+0 به یه ن
بتاترون یك اسم عام است وبه نوعی از شتابگر اطلاق می شود كه الكترون ها را تا انرژی چند صد مگاالكترون ولت شتاب می دهد.در حالی كه بواترون نام یك شتابگر خاص است. در زیر سرگذشت مختصری درباره بواترون آمده است.
سه‌شنبه ۶ فوریهٔ ۲۰۰۷
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل
+0 به یه ن
بواترون نام شتابگری قدیمی در بركلی است كه در دهه پنجاه میلادی شروع به كار كرد. این شتابگر كه به منظور مطالعه ذرات بنیادی ساخته شده بود اولین پادپروتون های ساخت بشر را تولید كرد. پس از چند دهه هنگامی كه این شتابگر برای آزمایش های فیزیك ذرات قدیمی شد،آن را تغییر كاربری دادند واز آن در تحقیقات كاربردی استفاده كردند. اما اكنون مدتی است این آزمایشگاه عظیم متروكه شده. عده ای می خواهند آن را تخریب كنند و آزمایشگاهی دیگر درمحل آن بسازند.قیمت زمین در بركلی از شمال تهران هم بالا تر است درنتیجه نمی خواهند زمین بلا استفاده بماند. از طرفی طرفداران محیط زیست با این تخریب به شدت مخالفت می كنند چون نگرانند این تخریب باعث رها سازی فلزات سنگین در محیط شودو پیشنهاد می كنند كه از بواترون به عنوان جاذبه گردشگری استفاده شود.
دوشنبه ۵ فوریهٔ ۲۰۰۷
پی نوشت: این نوشته حدود شش سال پیش نگاشته شده. الان آن آزمایشگاه تخریب شده. ذهنیت سرمایه داری بر ذهنیت دوستداران محیط زیست و دوستداران تاریخ علم غلبه یافت. جز این می شد جای تعجب داشت!
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل
+0 به یه ن
در جامعه علمی ایران افراد زیادی را می بینیم كه به تمام معنی همه كاره هیچ كاره هستند. وقتی در كار تخصصی خود كم می آورند می گویند، ما در اصل سیاستمداریم، كار علمی را فقط به طور تفننی دنبال می كنیم. وقتی در سیاست "سوتی" می دهند، در جمع های غیر دانشگاهی معركه می گیرن كه ای فغان این عوام الناس نوابغی چون ما را بازی نمی دهند. در جمع های دانشگاهی هم كه دیگر این بازی ها را نمی توانند در بیاورند، ژست می گیرند كه ما كه مثل شما تك بعدی نیستیم! ما دانشمند، خبر نگار، سیاست مدار، ادیب و ...هستیم چند تا اشتباه هم كه اینجا وآنجااز ما سر می زند وشما عواقبش را می كشید فدای سرمان. شما آدم های تك بعدی كه كار مهمی نمی كنید ، چشمتان كور حداقل جور كش خطا های ما باشید. وبه عنوان حسن ختام هم اضافه می كنند كه در خارج هم افراد" كاردرست"، "چند بعدی" هستند. بعد هم برای این كه معلومات خود را به رخ بكشند نام چند دانشمند معروف را كه در رشته هایی غیر از تخصصشان نیز صاحب نظر بوده اند می برند.منظورم گله یا افشا گری نیست بلكه می خواهم تاكیدكنم دوران این گونه افراد به سر آمده! در زمان آنها به علت قحط الرجال هر كسی بانیمچه مدركی می توانست كار دایم منا سب پیدا كند. اكنون افراد تحصیلكرده بسیار بیشتر ند و رقابت برای كار پیدا كردن سخت تر شده. با همه فن حریف بازی نمی توان راه به جایی برد باید تمركز بیشتری روی كار علمی خود داشت تا در این فضای رقابتی به جایی رسید.اما در مورد آن دانشمند ان خارجی "چند بعدی". من خوشبختانه این شانس را داشته ام كه این گونه افراد را از نزدیك بشناسم. شباهتی به همه كاره های وطنی ندارند. كاملا بر عكس، ابتدا در كار تخصصی خوذ متمركز می شوند تا در آن به جایی برسند. پس از چند سال در كار دیگری به طور تخصصی و با تمركز بالا وارد عمل می شوند. مثلا گلمان،برنده جایزه نوبل فیزیك، كه روزگاری تمام وقت كاری خود را صرف مطالعه ذرات بنیادی می كرد اكنون با همان جدیت زبانشناس شده. همینطورند فیزیكدانانی كه پس از مدتی واردكار سیاست می شوند. طبیعی است كه تجارب قبلی آنها را در كار جدید یاری می دهد. معمولا فیزیكدانانی كه وارد سیاست می شوند نقش مشاور علمی را ایفا می كنند به جای آنكه راجع به اقتصاد یا ترافیك شهری نظر دهند مگر این كه در این موضوعات نیز چندین سال كار جدی كرده باشند.
شنبه ۳ فوریهٔ ۲۰۰۷
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل
+0 به یه ن
نوترینوها ذراتی بنیادی هستندكه هیچ گونه بر همكنش الكترمغناطیسی ندارند و تنها می توانند بر هم كنش ضعیف داشته باشند. این ذرات خنثی در اطراف ما فراوانند. در مركز خورشید این ذرات به وفور تولید می شوند. در هر ثانیه میلیارد ها نوترینو از بدن شما عبور می كند. امابر همكنش این ذرات چنان ناچیز است كه در طول عمر شما عملا در بدن شما هیچ برهمكنش نوترینویی انجام نخواهد گرفت. این ذرات از عمق زمین عبور می كنند بدون آنكه چیزی مانعشان شود. شش سال پیش كه كار تحقیقی ام را بر روی این ذرات آغاز كردم گمان می كردم روی موضوع "به دردنخوری" دارم كار می كنم. باور عموم همكارانم همین بود چرا كه باتوجه به چنین برهمكنش ضعیفی گمان نمی رفت این ذرات دم به تله خدمت به تكنولوژی دهند. این دغدغه تا حدی مرا آزار می داد و مانع از تمركزم میشد.اما دیری نپایید كه ایده استفاده از نوترینو ها برای مطالعه اعماق زمین مطرح گردید. تنها خدا می داند این روش جدید چه اندازه در آینده مفید واقع خواهد شد. برای آشنایی بیشتر با نوترینو ها مراجعه كنید به این نوشته.
پنجشنبه ۱ فوریهٔ ۲۰۰۷
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل
+0 به یه ن
دوشنبه ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۰۷
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل
+0 به یه ن
كربنی كه در بدن جانداران وجود دارد،درداخل ستارگان، طی فرآیندی كه به
فرآیندسه-آلفا معروف است، تولید شده است. نكته قابل توجه در اینجاست كه اگر نیروی
بین هسته ها اگر تنها چهار دهم درصد از این كه اكنون هست متفاوت می بود، حیات به
شكلی كه می شناسیم امكان پذیر نمی شد. به عبارتی ستارگان یا فقط اكسیژن تولید می
كردند ویا تنها كربن.این مطلب نسبتا شناخته شده ای بین غیر فیزیكدانان است. عده ای
هم از این یافته علمی برای فرضیه های فلسفی -وبعضا سفسطه ای - خود شاهد می گیرند.
برای اطلاع از جنبه علمی قضیه رجوع كنید به
مقاله
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل
+0 به یه ن
فیزیكدانان را می توان به سه دسته آزمایشگر،تئوری پرداز وپدیده شناس تقسیم كرد.به تعبیری پدیده شناسان پل ارتباطی بین آزمایشگرها ونظریه پردازها هستند. كار پدیده شناس بررسی اثرات تئوری های مختلف در آزمایش هاو مشاهدات گوناگون است.برای این كه پدیده شناس موفقی باشیم طبعا باید اطلاعات وسیعی درباره آزمایش های ممكن واثرات فیزیكی گوناگون كسب كنیم. كسب چنین اطلاع وسیعی تنها از طریق مطا لعه ویا حتی شركت در سمینارها امكان پذیر نیست. اگر به موسسات پژوهشی دست اول دنیا سفر كنید، ملاحظه خواهیدكردكه فیزیكدانان به هنگام صرف غذا و یا گردش درباره چنین موضوعاتی با هم بحث می كنند. این به آن معنی نیست كه از قبل حتما سئوال مشخصی آماده كرده اند. بلكه بحث شان به طور طبیعی به آن سمت گرایش پیدا می كند. با همین بحث هاست كه معلومات افراد بیشتر میشود. امیدوارم روزی برسد كه وقتی كسی در جمع فیزیكدانان سرزمین گل وبلبل نیز بحث آزادی فیزیكی مطرح كند به او به چشم خروس بی محل نگاه نكنند .
دوشنبه ۲۲ ژانویهٔ ۲۰۰۷
پی نوشت: توجه كنید كه متن بالا شش سال و نیم قبل نوشته شده. هم اكنون در سمینارها و همایش های ما هم جو علمی تری حاكم شده و بحث فیزیكی كردن طبیعی به شمار می آید. خوشبختانه تلاش ها در این شش سال و نیم بی ثمر نبوده است.
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل
+0 به یه ن
دانشگاه استنفوردواقع در كالیفرنیا، یك شتابدهنده خطی به طول حدودا چهار كیلومتر دارد. این شتابدهنده كه كه از بزرگترین شتابدهنده ها در نوع خود است، به منظور مطالعه ذرات بنیادی ساخته شده.دغدغه اصلی بنیانگذاران این آزمایشگاه مطالعه در علوم بنیادی بوده وهست نه مطالعات كاربردی. اما ، طبق معمول، این آزمایشگاه عظیم راهی را پیش روی محققان علوم كاربردی باز كرده كه بدون آن هرگز میسر نمی شده. ذرات بارداری كه در این شتابدهنده با سرعت نزدیك به سرعت نور حركت می كنند تابشی از خود ساطع می كنند كه به تابش "سینكروترونی" معروف است. مدتها پس از راه اندازی این شتابدهنده یك فیزیكدان دریافت كه از این تابش به مانند یك منبع اشعه ایكس فوق العاده قوی برای مطالعه مواد و میكروبها استفاده می توان كرد. امروزه در گوشه و كنار دنیا شتابدهنده هایی با ابعاد كوچكتر ساخته شده اند تا از تابش آنها برای مطالعات كاربردی استفاده شود. به این وسیله كشفیات زیادی در علوم كاربردی انجام گرفته است.
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل
+0 به یه ن
اغلب این بحث در میان فیزیكدانان در می گیرد كه در سرمایه گذاری های علمی چه رشته
ای باید اولویت داشته باشد. هفته پیش هم بحثی در گرفته بود درباره این كه آیا اختر
فیزیك اولویت دارد یا فیزیك ذرات. باید در نظر داشت كه این دو چندان از هم جدا
نیستند. نقطه اوج تلاقی آنها درفیزیك نوترینو است. فرضیه هایی وجود دارند كه مطابق
آنها نوترینو ها با انرژی بسیار بالا،میلیون ها برابر جرم پروتون، از اجرام سماوی
بسیار دور به زمین می رسند. برای امتحان این فرضیه آشكارساز ها با ابعاد كیلومتر
مكعب در قطب جنوب ساخته شده اند. هدف آنها در نهایت دو چیز است: 1( آموختن درباره
منبع نوترینو ها؛ 2) بررسی خواص نوترینو ها. اما برای چنین مطالعه ای ما ابتدا باید
برهمكنش نوترینوها با نوكلئون هارا در این بازه از انرژی بهتر بشناسیم. اینجاست كه
اختر فیزیك به فیزیك ذرات مربوط می شود. به طور خلاصه:
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل
+0 به یه ن
چند هفته پیش جلسه ای با حضور برگزیدگان جشنواره خوارزمی و برخی از مسئولان سیاستگذاری های علمی كشور برگزار شد. یك هفته قبل از جلسه اعلام كرده بودند كه اگر برگزیدگان درخواستی از مسئولان دارند در جلسه مطرح كنند و متن درخواست را به صورت كتبی ارائه نمایند. تنها نیمی از برگزیدگان چنین نامه ای را تهیه كرده بودند. این در حالی بود كه نیم دیگر غرولند می كردند كه مسئولان تلاشی برای بهبود اوضاع نمی كنند. مفاهیم "هنر برای هنر" یا "علم برای علم" مفاهیم آشنایی هستند، اما ایرانیان مفهوم جدیدی ابداع كرده اند: "غرولند برای غرولند .
سه‌شنبه ۹ ژانویهٔ ۲۰۰۷
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل