مینجیق

برخلاف فضای مجازی، من در فضای حقیقی نمی بینم که مردم راجع به مسایل حقوق بشری حرفی بزنند و بحثی کنند. شاید بگویید مردم دنبال نان شب هستند. اون قشری که مورد نظر من هست نگرانی نان شب ندارند. همان طبقه متوسطی که در تحلیل های برخی جامعه شناسان -به خصوص تحلیلگران دوم خردادی و همفکرانشان در رسانه های خارجی-به دلیل تحصیلات بالا و نداشتن غم نان و درنتیجه امکان مطالعه و امکان سفر به خارج و ووووووو موتور محرکه جامعه در دموکراسی خواهی و حقوق بشر و.... باید باشند. اما من در همین قشر چنین دغدغه هایی نمی بینم!‌ ای کاش می توانستم بگویم که دغدغه شان روزمرگی است. اگر به جای صحبت کردن در مورد موضوع اعصاب خرد کنی نظیر نقض حقوق بشر در مورد گل و بلبل و دستور پخت فلان کیک و سرمایه گذاری در بهمان زمین صحبت می شد باز برای من قابل فهم و درک بود. اما صحبت ها حتی صورتی هم نیست! سوژه اصلی صحبت دعواهای بین شهروندان هست سر مسایل مادی پیش پا افتاده است. خواهربرادرها سر ارث، زن و شوهر ها سر مهریه و جهیزیه، همسایه ها سر جای پارک و جنگ بر سر قلمرو به هنگام ساخت و ساز، شرکا سر اختلافات کاری، همکاران اداری و دانشگاهی سر حسادت ها و نظر تنگی های گوناگون و......

بخش عمده ای از صحبت ها در مورد ازدواج هست. البته نه صحبت صورتی در مورد عشق و دلدادگی و جشن عروسی و احوالات شیرین آن. (که اگر بود باز خوب و روحیه بخش بود!) صحبت های همین طبقه متوسط با مدارک دانشگاهی دهان پر کن که به چهار گوشه دنیا هم سفر یا مهاجرت کرده اند و حتی بستگان خارجی هم دارند بیشتر در مورد ازدواج به مثابه یک معامله است که در آن عروس یک کالا محسوب می شود. اگر دختری خود را کالا نداند و تن به این نوع معاملات ندهد متمرد هست. من از تحلیلگران محترم می پرسم که آیا همین طبقه متوسط بناست که موتور محرکه برای حقوق بشر در کشور شود؟!

به نظر من باید اول جامعه مان را بشناسیم. به نظر من آن چه در فیس بوک به اشتراک گذاشته می شود ابدا معرف جامعه ما نیست. معرف طبقه متوسط هم نیست. اگر بخواهیم از طریق فیس بوک طبقه متوسط را بشناسیم احتمالا ما هم به این نتیجه خواهیم رسید که حقوق بشر و.... دغدغه اصلی طبقه متوسط هست. اما در فضای حقیقی که با همین طبقه متوسط حشر و نشر می کنی می بینی اصلا از این خبرها نیست!

شاید ۱۰-۱۵ نفر دوست و آشنای صمیمی من وشما با موتور محرکه مورد نظر تحلیلگران قرابت هایی داشته باشند اما بقیه طبقه متوسط را از این وادی فرسخ ها دور می بینم. مشاهده شما از طبقه متوسط در فضای حقیقی (نه مجازی) چیست؟

قصدم ابدا تقبیح طبقه متوسط نیست. قصدم فقط روشن شدن ابعاد گوناگون واقعیت موجود جامعه هست تا در تحلیل ها وتصمیم گیری هایمان راه به خطا نرویم. اگر طبقه متوسط به این وضعیت رسیده تقصیر خودش نیست. به خاطر کمبود آزادی برای فعالیت های جمعی است. به خاطر بی ثباتی و عدم احساس ثبات اقتصادی است. به خاطر قوانین ارث و.... نامتناسب با واقعیات و نیازهای روز جامعه هست.