مینجیق

به نظرم فیلم یک اهانت بود به همه ژوزفین ها در طول تاریخ که تضمین کننده قدرت نرم کشورها بوده اند. فردا که ملت ایران آزادی های فردی و اجتماعی اش را می گیرد باز هم در قدرت نرم، توانمند خواهد بود. قدرت نرم نقطه قوت اش خواهد گشت.

------

بسیاری از نویسندگان داستان ها و فیلمنامه های تاریخی وقتی توسط مورخان مورد نقد قرار می گیرند که آثارشان به لحاظ تاریخی دقیق نیست  می گویند هنر قرار نیست در بند جزئیات تاریخی باشد. باشه! قبول! از لحاظ تاریخی دقیق هم نبود نبود.  اما همان ها خیلی وقت ها می روند سراغ روزنامه های آن دوره تاریخی که مملو از غرض و مرض و سوگیری های ایدئولوژیک و..... هست و از دل آنها داستان می سازند. خود را از مورخان و دقت علمی تاریخی بی نیاز می بینند اما در واقع می شوند آلت دست روزنامه نگار درگذشته که دنبال تصویر سازی و سوگیری خاصی بودند.مثلا در ساخت فیلم ناپلئون ، سازندگان انتقادان مورخان به فیلمنامه  را به سخره می گیرند اما عملا تصویر سازی شان بازیچه دست روزنامه های ۲۰۰ سال پیش لندن شده است که برای تضعیف روحیه دشمن شان، می خواستند همسر او را «زن خراب» نشان دهند. این گونه جنگ های تبلیغاتی در زمان جنگ جزو ابزار های جنگی است و کمتر از توپ و تانک هم کارکرد ندارد. (در فیلم هم نشان داده شد که موثر بوده است.) اما بعد از دویست که فرانسه و انگلیس آشتی کرده اند و دوشادوش هم در دو جنگ جهانی جنگیده اند و از طرف دیگر نگاه دنیا به مسایلی نظیر عفت و .... عوض شده، چه جایی دارد که یک فیلم در سال ۲۰۲۳ فضای  روزنامه های ۲۰۰ سال پیش لندن را بازسازی کند؟!

در مورد دهه شصت خودمان هم برخی نویسندگان همین کار را می کنند. برای این که به زعم خود دقیق باشند به روزنامه های آن دوران رجوع می کنند. نتیجه این می شود که داستان آنها بازتولید کننده ایدئولوگ های روزنامه نویس  دهه شصت می شود! حال آن که نویسنده چنین قصدی نداشته. در صورتی که وقتی نویسنده (مثل همین رمان ساده و بی ادعای «مجنون بی لیلی») به خاطرات و تجارب زیسته مردم آن دوران رجوع می کند حاصل کار قابل  درک تر و غیر شعاری تر و واقعی تر و احساسی تر در می آید. البته خاطره  های آدم های معمولی دقیق نیستند و مرجع تاریخی حساب نمی شوند. اما دست کم احساسی ( ونه ایدئولوژی زده و شعاری) هستند. اگر نویسنده می گوید هنر قرار نیست در بند جزئیات تاریخی باشد بهتر از به همین خاطرات – و در مورد گذشته های دورتر افسانه ها و داستان های محلی- مراجعه کند تا این که از روزنامه های ایدئولوژی زده آن دوران الهام گیرد.