دوشنبه 17 آبان 1400
+0 به یه ن
همان طوری که همگی با کمال تاسف می دانیم ریا و تظاهر در کشور ما بسیار رایج هست. با توجه به این که جامعه ایران بسیار دین-محور بوده و هست، بیشتر ریا ها و تظاهر ها جنبه دینی دارد. وقتی اسم ریاکار می شنویم بی اختیار مرد ریشویی که تسبیحی در دست ورد می خواند در ذهن ما مجسم می شود که به صورت خانم ها نگاه نمی کند اما ….
این تصور کلیشه ای باعث شده خیال کنیم اگر کسی ظاهر مذهبی نداشته باشد ، لابد ریاکار نیست. اگر شخص در جمع هایی نظیر جمع های دانشگاهی (البته به دور از گوش حراست و مامور گزینش) آشکارا بگوید که آتئیست هست گمان می کنیم کاملا از ریا بری است.
راستش ریاکاری به دین مربوط هست اما این به آن معنا نیست که هر که دیندار نباشد ریا کارنیست. راستش تا جایی که من دیده ام در جامعه دینی چون ایران، غیر مذهبی ها هم همان قدر احتمال دارد ریاکار باشند که دینداران. من مردی را می شناسم که عمری ادعا کرده با این که آتئیست هست از هر نمازخوانی "اخلاقی تر" هست اما دردروغ و ریا دست هر ریشوی تسبیح به دستی را که من از نزدیک می شناسم بسته.
من فکر می کنم رواج ریا، به این بر می گردد که معیار سنجش اعمال در جامعه چیست. وقتی ارزش گذاری برای اعمال فرد در جامعه با "نیت" افراد سنجیده می شود ریا رواج پیدا می کند. برای همین گفتم که ریا با دیندار بودن جامعه، بی ارتباط نیست. چون که معیار "نیت" در دین ( دست کم دین های ابراهیمی که ما بیشتر می شناسیم) خیلی پررنگ هست و این به مسایل عرفی در جامعه هم تسری پیدا نموده. من فکر می کنم درستش است هست که معیار "نیت" را برای ارزیابی بسپاریم دست خدا و همچنین وجدان افراد و حداکثر وجدان
عزیزان آنها. در سطح جامعه معیارهای کمی تر و عینی تری برای سنجش اعمال باید باشد. تنها، در این صورت ریا کم خواهد شد .
در کل دنیا هنوز محیط زیست خیلی با ریا آغشته هست. ربط زیادی هم به دین ندارد. بسیارند افراد و نهاد هایی که دم از حفظ مخیط زیست می زنند اما در واقع به تخریب آن می پردازند. به نظرم این واقعیت ریشه در آن دارد که معیارهای دم دستی سنجش عملکرد در زمینه محیط زیست هنوز به اندازه کافی تکوین نیافته و جا نیافتاده.
تا ٣٠-٤٠ سال پیش، ریا بین خیریه های حامی کودکان یا مستمندان در دنیا هم
بسیار رواج داشت. الان کمتر شده. چرا؟! چون معیارهای سنجش عملکرد خیریه خیلی کمی تر و عینی تر شده. خیریه ها ی معتبر ( از جمله بنیاد کودک و نیز انجمن حمایت از مستمندان تبریز) گزارش دقیق می دهند که چه کرده اند و چند نفر را با چه کیفیتی حمایت کرده اند. نهاد هایی هم هستند که این گزارش ها را راستی آزمایی می کنند. این رویکرد زمینه ریا را کاهش می دهد.
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل