مینجیق

پس از حوادث بیشمارتاسف بار تانکرهای حمل مواد خطرناک در جاده ها بویژه در نزدیکی پلیس راه ها که منجر به کشته شدن خیلی از مسافران و رانندگان شدند در زمان ریاست جمهوری خاتمی بفکر استانداردسازی ایمنی صنایع و مخازن پتروشیمی و نفتی و وسایط نقلیه ی حمل کالاهای خطرناک افتادند. در مناقصه ای که برگزار شد هیچ موسسه و شرکت خصوصی و دولتی شرکت نکرد یعنی در این زمینه در ایران هیچ موسسه و پیمانکاری نبود که فعالیتش مربوط به آموزش ایمنی و استاندارد سازی آن باشد . لذا یک شرکت کانادایی برنده ی مناقصه شده و بصورت تام الاختیار از سوی وزراتخانه های مربوطه در این زمینه شروع به فعالیت کرد . این شرکت در مدت فعالیتش در ابتدای کارجزوه و برنامه ی کلاسهای آموزشی تهیه کرد که قراربود اول مربی تربیت کنند و نیروهای آتش نشانی، هلال احمر ،پلیس وحوادث غیر مترقبه دوره ی آموزشی ببینند وسرانجام رانندگان تانکرها و مخازن گازآموزش دیده و گواهینامه ی معتبربین المللی حمل مواد خطرناک دریافت کنند .

این شرکت کانادایی استاندارد سازی ایمنی پالایشگاه ها و تاسیسات پتروشیمی و مخازن و انبارهای خطرناک را انجام داد و ازشرکتهای ایتالیایی تجهیزات و لوازم ایمنی وارد کشورکرد. همزمان با فعالیت این شرکت سازمانهای دولتی بفکرتدوین آیین نامه های ایمنی افتادند. شرکت نفت ، وزرات راه و ترابری ، سازمان نظام مهندسی ، اداره کار و امور اجتماعی ، راهنمایی و رانندگی و ...بطور موازی آیین نامه نوشتند که اکثرشان روی کاغذ مانده و عملی نشده است. من یکبار به معاونت اموراجتماعی اداره کار تبریز رفتم و در باره آیین نامه ی ایمنی کارگاهها سوالی کردم هیچ اطلاعی از آن آیین نامه نداشتند در حالیکه مسئول و متصدی اجرای بندهای آن آیین نامه بودند و مرا به مرکز تحقیقات شمالغرب کشور معرفی کردند که باکمال تاسف آنها هم هیچ اطلاعاتی نداشتند .

در این میان سازمان استاندارد ایران که متولی اصلی این کار بود مقررات ایمنی مطابق با استانداردهای ایزو را به اهتمام دوست عزیزمان جناب آقای مهندس قیصری تدوین کرد که جای تشکر و قدرانی ازایشان است. بهترین آیین نامه هایی است که مطابق با استاندارهای ISO در ایران تدوین شده است.

شرکت کانادایی هم پس از تحریمها و انقضای قراردادش ایران را ترک کرد . جزوه های آموزشی دویست صفحه ای آموزش رانندگان حتی یکبار هم چاپ نشد و در اختیاررانندگان قرارنگرفت . دروس آموزشی56واحدی حمل مواد خطرناک مطابق با آیین نامه بین المللی A.D.R را در عرض دوساعت در پالایشگاهها بصورت فورمالیته آموزش دادند. که هیچ ارزشی نداشت .

در باره ی آموزش ورعایت موارد ایمنی نابسامانی وجود دارد واولویت و اهمیت آن مورد توجه کافی قرارنمی گیرد. مثلاحمل آمونیاک مایع در جاده ها بدون رعایت استاندارهای ایمنی و با تانکر و مخازن غیراستاندارد و با راننده های آموزش ندیده می تواند برای مناطق مسکونی کنار جاده ها فاجعه ی مرگبار شبیه هیروشیما ایجاد کند . انبارهای شرکت های نفتی که زمانی در خارج شهر قرار داشتند با توسعه ی مناطق مسکونی در داخل شهر قرار دارند. جاده های مواصلاتی بین شهرها هم حالا در داخل شهر ها قرار گرفتند . مسیر هوایی آموزش خلبانی زمانی روی مزارع و باغات تبریز بود الان روی خانه ها و مناطق مسکونی است . همین سال گذشته هواپیمای اف چهارآموزشی در منطقه مسکونی شمالغرب شهر تبریز سقوط کرد. انبار کالاهای خطرناک شیمیایی در داخل شهر هاست و این مواد خطرناک بدون رعایت موارد ایمنی همراه کالاهای معمولی در جاده ها حمل و نقل می شوند. روزانه سه نفر در حوادث ناشی از کار فوت می کنند . در دنیا برای پیشگیری از اینگونه حوادث سازمانهایی و مراکزی هست که آموزش می دهند ،مقررات تهیه می کنند و نظارت می کنند . مثل سازمان ایزو که انواع استاداردها و نظارت ها را دارد وسال به سال مقررات و استانداردهایش روز رسانی میشود . سازمان A.D.R که تحت نظارت سازمان ملل در مورد ایمنی حمل کالا و سلامتی رانندگان و ایمن سازی تاسسیات مواد خطرناک فعالیت می کند.