كنشگر باشیم نه واكنشگر!

+0 به یه ن

ناراحتی اصلی من از این نیست كه چرا گاهی در فیلم ها و نمایش ها و .... به ما توهین می شه. به هر حال وقتی  دو قوم پیش هم زندگی كنند  این اتفاق ها اجتناب ناپذیر هست. هر چه قدر  هم نصیحت كنید و كمپین راه بیاندازید كه جلویش را بگیرید باز هم یك عده  برای جلب توجه كِرم می ریزند. روش خیلی كارآمدی برای جلب توجه هم هست . كسی كه بخواهد نمایش یا فیلمش خوب فروش بره عنوانی انتخاب می كنه كه تهییج كننده باشه و توجه جلب كنه. برخی در این میان این كار را  به قیمت توهین به عده ای دیگر پیش می برند! كمپین های ضد جوك قومی كه چند سال پیش راه افتاده بود البته موثر بودند . خیلی هم شایان تقدیر بودند اما از همان اول معلوم بود كه نمی توانند این عادت زشت را به طور كامل ریشه كن سازند. این جور كمپین ها فقط می توانند آن را مهار كنند كه انصافا تا اندازه ای كرده اند.
همان طوری كه اولش گفتم ناراحتی اصلی من از این نیست كه چرا گاهی در فیلم ها و نمایش ها و .... به ما توهین می شه. ناراحتی اصلی من این هست كه چرا در تهران نمایشی اجرا نمی شه كه نقش پزشك معلم  مهندس استاد دانشگاه یا هر شغل با كلاس دیگری توسط یك ترك با لهجه تركی ایفا بشه. در واقعیت كه در تهران درصد عمده ای از پزشكان و  معلمان و استادان و مهندسان لهجه تركی دارند. چرا به اندازه نیاز این شهر نمایش به زبان تركی به صحنه نمی ره؟!
از دست همزبانان خودم كه در پایتخت در كار های نمایشی و سینمایی هستند شاكی هستم كه چرا به این كار همت نمی گمارند. تعدادشون هم اصلا كم نیست. اگر بخواهند می توانند بكنند.
ناراحتی من از این هست كه واكنشی عمل می كنیم نه كنشی. یعنی صبر می كنیم یه جا كه به ما توهین شد به خشم می آییم. باید به جای آن ده ها اثر فرهنگی داشته باشیم كه چهره ی واقعی خودمان را نشان بده. اون وقت هست كه نیاز های فرهنگی مون پاسخ داده شده.
اگر اعتراضی به توهینی  صورت گیرد باید  از محل قانونی و از طریق حقوقدان و آشنایان به فن كلام باشد. معطوف به این باشد كه برای تكریم زبان تركی امتیازی بگیرند یا قانونی بگزرانند. مثلامجوز باز كردن آموزشگاه زبان تركی در تهران را تصویب نمایند. یا بخواهند كه كتابخانه عمومی برای كتاب های تركی در تهران دایر شود. حالا باید با یك وكیل حقوقی مشورت كرد و دید چه قدر می شه جلو رفت.
 اعتراض توسط جوانان خشمگین و احساساتی  و ناآشنا به قوانین حقوقی مربوطه نتیجه ای نخواهد داشت جز دادن آتوی بیشتر به دست مخالفان زبان تركی و نابود ساختن آینده جوانان برومند ما توسط كسانی كه انگ می بندند و منتظر قربانی هستند كه پا روی شانه اش بگذارند واز پله های ترقی بالا روند.
اگر به زبان و فرهنگ مادری مان علاقه مند هستیم (كه هستیم) بهتره آهسته و پیوسته در راه اعتلای آن بكوشیم. تا جایی كه می توانیم.
خیلی اتفاق می افته كه یه عده به خاطر منافع خاص خودشان می آیند و در مورد محتوای یك تمایش كاریكاتور یا نمایش كمدی اغراق می كنند تا احساسات قومی یا پیروان مذهبی را تحریك و تهییج كنند.
خیلی مراقب باشیم كه مهره شطرنج رندان نشویم. خیلی مراقب باشیم.
گفتم اگر توهینی شده بهتره یك وكیل بگیریم كه از مجرای قانونی پی گیری كند و جریمه بگیرد. این طوری خطری ندارد. تبعات منفی ندارد. خطر جو گرفتگی ندارد. خاطی هم مطابق قانون تنبیه می شود.

به علت حساسیت موضوع كامنت های جنجالی منتشر نخواهد شد.  به همه احتیاط را توصیه می كنم و خودم نیز سعی می كنم احتیاط كنم و بیخودی خودم و وبلاگم را در معرض خطر نگذارم. ما با این وبلاگ كارها داریم. آهسته و پیوسته قرار هست خانه ای امن برای خودمان اینجا بسازیم. حیف هست كه بذاریم زلزله ها  و طوفان ها این آشیانه را ویران سازند.

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

احتیاط، احتیاط، احتیاط

+0 به یه ن

در آمریكا صاحبخانه ای آزاداندیش داشتیم. روزی برایمان  خاطره ای از یكی از راه پیمایی های ضد جنگ در زمان حمله آمریكا به ویتنام تعریف كرد. گویا راهپیمایی در همان خیابانی بوده كه دفتر مركزی نیویورك تایمز آنجاست. راهپیمایی شان خیلی متمدنانه بوده. ساكت، بدون خشونت، بدون فحاشی ودور شدن از دایره ادب، بدون ایجاد مزاحمت برای شهروندان، بدون خرابكاری ، بدون ریختن زباله بر زمین و.....
راهپیمایان فردای آن روز از دیدن گزارشی كه نیویورك تایمز منتشر كرده بود شاخ در آورده بودند. نیویورك تایمز حرفی از این راهپیمایی باشكوه میلیونی طرفدار صلح به میان نیاورده بود! در مقابل در صفحه نخست گزارش داده بود كه دسته ای از اغتشاشگران خرابكاری كردند و شیشه ای شكستند. دسته مزبور سه چهار نفر بیشتر نبودند. چه بسا طرفداران جنگ آنها را اجیر كرده بودند كه صلح طلبان را بدنام كنند. عوام هم باور كرده بودند و طرفداران صلح را سرزنش می كردند كه"  شما عرق وطنی ندارید علیه كشور خود عمل می كنید , شیشه های كشور خود را می شكنید. دم از صلح می زنید اما خودتان خشونت طلبی و خرابكاری می كنید." خلاصه از این حرف ها. از این چیزها معمولا می شه.
این كه یك عده را اجیر كنند تا اعتراض متمدنانه و آرام را به اغتشاش بكشاند همه جا و در هر دوره ای می شه. یك فرقی كه الان با اون موقع كرده اینه كه دست همه یه دونه موبایل هست. فوری فیلم می گیرند و فوری در اینترنت منتشر می كنند. 

هرچند قبلا نوشتم نباید كسی را مجبور كنیم كه صدای اعتراضش را فرو بخورد اما این را هم اضافه می كنم كه خیلی مراقب باشید. در جمع های اعتراضی خطرات فراوانند. ممكن هست شما و دوستانتان با هم  تنظیم و تمرین كرده باشید و حرف هایی كه می خواهید بزنید خیلی متین باشد و به لحاظ عرفی و قانونی  و منظقی هم كسی نتواند از آن ایرادی بگیرد. اما اگر اوضاع كمی "شیر تو شیر" و قاراشمیش بشه ممكنه یك عده آدم ناباب هم اونجا قاطی جمع بشوند و اغتشاش كنند. اون وقت یك عده هم فیلم می گیرند می ذارند توی یوتیوب. ممكنه براتون دردسر بشه. تا بیگناهی خود را ثابت كنید كلی به دردسر می افتید و فرصت های زندگی را از دست می دهید.

بهتره با یك حقوقدان مشورت كنید. با حقوقدانی كه قابلیت های كلامی بالا داره. شاید اون بتونه راه قانونی ای برای اعتراضتون پیشنهاد بده كه كم خطر باشه و معطوف به نتیجه باشه. مثلا بتوانید خسارت بگیرید یا چیزی شبیه آن.

نكته دوم این كه از روی "جو زدگی" هیچ وقت هیچ طوماری را امضا نكنید. این كه "همه دوستانم امضا كردند من هم  از روی رودربایستی امضا كردم" شما را از دردسرهای بعد از آن نمی تونه نجات بده. طومار امضا كردن تبعات داره. همین طومار هایی  را كه در دانشگاه ها اساتید امضا میكنند  ببینید. اگر دقت كنید در میان امضا كننده ها از اسم كسانی كه در سیاست دستی دارند خبری نیست! آنها بقیه را تحریك می كنند دم به دقیقه طومار های عریض و طویل امضا كنند. اما خودشان امضا نمی كنند. چون می دانند تبعات داره. این كه استادان جاافتاده  امضا میكنند هم نباید دلیل برای امضا كردن شما باشد. اون استاد جاافتاده اگر امضا می كنه راه دررفت از مشكلات و تبعات بعدی را هم می دونه. اما شما ضربه خواهید خورد. تنها در صورتی طوماری امضا كنید كه حاضر باشید پای تك تك جملات، كلمات و حتی ویرگول و نقطه اش بایستید. خیلی به ندرت پیش می آید كه طوماری چنان خوب نوشته  و تنظیم  شده باشد كه ارزش امضا كردن و پایش ایستادن را داشته باشد.

خلاصه مراقب باشید. یك عده هم مخصوصا كارهایی می كنند كه ما را عصبی كنند و صدای اعتراض ما را در بیاورند تا هم خود مشهور شوند و هم آتویی از ما بگیرند تا علیه ما استفاده كنند. مراقب باشید توی دام آنها نیافتید.

 

 

نمونه طوماری كه  به نظر مینجیق  ارزش امضا كردن دارد می توانید اینجا ببینید.

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

Peace, peace, peace

+0 به یه ن

حتما شما هم آهنگ های بسیار ی با ملودی دلنشین و ملایم شنیده اید كه مضمونشان تقدیس صلح هست و تقبیح جنگ ودعوا. زیبا هستند. درست مثل سخن عشق،  مضمونشان هرچه قدر هم تكراری باشد باز هم شنیدنی هست. هرچه قدر هم در این باره آهنگ ساخته شود باز هم كم هست.

همین طور در سالیان اخیر در شبكه اجتماعی مجازی متن ها و نقل قول های بسیار زیبایی با محتوای ارزش صلح رد و بدل می شوند. "لایك خورشان" هم خوبه. كمتر كسی از دریافت آنها بدش می آید. حتی اگر خیلی تكراری شوند بازهم كمتر كسی از این كه چنین متنی دریافت كرده شاكی می شود.

اما زمانی هست كه گفتن همین حرف ها بدترین عامل تشدید كدورت ها و تشدید دعوا و گرایش به تندروی می شود. وقتی فرصتی پیش می آید تا گروهی  كه حس می كنند در حق آنها اجحافی شده و از حقوق خود بازمانده اند  اعتراض و یا درددل خود را بیان كنند اگر "خروسی بی محل" بلند شود و حرفشان را قطع كند و نذارد حرفشان را بزنند وداد سخن از  بخشش و فراموش كردن  بدی ها و صلح و صفا بزند زمینه برای یك جنگ تمام عیار آماده شده است. این دم از "بخشش و صلح و صفا" زدن در آن شرایط بیش از هر توهینی و بیش از هر فحشی  می تواند به خشم گروهی كه-- به درستی یا در اثر سو تفاهم-- گمان می كنند حقشان ضایع شده بیانجامد. حس می كنند آن خروس بی محل مثل یك طوطی حرف هایی را تكرار می كند كه معنایش را نمی فهمد و تنها برای خفه كردن صدای اعتراض آنها  چنین جملاتی در مورد ارزش صلح و بخشایش به زبان می آورد.

معمولا آن خروس بی محل بعدش هم دوره می افتد و همه جا جار می زند:"دیدید چی شد؟! دیدید من داشتم از صلح و بخشش حرف می زدم آنها تندروی كردند! دیدید چه  خشونت طلب هستند و ازتمدن بویی نبرده اند!؟"شاید هم دقیقا این جملات را به زبان نیاورد اما مظلوم نمایی ای می كند  و جوسازی ای می كند تا بقیه همین حرف ها را بزنند. این قدم هم كه دیگه بدتر كدورت ها را تشدید می كند. اگر اولش كاهی بود كوهی از آن ساخته می شود.

خلاصه ی كلام: "هر سخن وقتی  و هر نكته مكانی دارد." حتی ندای زیبای صلح و بخشش. بذارید حرفشان را بزنند. حالا یا راست می گویند یا دچار سو تفاهم شده اند. اگر دچار سو تفاهم شده اند كه با گفت و گو و نشان دادن شواهد و مدارك می شه سو تفاهم را از بین برد. اگر هم كه راست می گویند و حقشان واقعا ضایع شده باید نوعی جبران شود. وقتی این مسایل حل شد آن گاه می توان انتظار صلح واقعی داشت. آن گاه می توان دم از بخشش واقعی زد. بعد از این كه حرفش را بیان كرد و موضوع برایش روشن شد  تشویقش می كنیم  بزرگواری و بخشش كند تا صلح عزیز برقرار شود. اون موقع از موضع قدرت می بخشد. با احساس خوب!كسی كه حق خوری ای كرده طبیعی است كه نخواهد صدای اعتراضی بلند شود. اما كسی كه دست ودامنش پاك هست چرا باید بترسد!؟ چرا باید بخواهد با فریاد "صلح و بخشش" صدای اعتراض كسی را خاموش نماید؟!


پی نوشت:

ببینید! این نوشته ی من مستقل از مصداق بود. مصداق آن می تواند كسی باشد كه بین زن و شوهری كه دعوایشان شده میانجی گری می خواهد بكند.
مصداقش می تواند پدر یا مادری  باشد كه شاهد دعوا و بگو مگوی فرزندانش هست.
مگه كم سراغ داریم دلچركینی هایی كه از همین دوران كودكی شروع شده چون به آنها فرصت داده نشده حرفشان را بزنند.
مثلا فرزند ارشد بوده اند و پیش فرض والدین آن بوده كه حتما آنها كه بزرگتر هستند  عامل دعوا و یا خرابكاری بوده اند. یا برعكس چون چند سال كوچك تر بوده اند و دایره ی لغات و مهارت كلامی شان محدود تر بوده  نتوانسته اند از منظر خود ماجرا را بگویند و همیشه سرزنش شده اند كه عامل دعوا و یا مشكل بوده اند.

حالا این را بگیرید و تسری بدهید به مسایل اجتماعی پیچیده و چند وجهی.

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

بزن بزن

+0 به یه ن

نمی دانم اخبار كشورهای خارجی  حدود 20 سال پیش یادتون هست یا نه؟ در مجلس كشورهای در حال توسعه كه در این 20 سال رشد اقتصادی چشمگیر داشتند (مثل تركیه یا كشورهای آسیای شرقی) مرتب كتك كاری می شد. در مقابل در مقابل شخصیت های  اول كشورهایی كه الان وضعشان درام هست با آرای بالای 98 درصد دوباره و چند باره انتخاب می شدند. یك صحنه از مجلس عراق در زمان صدام كه در تلویزیون نشان دادند یادم هست. اون قدر بچه های حرف شنو و ساكت و مودبی بودند! مثل وقت هایی كه مبصر سخت گیری سر كلاس بود همه شون "پاها جفت, دست ها پشت" نشسته بودند.

امروز آخر و عاقبت هر دو را می بینیم. درسته كه تركیه یا كشورهای شرق آسیا مشكلات اجتماعی جدی ای دارند (كجاست كه نداشته باشه؟!) اما وضع اون كشورها كجا وضع عراق و لیبی و.... كجا!؟ این فرانسه و انگلیس را هم كه می بینید در گذشته های دور درابعاد خیلی بزرگتری كتك كاری هایشان را كرده اند حالا نشسته اند سر جایشان. اونها چند صد ساله كه مجلس دارند. انگلیس كه از قرون وسطی داشت.

نمی خواهم بگویم كتك كاری چیز خوبیه!!! قطعا نیست. اما از اون بدتر فروخوردن صداست.  از اون بدتر سكوت و اعلام رضایت مصنوعی است. ایده آلش این هست كه روش های متمدمانه برای بیان خواسته ها و اعتراض ها را بیاموزیم. روش های شنیدن حرف و آرام كردن جمعی خشمگین  و هدایت خشم آنها به سوی بیان روشن مطالبات مشخص را یاد بگیریم. اگر می بینید كشور ما نسبت به برخی كشورهای منطقه (عراق و پاكستان و افغاستان) وضعش یك كم بهتره به خاطر این هست كه ما این كار را یك كم بهتر از آنها یاد گرفته ایم. اگر هم می بینید وضع كشورهای غربی از ما خیلی بهتره باز هم به این علت هست كه اونها این تكنیك ها را خیلی بهتر از ما در گذر زمان آموخته اند. باید از تجارب گذشته مان را خوب تحلیل كنیم كه روش ها را به طور مدون بیابیم. برای همین هست كه تاریخ نگاری علمی به دور از جهت گیری ایدئولوژیك ضروری هست.

چند نوشته بعدی ام در همین مورد خواهد بود.

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

علم نزد روس ها هست و بس!

+0 به یه ن

فیزیكی گفت:
سلام
خانوم دكتر این قضیه ای كه پولیاكف یك سال قبل از هیگز مقاله ای می نویسه و مكانیزم هیگز رو توضیح میده چقدر صحت داره؟
مینجیق جواب داد:
من اطلاعی ندارم. ولی خود شخص هیگز به طرز وسواس گونه ای در دادن كردیت (credit) به همه كسانی كه در فرمول بندی این مكانیزم سهم داشتند دقت می كنه. در همون جولای 2012 یك سخنرانی در دانشگاه swanseaداشت كه من در وبلاگم لینكش را دادم. در این سخنرانی با وسواس تمام سهم همه را می گه. این قدر در این كردیت دادن به این و آن دقت می كرد كه من خودم حوصله ام سر رفت. اگر پولیاكوف سهمی داشت حتما اونجا گفته. اگر علاقه مندید بروید و ببینید.

این جمله كه " پولیاكف یك سال قبل از هیگز مقاله ای می نویسه و مكانیزم هیگز رو توضیح میده" خیلی به جمله های شعاری بلوك شرق و سرخورده های فروپاشی شوروی شباهت داره. "این كه حق ما را خوردند و بردند و همه چیز را بهتر می فهمیم و نابغه بزرگمان پولیاكوف هم همه چیز را بهتر از امپریالیست ها می فهمه" ادبیات تیپیكال سرخورده های فروپاشی شوروی و كسانی هست كه بر كاخ كرملین كاخ آرزوهای پوشالی بنا كرده بودند. خود هیگز چنین ادعایی نداره. به همه كه سهم دارند كردیت می ده و می گه هم كه خودش تنها یك پیچ را سفت كرده.

شما از تندروان هندو بپرسید می گویند 2000 سال پیش دانشمندان هندو در بهارات نظریه ریسمان را هم فرمول بندی كرده بودند. دانشمندان امروزی غرب ایده های هندو های 2000 سال پیش را دزیدند. باور كنید چنین ادعا هایی می شه! ین ادبیات تندروان ملتی هست كه چند صد سال مستعمره بوده اند. ادبیات ملتی هم كه با غرب 70 سال پشت دیوار آهنین رقابت كردند و در رقابت فروپاشیدند هم آن  هست.

پیش روی علم این طوری نیست. علم قدم به قدم جلو می ره. هر دانشمندی هم می آید یكی دو پیچش را سفت می كنه. یك كار گروهی هست در ابعاد جهانی. هیگز هم خودش ادعایی بیش از این نداره

البته در این كه پولیاكوف دانشمند بزرگی هست شكی نیست. در این هم كه در شوروی سابق یك مكتب آموزشی و پژوهشی بسیار پیش رو داشتند هم شكی نیست. هنوز هم روباكوف و قربانوف و ... كه در روسیه مانده اند در كارشان سرآمد هستند. من خودم كتابشان را كه دو سال پیش منتشر شده بود درس دادم. جا به جا از دقت و عمق كتاب  شگفت زده شدم و به آنها آفرین گفتم. اما دیگه این طوری هم  نیست كه "علم نزد روس ها هست و بس!"

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

بحثی درباب بحث برای بحث

+0 به یه ن

در ادامه نوشته قبلی ام، بحثی شد كه تكرار و تامل در آن را مفید می دانم:

زهرا گفت: به صبا ی عزیز:
حرف های شما كاملا درسته . من هم خیلی تغییر كردم ولی به این نتیجه رسیدم كه باید در رابطه با افراد مختلف به این نكته توجه كرد"حرف هایی هست برای گفتن كه اگر گوشی نبود نمی گوییم حرف هایی هست برای نگفتن . حرف هایی كه هرگز سر به ابتذال گفتن فرود نمی آورند . سرمایه ی ماورایی هر كس حرف هایی ست كه برای نگفتن دارد . حرف هایی كه پاره های بودن آدمیند و بیان نمی شوند مگر آنكه مخاطب خویش را بیابند ".
این جمله از یك نویسنده ی فرانسوی هست كه البته اسمش رو یادم نیست

حسن گفت: به صبای عزیز،
من با شما هم موافقم ولی گاهی آدم انقدر از این بحث ها خسته میشه كه وقتی از فلكه دانشگاه درب اصلی و گنبد مسجد و دانشكده انسانی رو میبینه یاد این بحث های خسته كننده میفته و دلش یهو میگیره... البته من چند سالیه فارغ التحصیل شدم ، شاید وقتی شمام ازونجا فارغ التحصیل بشین این احساس بهتون دست بده... ما هم اونزمون وقتی به ایام تعطیلی برمیخوردیم ناراحت میشدیم كه نمیتونیم بریم دانشگاه... درب اصلی یادش بخیر... درب فنی یادش بخیر... درب دندانپزشكی یادش بخیر... بوفه های دانشگاه یادش بخیر...
مینجیق از حسن پرسید:
شما چند سال پیش فارغ التحصیل شدید؟ سال چند بود؟
حسن پاسخ داد:
سال 88... البته قبل ورود به دانشگاه با آشناها هم میومدم دانشگاه... سر كلاسهای دانشكده... استادا میخندیدن كه یه پسر بچه اومده دانشگاه و البته كلی هم لذت میبردن.
مینجیق گفت:
 می خواستم بدونم سال 85 دانشجو بودید یا نه.
حال و هوای دانشجویی از سال 85 تا 89 در آن دانشگاه با آن چه كه الان هست متفاوت بود و هست.
حسن گفت: بله اونزمان دانشجو بودم، و حال و هوای اون زمان متفاوت هست با الان... الانم هفته ای 2 روز دانشگاهم..
صبا گفت:
نمیدونم شاید اگر منم دوران كارشناسیم تموم بشه همین حالو پیدا كنم ولی اینقدر این دوسال دانشگاه با وجود اینكه گاها استادامون خیلی غیر منصفانه رفتار كردن واذیت شدم خوش گذشته كه باز وقتی یادم میفته فقط چند ترم دیگه مونده تا دوره كارشناسیم رو تموم كنم خیلی دلم میگیره یه جورایی هر وقت میرم دانشگاه احساس میكنم دارم میرم خونه بابا بزرگم!بماند كه دوستام مسخرم میكنن و میگن خیلی فرد مزخرفی هستی كه دلت برا دانشگاه تنگ میشه! خانم دكتر دانشگاه چه فرقی از 89 به بعد كرده؟
مینجیق جواب داد:
بعد از اون جریان كاریكاتور سوسك در اردیبهشت 85 جو دانشگاه تبریز خیلی قطبیده شد. بعدش در سال 89 به بعد یك سری جریان های ضد جوك تركی در بین فارس ها اتفاق افتاد دو سال پیش هم كه زلزله شد و از همه جای ایران مردم كمك فرستادند . توریسم تبریز هم رشد كرد و از سراسر ایران توریست به تبریز رفت. شبكه های اجتماعی مجازی هم رشد كردند و یك مقدار آشنایی بیشتر شد. به این ترتیب او ن تنش ها و قطبیدگی ها كمرنگ تر شد.
 صبا گفت:
زهرا جان كاملا حرفتون درسته.یه اشتباهی كه من خودم سال اول میكردم این بود كه خیلی سعی داشتم تو بحث ها بعضی مسائل كه واقعا توی خونواده ی ما مهم بود وروش ارزش گذاری كرده بودن وخب به نظرم هم توی جامعه هم مقبولیت زیادی داشت رو به بقیه بقبولونم و واقعا احساس میكردم اگر بقیه قبول نكنن مشكل از منه كه نتونستم خوب ومنطقی صحبت كنم و اعصابم و وقتم رو كه میتونستم به جای این بحث ها روی درس هایم متمركز كنم هدر میدادم وخیلی تنش به من وارد میشد.اما همونطوری كه خودتونم بهش اشاره كردین خیلی ها توی خونواده های متفاوت وبا افكار متفاوت بزرگ شده بودن و وخیلی باورا وارزش های جالبی دارن كه از نظر ما خنده داره !یه چیزی مثل اعتقاد به اینكه جن میتونه آدمو اذیت كنه!!!!!!!!!!!نمیخواستن باورهای خونوادگیشون كه براشون با ارزشه رو دور بریزن ویا خیلی ساده تر از اون خیلی به این بحث ها اهمیت نمیدادن وشاید چون میخواستن به قول خودمون حرصم رو در بیارن ایراد های بنی اسرائیلی میگرفتن و من ساده هر روز دنبال یه كتاب و سایت میگشتم تا به صورت علمی ومنطقی از گفتم دفاع كنم در صورتكه آن دوستان گرام ذره ای هم روی حرفام فكر نمیكردنو عین بچه ایراد میگرفتن.منظورم از این همه روده درازی این بود كه من الان به این تنیجه رسیدم به استثنای 40 درصد بحث های دانشجوی بقیه همه ماهییتی آبدوغ خیاری دارن ونباید خودمون رو به خاطر این بحث ها سرزنش كنیم وفكر كنیم كه ما در برقراری ارتباط با دیگران مشكل داریم.

عطیه گفت:

چه جالب من بعضی وقتها فكر میكنم تو فضا میرفتم دانشگاه
من وقتی میرفتم دانشگاه فقط مسخره بازی و خنده و ... متر كردن همه رستوران های دور و بر دانشكده و ...
كلن بحث یادم نمیاد
ظاهرا در دانشگاه های سراسری این مساله خیلی پر رنگ است.
زهرا گفت: صبا جان ممنونم. ولی من الان در این دوره از زندگیم كه باید بگم چند تا پیراهن بیشتر از شما پاره كردم (در این دانشگاه ها )به این نتیجه رسیدم كه تا مخاطب خاص خودت رو پیدا نكردی با كسی سر هر چیزی بحث نكن. به قول خانم دكتر نه دشمن نه جون جونی .
صبا گفت:
زهرا جان حرف شما كاملا متین ودرسته.فكر میكنم من تو كامنت قبلیم نظرم رو واضح نگفتم.من در تایید حرف قبلی شما كه گفتید هر حرفی مخاطب خاص خودش رو داره ،كامنت گذاشتم.منظورم از بی كیفیت بودن بحث ها وجدل های دانشجویی تو دوره كارشناسی جز موارد استثنایی همین بود كه با هر كسی بحث نكنیم والكی انرژیمون رو هدر ندیم.صد البته كه شما این مسیر رو قبل من رفتید وتجربتون خیلی بیشتر از منه.من اینو از تفاوت فكری خودمو وخواهرم كه دانشجوی ارشد هستند درك میكنم.

حسن گفت:
خطاب به صبا... دقیقا... اصلا بحث و اینا تو دوران دانشجویی فایده نداره... كلی انرژی دانشجورو تلف میكنه، عمرشم تلف میكنه... دانشجوها بچسبن به علم به كار به فرصتهای درخشان زندگیشون... ما دیدیم و تجربه هم كردیم... در دل دانشگاه تبریز هركدوم از دوستامون اهل اینجور بحثایی بودن الان از هر لحاظ حیران موندن آس و پاس ول میگردن... از اونا تنبلترها، الان برا خودشون كاری شغلی زندگی چیزی دارن... من البته متاسفم ولی این نه تنها حقیقته بلكه با جون و دل هم تجربه كردیم... یكی از دوستام اصلا وارد اینجور بحثایی نمیشد، شاگرد متوسطی هم بود، برا خودش آروم آروم برنامه میریخت، الان زبان كره ای ، انگلیسی و فرانسوی رو خوب بلده، عربی رو هم فقط میتونه بخونه و ترجمه كنه ولی نمیتونه حرف بزنه... در نیوزیلند عضو یك موسسه تحقیقاتی هستش، تازگیا میگن ژاپن بهش اقامت داده و سرپرست یكی از آزمایشگاههای بزرگ اونجا شده... انقدر آروم و بی سر و صدا بود و هست كه حتی توی فیس بوك و اینا نیست كه ازش خبردار شیم... توی نیوزیلند یك موسسه بزرگ خیریه هم به راه انداخته بوده... كل دوران دانشجوییش فقط عشق به دختر مورد علاقش بود و كلاسهای فوق برنامش... من با صبای عزیز یه جورایی كلا موافقم... با الكی بحث كردن به جایی نمیشه رسید... البته بحث باید توی جامعه رونق پیدا كنه به شرطی كه سرانجامی داشته باشه... حالا شما قبول نكنین، ما كه اینجوری تجربه كردیم... این تنها تجربه من نیست، حرفهای شاید بیش از 80 تا از هم دوره ای های دانشگاهمه... بچه های فیزیك فلسفه حقوق عمران برق مكانیك حتی ادبیات فارسی ... اونا كه اونزمان هر روز دور هم جمع میشدن الانم دور هم جمع میشن منتها در پارك شاهگلی و اینبار به جای اون بحثها ، از حسرت و بیكاری خودشون میگن... خانم دكتر فرزان به دوستای من ایراد نگیرید، جوان 30 ساله با مدرك كارشناسی ارشد با پول توجیبی بابای بازنشسته كارمند ساده زندگیشو میگذرونه، نه ازدواجی نه كاری... باید حق بدین كه بناله...

مینجیق گفت:
اگر یادتان باشد من چندی پیش نظرات دكتر گلشنی رااینجا دوباره منتشر كردم. نظراتشان طولانی بود اما این نكته كه فرموده بودند "
۳. ترویج روحیه نقادی و نقدپذیری: جامعه دانشگاهی همانند مقامات اكثرا نقد پذیر نیستند و نقدی هم كه می‌شود از ادب اسلامی دور است. تا وقتی نقد نباشد، علم به هیچ وجه پیشرفت نمی‌كند. من به شدت با ایجاد كرسی‌های آزاداندیشی مخالف بودم زیرا تا محیط نقدپذیر نشود و مردم ادب نقد را نیاموزند این جلسات سودی ندارند. "

در بخش نظرات وبلاگ بحث انگیز شد. من خودم نظر قطعی در این مورد ندارد. درواقع نظر من همان هست كه به آن در این وبلاگ عمل می كنم. این رویه را دوست می دارم.
می توانید به آن نوشته و نظرات و نقدهای دوستان در این زمینه مراجعه كنید:
http://yasamanfarzan.arzublog.com/post-44705.html

پاییز گفت:
این چیزا علی الاصول كارهای خوبی هستند ولی در صورتی كه مرز روابط دقیق رعایت بشه و پارامترهای مساله همگی اندازه ی خودش را داشته باشند مثل اینجا نشه
http://www.mortezamotahari.com/fa/bookview.html?BookId=408&BookArticleID=130309
ولی اگر رعایت اصول بحث نشه اثرش بدتره، چون مثلا باعث میشه ادم حالت دی فالت را روی این بگذاره كه این فرد جدید هم مثل همون قبلی ها هست و اگر چیزی هم به صلاح اون باشه سكوت كنه و هیچی نگه، و قبول هم كنیم كه یه سری از اخلاقیات لازم برای بحث درست در ما شكل نگرفته شعور بعضی چیزا را نداریم.
این را یادم رفت، در بحث كردن و كلا حرف زدن اگر ادم می خواد ضربه نخوره در داستان زیر كارها را بردارید بجاش حرفها بگذارید
تذكره ی دولتشاه سمرقندی چنین آمده است:
سلطان سنجر را در آن وقت كه به دست غزان گرفتار شده بود، پرسیدند: علت چه بود كه ملكی بدین وسعت و آراستگی كه تو را بود، چنین مختل شد؟
گفت:‌ كارهای بزرگ به مردم خرد فرمودم و كارهای خرد به مردم بزرگ؛ كه مردم خرد كارهای بزرگ را نتوانستند كرد و مردم بزرگ از كارهای خرد عار داشتند و در پی نرفتند. هر دو كار تباه شد و به نقصان ملك رسید و كار لشكری و كشوری روی به فساد آورد

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

جایزه با پرستیژ كلِی به نازنین مریم تعلق گرفت.

+0 به یه ن

مریم میرزاخانی پروفسور ریاضی در استنفورد جایزه ی كلی را دریافت كرد. جایزه كلی كه می دانید خیلی پرپرستیژ هست.

 

این موفقیت را به مریم عزیز تبریك می گویم و برایش موفقیت های بزرگ تری آرزومندم.

خبرگزاری ایسنا به این مناسبت متنی را تهیه كرده كه می توانید اینجا بخوانید. من مریم را از دوره المپیاد می شناختم. در محیط خشن المپیاد آن سالها كه اغلب افراد نقاب بر چهره داشتند و خنجری زیر ردای تزویر پنهان كرده بودند،  وجود نازنین مریم  و صداقت و پاكی اش نعمتی بود.

راز موفقیت مریم  پشت كار و جدیت اش در كارش بود. با خودش روراست بود می دانست دنبال چیست. وقتی بقیه صرف دودوزه بازی و زیرآب زنی می كردند او صرف كار علمی اش می كرد. هر مسئله ای را آن زمان از چند روش حل می كرد.


پی نوشت : مریم نازنین فیلدز هم گرفت. هورررررررررررررررررررراااااااااااااااااااااا!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

نه "دشمن"، نه "جون جونی"

+0 به یه ن

مینجیق گفت: به این نتیجه رسیده ام ریشه اغلب مشكلات كشور ما آن هست كه آداب معاشرت با غریبه ها را بلد نیستیم. یا آن قدر تعارف و رودربایستی داریم كه نمی توانیم نظرمان را بگوییم. یا شروع می كنیم به پرخاش.
در اغلب زمینه ها همین هست. مثلا مدیر مدرسه سابق سیلویا بلد بود چه جوری با سیلویا صحبت كند و از او دعوت كند.
مشاهده من این هست كه در كشورما اگر مدیر مدرسه ای بخواهد دانش آموز سابق مدرسه اش را دعوت كند كه برای دانش آموزان جدید سخنرانی ای ارائه دهد یا همین طوری صحبت كند اصلا نمی داند با چه ادبیاتی با او سخن بگوید.
شاید مدیر مایل باشد اما بلد نیست چه طور او را خطاب كند. خیلی تحویلش بگیرد!؟ كم تحویلش بگیرد؟!
یك كمی تحویلش بگیرد بعدش هم جلوی همه توی سرش بزند كه "ناز كم كن كه در این باغ بسی چون تو شكفت؟!"
مطمئن هستم در مدرسه سیلویا كسی توی سرش نزد كه فیزیكدان بزرگی در حد "كارلوس روبیا" برنده جایزه نوبل كه اتفاقا اون نیز از شهری در نزدیكی های اودینه هست نیست. اما اگر در ایران (شاید به استثنای شیراز) یكی مثل سیلویا را به مدرسه ای دعوت كنند  یكی نیز پیدا خواهد كرد كه طعنه خواهد زد كه تو در حد كارلوس روبیا نیستی. اگر هم طعنه نزنند مورمور می شوند كه بگویند. مهمان هم كه كم هوش نیست. اون طعنه ها و مورمورشدن ها را می بیند و آزرده می شود.
گفتم شیراز در ایران استثناست. علتش هم این هست كه در شیراز افراد بهتر بلد هستند با غریبه ها معاشرت كنند. در مراكز تفریحی شان كه افراد  عصرها شیك می كنندبروند بگردند كمتر اتفاق می افتد ماموران بیایند خوشی را از دماغشان بیرون بكشند. در مراكز تفریحی شان مین گذاری نمی شود كه كسی نگردد!!! حافظیه 24 ساعته باز هست! در نتیجه به مرور به طور متوسط آداب معاشرت را بهتر از متوسط سایر ایرانیان یاد گرفته اند.
از دوستان شیرازی می پرسم. راز شهر شما چیست كه وضعش از این جهت یك كم از بقیه ایران بهتر هست!؟

اینترنت فضای نسبتا خوبی می توانست برای ارتباط و معاشرت باشد. ولی ما كه در دنیای واقعی یاد نگرفته ایم در فضای مجازی هم بیشتر دور می گیریم و جنگ های ذهنی مان در فضای اینترنت با آزادی بیشتری دوباره راه می اندازیم.
زهرا گفت:
دلیلش چیه كه آداب معاشرت بلد نیستیم ؟ من در دوران كارشناسی دوستان زیادی داشتم كه از شهرهای مختلف ایران بودند با افكار متفاوت ، باید بگم كه من در اون دوران در سخن گفتن كاملا بی پروا بودم، با دوستانمان كه گرم صحبت میشدیم حتی بحث علمی كه بحث هایمان بیشتر هم علمی بود دچار تنش می شدیم .. به كمتر از یك ساعت نمی كشید كه دعوا می شد و چون دختر بودیم و نكته بین، كم كم نسبت به كل روند زندگی همدیگر حساس شدیم و از هم فاصله گرفتیم به طوری كه من الان حاضر نیستم حتی یكبار دیگر به آن تنش های اون دوران برگردم . و از آن همه بی پروایی و دوستان زیاد هم خبری نیست چون دیگر می ترسم با كسی صمیمی شوم . چون احساس می كنم با صمیمی شدن توقعات دو نفر خیلی از هم زیاد می شود و به همین نسبت ناراحتی ها هم خیلی افزایش پیدا می كنه . به همین خاطر الان در این دوران از زندگیم در محیط دانشگاه به تعداد انگشت شماری دوست دارم و با آنها هم خیلی صمیمی نیستم. منظورم از كل این حرف ها این هست كه بخاطر پیچیده بودن آدم ها خیلی تمایل به ارتباط برقرار كردن با آنها نیستم . یا شاید به قول شما آداب معاشرتم خیلی بالا نیست. یك مثال دیگر اینكه حتی برای ارتباط برقرار كردن با استاد راهنمام هم دلهره دارم كه نكند حرفی بزنم كه ناراحت شود.
مینجیق گفت:
اغلب مان یاد نگرفته ایم. چون محیط عمومی نداشته ایم. من توجه كرده ام كسانی كه در مجتمع های مسكونی بزرگ می شوند عموما روابط عمومی بهتری دارند. در محوطه مجتمع و زمین بازی آن از بچگی یاد می گیرند با افراد با پیش زمینه های متفاوت ارتباط برقرار كنند. محیط مجتمع نسبتا امن و دوستانه هست. افراد داخل محوطه "دشمن" حساب نمی شوند. لزوما فامیل و "خانه یكی" هم حساب نمی شوند.
مثل محله های سنتی هم بافت یك دست ندارند. افراد در مجتمع های مسكونی مثل آتی ساز یا اكباتان یا آپادانا در تهران یا نگین پارك و زیست خزر و ایرداك و آسمان در تبریز از پیش زمینه های مختلف هستند. بچه هایشان از سن كم یاد می گیرند اگر كسی مثل خانواده ی تو نیست لزوما دشمن تو نیست. اگر هم مشتركاتی با تو دارد لزوما به این معنی نیست كه بی پروا هر چه در ذهنت گذشت می توانی با آنها در میان بذاری.
یاد می گیرند كه ارتباط داشته باشند اما با رعایت حدودی كه بعدا دردسر نشود.
در كشوری مثل انگلیس از مهد كودك به طور سیستماتیك این را به بچه یاد می دهند. در ایتالیا در دبیرستان و در دانشگاه طی فعالیت های فوق برنامه یاد می گیرند.
من خودم به دانشجوها در ایران می گویم درگیر فعالیت های فوق برنامه نشوند. تجربه اجتماعی می خواهند بروند بازار كار. چرا این را می گویم!؟ برای این كه در ایران دیده ام به فعالیت های فوق برنامه یك عده گیر می دهند و برای دانشجوها مشكلات می آفرینند. بزرگتر هایشان و استادانشان هم كه تشویق به این كار می كردند پشتشان را خالی می كنند. دانشجو نابود می شود. در ایتالیا به یك فعالیت هنری فرهنگی دانشجویی به چشم امنیتی نگاه نمی شود. در این فعالیت ها تجربه اجتماعی به دست می آورند.
همان روزها كه من اودینه رفته بودم در همان شهر فسقلی داشتند فستیوال فیلم های هنری شرق آسیا برگزار می كردند.
خواهر كوچك سیلویا كار داوطلبانه برای این فستیوال انجام می داد. سیلویا می گفت خیلی خوبه تجربه اجتماعی برخوردش با فرهنگ های متفاوت بالا خواهد رفت. خواهر سیلویا تمرین می كرد میزبان فیلمسازان ژاپنی و چینی شود. در مورد فرهنگشان مطالعه می كرد.
ببینید! یك شهر كوچك بود. با جمعیتی حدود صد هزار نفر. این شهر به این كوچكی فستیوال فیلم بین المللی داشت كه توسط جوان های محلی اداره می شد. تصور كنید در شهرهای صد هزار نفری در این منطقه (خاور میانه) چنین برنامه ای برگزار شود و از آن سوی دنیا بخواهند بیایند.
اصلا  نخواستیم از آن سوی دنیا بیایند. تصور كنید از كلانشهر
بغلی همون فك و فامیل خودشان بخواهند بیایند و فستیوالی اجرا كنند. فكر می كنید مردم شهرهای صدهزار نفری ایران تحمل چنین چیزی را خواهند داشت!؟ همكاری خواهند كرد؟! چشم دیدن فك و فامیل خودشان را كه در كلانشهر بغلی چند سالی زندگی كرده اند (حالا غریبه ها را ولش كن) و به اقتضای زندگی در شهر بزرگ یه ذره فرق كرده اند خواهند داشت؟!
این تغییر می تواند درحد امتناع در حسابرسی به جهیزیه های نو عروس باشد!
بعید می دانم! هرچه قدر هم استدلال كنی برای پرستیژ و اقتصاد شهرتان خوب هست قبول نمی كنند. می گویند همه ی مشكلات ما از بدی كلانشهر بغلی هست. حقمان را خوردند و بردند برای همین ما مشكلات داریم. می بینی پدر یارو می خواهد باغش را بفروشد سر مادرش هوو بیاورد و تولید موالید كند ارث و میراثش را كم كند بعد اینها هر ماشینی را كه شماره پلاكش مال كلانشهر بغلی هست پنچر می كنند یا خط می اندازند چون از منظر آنها مردم كلانشهر بغلی هستند كه پول می ریزند باغ بابای اینها رامی خرند و بابایشان می رود سر مادرشان هووو می آورد. پس همه مشكلات زندگی و خانوادگی آنها و عامل بدبختی مادرشان زیر سر مردم كلانشهر بغلی هست.
باور كنید این اتفاقات افتاده كه دارم می گم. والا قوه تخیل من این قدر بالا نیست چنین داستانی بسازم.

ما در مورد فرهنگ همسایه هایمان هم چیزی نمی خواهیم یاد بگیریم. از آنها برای خود دیو دو سر می سازیم.

صبا گفت:
راجع به كامنتی كه زهرای عزیز گذاشتن میخواستم بگم كه درسته تنش هایی بوجود میاد كه تا حالا آدم تجربش نكرده وآدم نمیدونه چطوری توی اون موقعیت رفتار كنه ،اما انقدر مزیت داره كه به بدیاش می چربه!من خودم شخصا از وقتی دانشگاه رفتم توی همین بحث ها وگفت وگو ها عیب وایرادام رو فهمیدم،اخلاقم خیلی عوض شده ،وجود دوستم كه اهل تسنن هست باعث شده برای اینكه تو بحث ها كم نیارم سراغ كتابهای مذهبی اهل تشیع برم واطلاعاتم خیلی خیلی بیشتر بشه،كارگروهی رو یاد گرفتم،صبر وتحملم بیشتر شده وكلا به نظرم تو همین بحث وجدل ها شخصیت آدم جدای از تربیت خانوادگی، شكل می گیره و خوبیه دانشگاه به همینه كه مثل دوران مدرسه فقط جنبه درسی نداره و واقعا مثل یه جامعه كوچیكه.این حرفم اصلا شعاری نیست و واقعا هر كسی دانشگاه نرفته به نظرم خیلی ضرر كرده.البته من راجع به دانشگاه تبریز حرف میزنم و از بقیه دانشگاه ها خبر ندارم.انقدر دانشگاهمونو و همین فضای بحث وجدل هاشو دوست دارم كه به قول مامانم اگه در ب اصلی دانشگاه تبریز رو قفل كنند من باز یه راهی پیدا میكنم برم توش

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

دختری از خطه ی اودینه

+0 به یه ن

سیلویا  همكلاسی من در دوره دكتری در تریست بود. موضوع پژوهشی مان نزدیك هست و با هم چند مقاله هم داریم.

روحیه  و علایق و سلایقمون هم به هم نزدیك هست. به طرز عجیبی در برخی موضوعات همنظر هستیم. من و سیلویا دوستان صمیمی هستیم. سیلویا از شهر زیبا و ثروتمند اما كوچك اودینه در شمال شرق ایتالیاست.  البته الان در انگلیس زندگی می كنه ولی "بچه اودینه" هست. یك بار هم منو دعوت كرده بود به خانه مادرش در اودینه. خیلی هم محبت كردند.  فردای روزی كه من در اودینه بودم سیلویا قرار بود بره به مدرسه شان و اونجا با دانش آموزان حرف بزنه. مدیر مدرسه از او دعوت كرده بود. می گفت اگر بیایی و با دانش آموزان صحبت كنی برایشان انگیزه برای درس خواندن به وجود می آید. می گفت مخصوصا برای روشن شدن دید و ایجاد اعتماد به نفس  دانش آموزان دختر حضور تو  خوب خواهد بود.
سیلویا هم خیلی مشتاق بود این كار را بكند.  

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل

What went wrong?

+0 به یه ن

What Went Wrong?: The Clash Between Islam and Modernity in the Middle East
نام كتابی هست نوشته برنارد لویس كه در بحبوحه حوادث بعد از یازده سپتامبر به بازار آمد و بنا به موقعیت پرفروش شد و مورد توجه قرار گرفت. من كتاب را نخوانده ام اما آن گونه كه شنیده ام كتاب در خور توجهی هست كه عالمانه و محققانه نوشته شده. بعد از یازده سپتامبر خیلی از نویسنده ها خواستند از این نمد كلاهی بدوزند. یكی اش هم اوریانا فالاچی كه یك فحش نامه علیه مسلمانان نوشت . كتاب برنارد لویس از این جنس نیست. به تایید صاحبنظران در این زمینه محققانه نوشته شده. هرچند كتاب را نخوانده ام اما چندین سخنرانی در نقد این كتاب را كه توسط یكی از فیلسوفان نامدار ایرانی ارائه  شده بود گوش دادم. در سخنرانی بیشتر نظرات و ادعاهای كتاب مورد تایید واقع شدند. اما به بخش هایی هم به دیده ی تحقیر و تخفیف نگریسته شد. از جمله این كه در كتاب ادعا شده بود كه یكی از دلایل كه در كشورهای غربی رشد علمی اتفاق افتاد و خاورمیانه ای ها درجا زدند این بود كه در غرب زنها اجازه رشد و تحصیل و بازكردن های افق های دید داشتند اما در خاور میانه زنها را "توركی-سی باسما گور" می كردند و نمی ذاشتند افق های دیدشان رشدی بكند.
فیلسوف نامدار ایرانی به تحقیر گفت اگر چنین حرفی از دهان یك فرد عامی بیرون می آمد به بیسوادی و عوامیت او می بخشیدیم اما آدم تعجب می كند كه چه طور متفكری چون برنارد لویس چنین چیزی می گوید.
با این كه همان زمان هم می دانستم جین استنفورد چه نقشی در پایه نهادن استنفورد داشت، با این كه می دانستم این امیلی بود كه كتاب اصلی نیوتن را از لاتین به فرانسه ترجمه كرد و برای عموم قابل فهم كرد. با این كه از حشر و نشر او با ولتر و تاثیرش بر ولتر و در نتیجه پروسه روشنگری خبر داشتم, با این كه از مصاحبت كسانی مثل بنجامین فرانكلین یا لئوناردو داوینچی با زنان دربار و تاثیر آنها بر شوهرانشان در سیاست گذاری های علمی خوب خبر داشتم حكم آن فیلسوف معاصر با چنان قطعیتی صادر شده بود كه من فكر كردم لابد او كه چنان دم از بالاتر از عوام بودن می زند و برنارد لویس را به این علت در ردیف عوام می خواند چیزی می داند و می فهمد كه من نمی دانم و نمی فهمم.

