+0 به یه ن
بسیاری از این آتش سوزی های کشنده وخسارت بار از انبارها در محل کار شروع می شن. وقتی در انبارها، مواد اشتعال زا به طور غیر اصولی کنار هم قرار می گیرند می توانند فاجعه بیافرینند. کپسول های گاز در آزمایشگاه ها، بیمارستان ها، بازار آهن آلات و... از عوامل انفجار می توانند باشند. در سال های اخیر موارد چندی را شاهد بودیم که کپسول های گاز عامل اصلی انفجار یا آتش سوزی بودند.
کپسول های گاز، چه خالی چه پر، حتما باید کنار دیوار ی محکم قرار گیرند و با زنجیری به دیوار مهار باشند. این کار، برای جلوگیری از افتادن آنهاست. اگر در هوای آزاد هستند (که توصیه می شود باشند) نباید مستقیم روی زمین قرار بگیرند. باید با سطحی مشبک اندکی بالاتر از زمین قرار گیرند تا رطوبت زمین باعث پوسیدگی آنها نشود. اگر رویشان تاریخ انقضا یا تاریخ بازبینی نوشته شده است حتما باید جدی گرفته شود. برخی از کپسول ها بعد از تاریخ انقضایشان تبدیل به بمب ساعتی می شوند.
در همان یکی دو ماه اول مدیریتم در پژوهشکده فیزیک، ترتیب ساماندهی انباری های پژوهشکده را با عنایت به مسایل ایمنی دادم. چند کپسول هم در حیاط بود. برایشان پایه مشبک ساختیم که روی زمین نباشند. نیروهای خدماتی خود پژوهشکده زحمت ساخت پایه را کشیدند. هزینه چندانی هم نداشت. هزینه هایش قاطی هزینه های جاری پژوهشکده بود و لازم نشد برای این کار تنخواه ویژه ای درخواست دهیم. از نظر اجرایی و هزینه ، این کارها چندان دشوار نیستند. اما معمولا به آنها توجه نمی شود. ولی وقتی کپسول ها منفجر می شوند هزینه های کلان انسانی و مادی روی دست می گذارند. ما به کمک کادر اجرایی پژوهشکده، انباری های پژوهشکده فیزیک را ساماندهی کرده ایم. اما نمی دانیم در سایر انباری ها که تحت نظر پژوهشکده ما نیستند چه خبر است؟ امیدوارم آنها هم حواسشان به مسایل ایمنی در انباری ها باشد. نظارت بر این چیزها، وظیفه واحد «سلامت ایمنی محیط زیست» یا
HSE
در ادارات و.... هست. این واحد تنها نظارت می کند و گزارش می دهد. این که آیا هشدارهای این واحد و واحدهای نظارتی دیگر (نظیر بازرس آتش نشانی و.... که برای پایان کار هر ساختمان می آیند) جدی گرفته می شود یا نه، به مسئولیت پذیری و فهم و شعور مدیران بستگی دارد.
و اما محتوای کپسول ها!
کپسول نیتروژن نسبتا کم خطر هست. بیشتر هوا (چهار پنجم) هم نیتروژن هست. درنتیجه اگر گاز نیتروژن، به بیرون نشت کند فاجعه ای نمی آفریند. با این حال با کپسول اکسیژن شوخی نمی توان کرد. درست هست که یک پنجم هوا اکسیژن هست اما اکسیژن -برعکس نیتروژن- اشتعال زاست. اگر یادتان باشد چند سال پیش انفجار کپسول های اکسیژن در انبار یکی از بیمارستان های تهران فاجعه آفرید. اگر در انبار خانه یا محل کار شما کپسول اکسیژن هست، در مورد پیچیدگی های نگهداری آنها بیشتر مطالعه کنید.
هلیم و سایر گازهای بی اثر که واکنش شیمیایی ندارند هم نسبتا بی خطر هستند. اما یک وقت هلیم را با هیدروژن اشتباه نگیرید. کپسول هیدروژن از آن پرخطر هاست. اگر نشت کند با اکسیژن هوا ترکیب می شود و فاجعه می آفریند. حتما لوله های انتقال گاز هیدروژن در محل اتصال به کپسول یا دستگاه باید بست مخصوص داشته باشند. بعید نیست از خود-همه-چیزدان-پنداران بشنوید که «گیریم هیدروژن نشت کرد. مگه چی می شه؟! همان آب را تولید می کنه دیگه! همان
H2O!
بیسواد!!»
یک «بیسواد» هم به گیسمان می بندند. امان از کسانی که کم می دانند اما خود را بسیار دانا می پندارند. برای مسایل ایمنی این دسته از افراد، خود از بمب اتم هم خطرناک ترند! درسته که محصول آب هست. اما فرآیند بسیار انرژی زاست و می تواند منجر به انفجار شود.
یاد یک خاطره تلخ افتادم. ده سال پیش که اسید پاشی در اصفهان رخ داد (در سالگرد دهم آن جنایت ویژه، علیه زنان کشور هستیم) یک عده با همان استدلال ها توصیه می کردند در صورت وقوع اسید پاشی فلان ماده بازی (قلیایی) را به صورت بپاشید تا اسید را خنثی کند!!. صورت زنان سرزمین من، ظرف آزمایشگاهی نیست. ترکیب اسید و باز انرژی زاست و به سوختگی بیشتر صورت می انجامد. امیدوارم این قبیل وحشیت ها از کشور برچیده شود. اما اگر هنگام آزمایش و... اسید بر روی کسی ریخت باید با آب خنک فراوان به سرعت آن را شست تا آسیب کمتری رساند.
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل