در دو دهه ی اخیر برای حفظ و مرمت آثار تاریخی دویست سال اخیر تبریز قدم های درخورد توجهی برداشته شده است. اغلب توسط خود مردم و ان-جی-او ها. این چیزی است كه از دست مردم معمولی بر می آمد. با عشق و علاقه ی وافر فرهنگ نسبتا معاصر خود را پاس داشته اند و در موزه های محلی به معرض تماشا گذاشته اند.
اما آذربایجان دست كم هشت هزار سال تجربه ی مدنیت دارد. آثار تاریخی بسیاری از دوره سلجوقیان ایلخانان قراقویونلو ها و آق قویونلوها به جا مانده كه نیازمند مرمت و توجه است. دیگه این گونه پروژه ها از دست مردم محلی بر نمی آید. نیازمند كار تخصصی و اعتبارات دولتی است.
در گوشه و كنار آذربایجان آثار تاریخی به جا مانده از گذشته های بسیار دور هم هست. باید برای نگه داری و مرمت آنها قدم های جدی برداشت
قبلا در مورد برایان استرالیایی كه با موتورسیكلت به ایران سفر كرده بود نوشتم. نوشته هایش را می توانید اینجا و اینجا و اینجا بخوانید. برایان نوشته اش را درباره ی ایران به این شكل پایان می دهد:
I had entered Iran with a broad plan to visit many of the ancient historical sites. One was the most famous archeological site in the world – Persepolis, home to two of the great Achaemenid kings, Darius and Xerxes. My trip was also to take me to the fabled cities of Shiraz and Esfahan. Alas, it was not to be. Instead of being a trip through “Ancient Persia”, my travels had somehow morphed into a journey through “Modern Iran”.
.
But my time in Iran had been all too brief. I made a mental note to myself that Iran was the one country that I would love to visit again. Had I gained any new meaningful insight into Iran – one of the most-maligned countries in Western media? Not really, other than that the Iranian people were no different to any other people. They just wanted a home for their family, enough food on the table and hope for the future – the same as people all over the world. I strolled back to my hotel in the cool of the evening realising that I was going to miss Iran.
گفت و گوی تمدن ها هم یعنی همین دیگه! با توجه به واقعیت های موجود جذب توریست تنها راه اصلی ما در گفت و گوی تمدن ها می تواند باشد. راه حلی كه می تواند به رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال هم بیانجامد. برای این كه این مهم عملی شود باید از همه ی پتانسیل های كشور در گوشه و كنار آن استفاده شود. برایان خیلی از تبریز و مردمش تعریف كرده. اما راستش وقتی خواندم كه گمان كرد تبریز یك شهر نسبتا جدید است دلم گرفت. همان محوطه ی مسجد كبود از زمان عصر آهن تمدن داشته است. محوطه ی باستانی حسنلو در نزدیكی نقده یا سلدوز 8 سال تمدن و سابقه ی یكجا نشینی دارد. جام حسنلو در موزه ی ایران باستان تهران گواه آن است. تخت سلیمان در نزدیك تكاب كه حتی به عنوان میراث فرهنگی جهانی یونسكو شناخته شده اما هنوز توریست هایی كه از آن سو می گذرند از آن اطلاع ندارند. منطقه ی شهریری در نزدیكی مشكین شهر یا خیاو با قدمت 3500ساله اش برای خودش پدیده ای است اما متاسفانه ناشناخته. همه ی اینها هست آن وقت توریست خارجی می گوید كه این منطقه جدید است و آثار باستانی ندارد!
برای شناساندن و بهره برداری از این آثار باید به طور اصولی برنامه ریزی شود. از جمله انتظاراتی كه از مسئولین در چهارسال آینده داریم رسیدگی به این آثار تاریخی مرمت و ایجاد زیر سخت های لازم (راه هتل و.....) برای دسترسی و استفاده از آنها هست.همچینی تبلیغ برای آنها. در فرودگاه امام و نیز فرودگاه مهرآباد درمیان عكس های اماكن دیدنی سراسر ایران حتی یك عكس هم از آثار تاریخی این منطقه نمایش داده نشده است. دیوار كه در فرودگاه قحط نبود! چه اشكالی داشت كه دو تا عكس هم از این منطقه به دیوار آویزان می كردند. در ضمن عكس های موجود را در زمان دوره ی اصلاحات هشت ساله نصب كرده بودند. دستشان درد نكنه كه آن عكس ها را از گوشه و كنار ایران عزیز نصب كردند اما یادمان باشد این بار كه به فرودگاه رفتم نامه ای مودبانه در این باره در صندوق پیشنهادها بیاندازیم و از آنها بخواهیم كه عكس هایی هم از آثار تاریخی استان های اردبیل آذربایجان شرقی و غربی و زنجان نصب كنند.
احتمالا آثار تاریخی هزاران ساله ی بیشتری در منطقه ی آذربایجان هست كه من از آنها بی خبرم. اگر جای دیگری می شناسید به من بگویید.
تصویر جام زرین حسنلو را نشان می دهد كه قدمتی 3200 ساله دارد وو مربوط به دوره ی قبل از مادهاست. این جام از منطقه نزدیك سولدوز یا نقده در سال 1336 كشف شده است.
اگر خوب بگردند لابد بازهم از این چیزها پیدا می كنند.
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک تویتر گوگل