پیشرفت فیزیك ذرات بنیادی در نیمه اول قرن بیستم مدیون ذرات پر انرژی پرتو كیهانی
بود.ذرات زیادی در این دوره توسط آشكارسازهایی كه در بالونهایی كه بر فراز زمین
پرواز می كردندو پرتوهای كیهانی را مطالعه می نمودند كشف شدند.
ازآن جمله می
توان به ذرات بنیادی میون و پوزیترون اشاره كرد.
ازنیمه دوم قرن بیستم شتابگر
های ساخت دست بشر نقش اصلی را در كشف ذرات عهده دار شدند. چند سال پیش یك شتابگر بسیار
پیشرفته به نام ال-اچ-سی در سویس راه اندازی شد.بیراه نخواهد بود اگر آن
رانقطه اوج فن آوری در عصر حاضر به حساب آوریم. كشورهای زیادی در این پروژه عظیم
سهیم هستند. ایران یكی از این كشورهاست.
با این حال درست نیست كه بگوییم كه دوره آزمایش های داخل بالون به سر
آمده. آزمایش های بالون متعددی بر فراز قطب جنوب انجام می گیرند كه از جمله پیش
رفته ترین
آن ها پروژه
آنیتا
است
بد نیست بدانیم برخی ذرات پرتوكیهانی (در دستگاه سكون زمین) بیش از ده
به توان 20 الكترون-ولت انرژی دارند.انرژی دردستگاه مركز جرم چنین ذره ای با پروتون
های واقع در زمین صد برابر بیشتر از انرژی مركز جرم ال-اچ-سی است. شاید
بپرسید با وجود این ذرات خدادادی چرا به سراغ پروژه جند میلیارد دلاری ال-اچ-سی
رفته ایم. خوب تعداد چنین ذراتی كم است. اما بامطالعه همین تعداد كم هم می توان
اطلاعات ارزشمندی در باره فیزیك انرژی های بالا به دست آورد. اگر فرصتی باشد به
تدریج درباره آن خواهم نوشت.
نسخه ی به روز شده ی متن نوشته شده در
دوشنبه ۳۰ آوریل ۲۰۰۷
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک تویتر گوگل