم خیابانی می كنه. می ترسه یارو بره یك آبروریزی بار بیاره و اعتبار او را هم خراب كنه. همین طور جوان بیكاری كه آلوده به این چیزها نیست با ایتكار خودش می تونه شغلی برای خودش ایجاد كنه. اگر ایده و ابتكار داشته باشه راه های زیادی هست.

همین طور مزاحمت خیابانی به لحاظ اقتصادی به محله ها ضربه می زنه. اگر محله ای از این لحاظ پاك باشه شهرداری پاركی آنجا می سازه كه خانواده ها در آن جمع می شوند. این خودش مایه ی رونق محله هست. كم كم كمش اینه كه یك بلال فروش می آید اونجا بساط پهن می كنه و یك شغل پیدا می كنه. درسته شغل ایده آلی نیست اما از بیكاری مطلق كه بهتره!  وجودچنین مكان های عمومی  در محله ها خیلی می تواند در رشد اجتماعی و فرهنگی شهر نقش داشته باشد. خانواده ها آنجا همدیگر را می بینند و در بحث نظرات و دیدگاه هاشان پخته تر می شه و در انتخابات گوناگون پخته تر می توانند عمل كنند. حالا من یك اثرش را گفتم.

اگر محله هایی كه آثار تاریخی شهر در آن هست به جای "قلمرو مردانه" به حساب آمدن  محله ای خانوادگی محسوب بشه توریسم شهر رشد می كنه. ببینید! برای گسترش موثر توریسم-به  خصوص در منطقه ای مثل كشور ما-- باید تفریح برای هر بودجه ای فراهم باشه نه آن كه فقط در انحصار ثروتمندان باشه.  بذارید از شهر خودم مثال بزنم. تبریز مهمان زیاد داره. بیشترشان هم برای درمان در بیمارستان های تبریز می آیند. از استان های مجاور و كشورهای مجاور.  هیچ وقت تن خودتان و عزیزانتان به ناز طبیبان نیازمند مباد!  اما اگر همراه بیماری باشید می دانید چه قدر در آن شرایط به تفریح و گردش نیاز دارید تا روحیه خوبی داشته باشید و به مریض تان روحیه بدهید. خیلی زیاد نیاز دارید. آنهایی كه برای درمان به تبریز می آیند اگر پولدار باشند می روند به كافی شاپ ها و رستوران های شیك تبریز. اما اگر نباشند (كه عموما هم نیستند) چی؟! چه قدر جای تفریحی خانوادگی برای همسر یك مرد بیمار مسافر در تبریز با بودجه ی كم هست؟! جواب: متاسفانه نه زیاد! جاهایی كه بالقوه می توانستند محل تفریح باشند قلمرو مردانه محسوب می شوند. فرض كنید همسر بیمار شاهگلی را دید. دیگه كجا می تواند برود؟! عینالی؟! بابا! طرف دارد بیمارداری می كند. در بیمارستان هم كه شبها نمی ذارند بخوابد عینالی را چه طور برود بالا؟! سوار تله كابین شدن هم پول می خواد! می توانست یه همین آثار تاریخی تبریز در محله های قدیمی سر بزند كه  هم به لحاظ تعداد و هم به لحاظ كیفیت نزدیك به ایده آل هستند اما اغلب در محله هایی هستند كه قلمرو مردانه حساب می شوند. اگر از این حالت در بیاید می دانید چه قدر برای اقتصاد تبریز خوب می شود؟!  مسافر با بودجه ی متوسط می تواند برود بگردد و خرید مختصری هم می كند و سوغاتی از یادگارهای تبریز می خرد و  در غذاخوری متوسطی هم غذایی ساده می خورد.... همه ی اینها می توانند موتور برای پیشرفت اقتصادی شهر باشند. بیزنس های كوچك مخصوص توریست های بیمارستانی با بودجه كم راه می افتند كه جوانان زیادی می توانند در آنها مشغول كار شوند.

عطیه جان! كارشناس محترم اقتصادی مینجیق! باز به نظرات كارشناسانه ی شما نیاز شد!

اشتراک و ارسال مطلب به:

فیس بوک

تویتر

گوگل

آردینی اوخو

+0 به یه ن

مینجیق:

راستی پریا جان! شما نمی خواهید در این بحث مزاحمت خیابانی شركت كنید؟ در تركیه زندگی می كنید ؟ اكر بله فكر می كنم با مقایسه آنجا با جامعه خودمان می توانیم به نتایج جالبی برسیم. شبیه ما هستند اما درست مثل ما نیستند برای همین مقایسه مع الفارق نیست و  می تواند آموزنده باشد.

پریا:

فیزیكخوان:

خانم دكتر اصلا با نگاهتون موافق نیستم متاسفانه امروز هر مطلبی از شما خوندم و اجتماعی بوده نه فیزیكی این طوری بوده.این مشكل موضعی نیست كه شما براش دنبال راه حل موضعی میگردید این یه اشكال فراگیره و به خیلی چیزها برمیگرده.
مثلا نگاه تزریقی به ما برای نگاه به زنان به عنوان جنس مخالف و نه جنس مكمل
جدا كردن دختران و پسران از سنین بسیار كم و ایجاد یك سوال در طرفین برای كنجكاوی در طرف مقابل و در یك جامعه ی مرد سالار به شكل یك ناهنجاری.
عدم وجود نهادهای حمایتی از زنان كه به صورت منسجم به مشكلات زنان نگاه كنه چون هر انسان بی خردی هم شاهد این تجاور به حقوق و حریم وخلوت ذهنی زنان شهر من تهران یا شهر سابق شما هست.
نمایندگانی از جنس خود زنان (دارای روحیه و حس زنانه و لطافت زنانگی)در هیچ ارگان دولتی یا مجلس وجود نداره بشتر اونها تقریبا شبه مردانی هستند كه شبیه زنان می باشند
بی احترامی ندانستن چنین بد رفتاری هایی از طرف خانواده ی مرد سالار ما برای پسران كه مثلا پسر حق داره دنبال دوست دختر باشه یا چرند بگه و دختر باید متین باشه واز این جور حرفا .
خانم دكتر با كمال شرمندگی وجود منتقدانی مثل خود شما كه به ریشه های چنین ناهنجاریهایی این چنین ساده نگاه میكنید این مشكلات شاید بسیاری از مردان جامعه ی مارو بیشتر از شما آزار بده كسانی كه یك جامعه ی آزاد معمولی برای زنان ومردان براشون یه ایده آل شده.
ادامه نمیدم این مقال رو چون همین چیزها وبلاگ خود من رو فیلتر كرد.
جواب سوال شما؟
فقط و فقط اگر محافظه كار هستیم میتونیم ایده فكری خودمون رو به عنوان یه شیوه ی درست در بحث هامون بسط بدیم به بچه هامون و دوستانمون و همكارانمون و بچه محل هامون و هر جا كه میتونیم بگیم و امید داشته باشیم ذهنیت ما روزی مطلوب بقیه هم بشه.و. اگه محافظه كار نیستیم بریم دنبال ریشه های این مشكل كه البته .....

مینجیق:

بیایید وضعیت سه شهر باكو ازمیر و تبریز رامقایسه كنیم. هم در باكو و هم در تبریز معضل مزاحمت خیابانی هست اما در ازمیر نیست. هر سه مسلمان هستند و هر سه ترك. از آن جهت هایی كه فیزیكخوان می گوید تنها تبریز محدود بوده. در باكو تفكیك جنسیتی در مدارس نیست. و نهادهای حمایتی هم گویا هست اما وضعش از تبریز به لحاظ مزاحمین خیابانی از قرار ی كه شنیده ام بدتر هست.
علت آن كه تبریز و باكو علی رغم رویكرد متفاوت حكومت هایشان نسبت به مسایل فرهنگی همان مشكل را دارد همان جنبه ی فرهنگی شان هست كه عرض كرده ام. تا جایی كه پول دارند با پول می روند به بوتیك ها و كافی شاپ ها و سونا های شیك. دغدغه ی آن كه بروند به محله های قلمرو مردانه ندارند. اگر هم پولش را نداشته باشند در گوشه ی خانه پناه می گیرند.
اما در ازمیر از هر طبقه ی مالی و فرهنگی زنها و مردها دنبال تفریح های عمومی رفته اند. برایش وقت و بودجه كنار گذاشته اند. اجازه نداده اند كه مزاحمین عرصه را بر تفریح آنها تنگ كنند.
نمی دانم فیلم های قدیمی توركان شورای هنرپیشه ی معروف تركیه را دیده اند یا نه. فیلم  تجاری و مزخرف كه زیاد دارد! آنها منظورم نیست.  منظورم فیلم هایی با مضمون اجتماعی  هستند كه نقش زن بیوه فقیر یا دختر فقیر بازی می كند. من فكر می كنم فیلم ها فضای دهه 60-70 میلادی تركیه را خوب مجسم می كند. قهرمان زن داستان  علی رغم فقرش از سینمارفتنش نمی گذرد. از قدم زدن در ساحل و "سیمیت" خوردنش نمی گذرد. مزاحمین هم مثل مور و ملخ اذیتش می كنند اما از تفریحش دست بر نمی دارد. با مزاحمین مقابله می كند. یك خانم تبریزی با شرایط مشابه اولین كاری كه می كند این است كه قید تفریح و گشت و گذار را بزند.
جامعه هم همین انتظار را از او دارد!

همین طوری بوده كه معضل مزاحمین خیابانی حل شده. البته در كنار كم شدن درصد بیكاری كه نتیجه رشد اقتصادی است.

دوست:

مینجیق:

لیلا:

مینجیق:

محتوای آن را نخوانده ام كه نظر بدهم. نظر من آن هست كه دانشگاه رفتن یكی از راه هاست نه همه آنها. دور و بر من هستند جوانی كه دانشگاه نرفته اند اما از نظر اقتصادی خیلی موفق هستند. از نظر اجتماعی نیز هم. این تكنولوژی های جدید امكان خود اشتغالی های زیادی به وجود آورده. به خصوص در زمینه موبایل و اینترنت.
كسی كه سرش تو كار باشه هزار و یك راه درآمد با سرمایه اندك می تونه پیدا كنه. همه اش هم كار قانونی و اخلاقی و در ضمن باكلاس.

دانشگاه رفتن هم نمی خواد!

تشكر:

میخواستم از لیلا به خاطر لینك كتابی كه گذاشت تشكر كنم

اشتراک و ارسال مطلب به:

فیس بوک

تویتر

گوگل

آردینی اوخو

+0 به یه ن

1) چگونه آقایان می توانند در مقابله با مزاحمت خیابانی یار و همراه خانم ها باشند؟

به نظر من دو كار می توانند انجام دهند كه هرچند در نظر اول ساده می نماید اما اگر انجام دهند به نظرمن قهرمان واقعی هستند:

الف) وقتی در خیابان با صحنه ای مواجه می شوند كه دختری مورد مزاحمت قرار می گیرد نخندند! از موضوع برای خود سوژه ی تفریح درست نكنند. نمی خواهم كار خاصی بكنند اما با خنده ها و نظرات تشویق آمیزشان مزاحم را تشویق ننمایند.

ب) وقتی در جمع های مردانه همجنسانشان در مورد فتوحات خود در ایجاد مزاحمت برای خانم ها لاف زنی می كنند، سكوت كنند و او را تشویق ننمایند. لازم نیست حرف سرزنش آمیزی بزنند. نگاه سرزنش آمیز یا حتی نگاه بی تفاوت و خالی از تشویق و تحسین  هم كافی است.

اشتراک و ارسال مطلب به:

فیس بوک

تویتر

گوگل

آردینی اوخو

+0 به یه ن

من فكر می كنم معضل مزاحمت خیابانی در جامعه ما محصول این نگرش هست كه خیابان قلمرو مردان هست. اگر زنی در قلمرو مردان می رود و مورد مزاحمت قرار می گیرد نباید شكایتی داشته باشد! تقصیر خود اوست. ما مسایل مهمتری داریم. این نگرش غالب و ثابت شده در حدود صد سال پیش در شهرهایی بوده كه اقتصادش بر اساس تجارت و بازار استوار هست. البته در روستاها و بین عشایر چنین نگرشی نمی توانست باشد  چرا كه به كار زن در بیرون از خانه یا چادر نیاز بود. دست كم دخترها باید می رفتند سرچشمه تا آب بیاورند. ولی در شهرها این نگرش تثبیت شده بود و كمتر كسی به آن شك می كرد. هرچند این روزها به ظاهر كسی به صراحت چنین چیزی رابیان نمی كند اما عملا این نگرش پس ذهن ها به طور ناخودآگاه  وجود دارد. حتی اگر به روشنفكرترین مرد شهر بگویید من رفتم فلان محله  و مورد مزاحمت قرار گرفتم بعید نیست بشنوید:"اونجا رفته بودی چی كار؟!" این تلویحا یعنی محله ی مزبور قلمرو مردان هست و تو نمی بایست آنجا می رفتی. در كشور همسایه ی ما كه تا همین 15 سال پیش حكومتی سر كار بود كه با ضرب و زور این نظر را كه خیابان قلمرو مردان هست  اعمال می كرد. حالا كه طالبان رفته اوضاع  زنان در افغانستان یك مقدار بهتر شده اما نه خیلی. در كشورهایی مثل عربستان و.... هم كه باز این موضوع را بدیهی می دانند. حالا در كشور ما  امروزه آن قدر صریح این را بیان نمی كنند اما نا خود آگاه پس ذهن خیلی ها همین هست.