مدت ها گذشت تا به موزه ی علم فلورانس رفتم. موزه ای به اسم گالیله. فلورانس شهر موزه هاست. موزه های معروفی مانند اوفیتزی یا موزه آكادمیا كه مجسمه معروف دوید اثر میكل آنژ در آن به نمایش گذاشته شده است. اما برای من موزه علم گالیله بسیار جالب تر بود.

در موزه چندین نكته توجهم را جلب كرد. به برخی از آنها اشاره می كنم:
1) رشد پژوهش علم تجربی همگام و همزمان با پیشرفت های صنعتی بود. همان صنعتگرانی كه مورانو ها و كریستال های تزئینی و كاربردی برای اشراف و تاجران ثروتمند ایتالیای آن روزگار می ساختند وسایل آزمایشگاهی هم برای دانشمندان می ساختند. اگر مكاتبات ابن سینا و ابوریحان را خوانده باشید می بینید كه چه قدر در این كه فرضیه های خود را آزمایش كنند كمبود دستگاه داشتند. اما برای كسی كه در فلورانس یا ونیز آن روزگار می زیست كاری نداشت كه  به  همسایه صنعتگر ش سفارش دهد تا دستگاه مورد نظر را برایش بسازد!
انباشت ثروت و هنر در شهر های آن روز ایتالیا كه مركز رنسانس بود این امكان را برایشان فراهم می ساخت.

2) معادلات ماكسول به این راحتی ها نوشته نشده اند. كل قرن 18 ذهن اروپایی هایی كه غم معیشت نداشتند با الكتریسته درگیر بود. دانشمندان آن دوره می رفتند در خانه ها ی اشراف وبرایشان نمایش های الكتریسته ترتیب می دادند. اشراف به وجد می آمدند و كنجكاو می شدندو خرج آزمایشگاه هایشان رامی دادند.
با خود می اندیشیدم ما چرا چنین چیزی نداشتیم؟! چرا خان ها و شازده های كشورما از این افراد در بساط نداشتند. یادم افتاد كه در قرن نوزده و در دربار ناصر الدین شاه هم ملكم خان از این گونه نمایش ها راه می انداخت. ظاهرا ناصر الدین شاه هم خوشش می آمد و سرگرم می شد. باخود گفتم پس چرا ناصر الدین شاه نمی آمد آزمایشگاه جدی پژوهشی ترتیب دهد. چه فرقی بود بین ناصرالدین شاه و اشراف اروپایی!؟ برویم سراغ نكته سوم تا فرق را ببینیم.
3) در موزه علم فلورانس گالری ای هم به وسایل آزمایشی و رصدی آماتوری اختصاص داشت. بیش از نیمی از آنها مخصوص بانوان اشراف بود. مثلا وسایل رصدی بود كه در كنارش جعبه آرایش خانم قرار داشت. چیزهایی از این دست!
اینجا بود كه تفاوت را دریافتم. ناصرالدین شاه نمایش های فیزیك و شیمی ملكم خان را می دید. خوشش می آمد. صله ای می داد و مرحبایی می گفت و شوخی ای می كرد و سپس به حرمسرا می رفت. به آغوش زنانی كه دنیایشان وسیع تر از  آن حرمسرای تنگ  فتنه هایش و نقشه های حرمسرایی اش نبودند. به آغوش زنانی كه یكی او را می دیدند و دیگر چند كس كه فكرشان را با عقاید واپسگرا و خرافی پر می كردند. نمایش علمی از ذهن ناصرالدین شاه پاك می شد و خرافه ها جایش می نشستند.
اما اشراف اروپا -كه در علاقه و تاثیرپذیری از جنس لطیف كم از ناصرالدین شاه خوش ذوق و خوش سلیقه ما نداشتند- به نزد زنهایی می رفتند كه به همراه خودشان شاهد نمایش های علمی بودند. ذهنشان درگیر همین مسئله بود. با هم صحبت می كردند و به این نتیجه می رسیدند كه بهتر هست از علم بیشتر حمایت كنند  و برایش كاربرد عملی بیابند و چیزهایی از این دست.
تفاوت از زمین تا آسمان هست. بله! حق در این مورد با برنارد لویس بود. تعصب مردسالارانه چنان چشم فیلسوف ایرانی معاصر را بسته بود كه حاضر نبود كه در حرف و نشر برنارد لویس تاملی كند. از روی جهالت و نادانی نظر او را تحقیر كرده بود.

از اروپا و دربار ها بیاییم به تبریز خودمان. به حدود شصت سال پیش در شهر اولین ها. برگردیم به زمان هایی كه بابابزرگ ها ی ما جوان بودند. برویم سراغ خانواده هایی كه مردهایشان این امكان را داشتند كه دنیا را ببینند و افق های دیدشان را باز كنند و ایده های نو داشته باشند. این مردها را مجبور می كردند با زنانی ازدواج كنند كه "نجیب و سر به زیر " بودند. گفتمانی هم بین آنها و همسر آینده شان قبل از ازدواج شكل نگرفته بود. زبان هم را نمی فهمیدند. مرد دنبال این بود اختراع كند ابداع كند فلك را سقف بشكافد و طرحی نو در اندازد. زن دنبال این بود كه فلان دستورالعمل خرافی را مو به مو اجرا كند. جامعه مردسالار بود و زن می بایست از او تبعیت كند. اما زن مردش را نمی فهمید كه بخواهد تبعیت كند یا نكند. مرد می دید زنش رفته سراغ فالچی, بندچی و چی چی چی ! عصبانی می شد پرخاش می كرد. می گفت من كجا سیر می كنم این كجا!
انتظار داشت همسرش مثل آن زنهای تحصیلكرده اروپایی با او همگام و همراه باشد. اما زنش اصلا در این باغ ها نبود!
فرزند كه هیچ كدام از این دو را نمی فهمید می دید كه مادر مظلومش مورد پرخاش قرار می گیرد. حق را كامل به مادر می داد. ارزشی هم برای ابداعات و اختراعات و ایده پردازی های پدر قایل نبود. حاضر نبود این راه را برود. آنها را عامل بدبختی خود می دانست و مادر به ظاهر مظلوم هم زیرزیركی این ذهنیت را ذهن بچه ها تقویت می كرد.

دو سه نسل گذشت ! دختران همنسل من بودند كه حق را به پدربزرگ دادند و با خود گفتند طفلك پدربزرگم چه كشیده از دست این افراد عامی دور وبر. خودش در قرن بیستم زندگی می كرد زنش در قرون وسطی!
اگر زنان همان نسل بیشتر اجازه بال و پر گرفتن داشتند و افق هایشان آن قدر باز بود كه همراه و همگام همسر باشند (نه با مظلوم نمایی های عامه پسند سوهان روح شوهر)  وضع جامعه ما، صنعت ما،  علم ما جز این بود كه الان هست. اگر والدین آنها اجازه داده بودند بین دختر و پسرهای آن نسل گفتمانی ایجاد شود و با دنیای یكدیگر بهتر آشنا شوند هردو خوشبخت تر بودند و موفق تر.

اشتراک و ارسال مطلب به:


فیس بوک تویتر گوگل