ما وقتی دبیرستان بودیم به همراه همكلاسی ها زیاد به محله های سنتی شهر كه آثار تاریخی در آنها واقع هست سر می زدیم. هر چند آن موقع به این صورت فرموله شده شاید نمی توانستیم بیان كنیم اما پس ذهنمان این بود كه خیابان های شهر قلمرو مردان نیست و ما هم از خیابان ها و اماكن عمومی سهم داریم. در واقع در عمل این  نظر را كه خیابان ها قلمرو مردان هست به چالش می كشیدیم. البته در مواجهه با مزاحمین همان روشی را به كار می بستیم كه مادرانمان آموخته بودند: جاخالی و فرار! (حالا كه یادم می افتد من گاهی یك روش و ترفند دیگر هم به كار می بستم. با توجه به این كه می دانستم مزاحمین خیابانی از دختر اهل مطالعه خوششان نمی آید اگر كتابفروشی پیدا می كردم ویترینش را تماشا می كرد و اگر دوستی همراهم بود بحث علمی می كردیم. این روش هم در دور كردن مزاحمین كارساز بود!)

البته قشری كه چنین آزادی ای داشتند كم بودند. اغلب خانواده ها این همه آزادی را هم به دخترانشان نمی دادند. آنها را كنترل می كردند. الان درصد خانواده هایی كه به دخترانشان آزادی آمد و شد می دهند خیلی بیشتر شده . اگر این نسل هم همان گونه كه ما عمل كردیم "قلمرو مردانه بودن خیابان ها" را به چالش می كشیدند مسئله تا حد زیادی رفع می شد. اما می بینم كه چندان به دنبال چنین چالشی نیستند.  مسئله را به نوعی دیگر برای خود حل كرده اند. با این كه بسی بیش ازما به تفریحات خارج از خانه مشغولند ولی محل تفریح شان دو سه خیابان كه در آنها بوتیك ها و كافی شاپ ها و رستوران های شیك هست بیش نیست.  در اولین فرصت وارد كافی شاپ می شوند.  داخل كافی شاپ كسی مزاحمشان نمی شود و آزادی نسبی دارند. البته به ازای آن باید پول بپردازند و چیزی بخرند.

در واقع با پول آسایش و آرامش را می خواهند بخرند. به دنبال آن كه حق و سهم خود را از بالا و پایین شهر بگیرند نیستند.  نسل بعدی چه خواهد كرد؟! من به نسل بعدی زیاد امیدوار بودم ولی الان دارم شك می كنم. فعلا كه در فضای مجازی دلخوش هستند. شاید همانجا راضی باشند و نخواهند سهم خود را از خیابان ها بگیرند! نمی دانم! 

رفع معضل مزاحمت خیابانی چیزی نیست كه از عهده  ما برنیاید به شرط آن كه حاضر باشیم تلاش كنیم. اما باید دید آیا واقعا عزم كافی برای آن هست؟! تا وقتی كه دخترها یی كه آزادی عمل از طرف خانواده دارند و رفاه  آسایش نسبی دارند, با كافی شاپ رفتن یا در فضای مجازی خوش باشند  و نخواهند سهم خود را از اماكن عمومی بگیرند مشكل به قوت خود باقی خواهد ماند.

پی نوشت: اگر آثار تاریخی شهر در محله هایی باشد كه قلمرو مردانه محسوب می شوند جذب توریست به این شهر بسیار دشوار تر خواهد بود. هرچه زودتر این محله را باید از حالت قلمرو مردانه باید خارج كرد.

اشتراک و ارسال مطلب به:

فیس بوک

تویتر

گوگل

آردینی اوخو