+0 به یه ن
فیلم رحمان ١٤٠٠ را شاید دیده باشید. کمدین های ایرانی (همین دار و دسته مهران مدیری) خانواده ای فقر زده را که یکی از اختلاسگران دارایی شان را بالا کشیده سوژه خنده می کنند.
دادخواهی مرد خانواده مسخره می شود. هر روز یک تخم مرغ بر می دارد می رود می زند به در موسسه ای که پولش را بالا کشیده. فضای فیلم به گونه ای است که مخاطب نتیجه بگیرد که "ای بدبخت! با این کارهای تو چی عوض می شه؟! قبول کن که هیچ کاری از دستت بر نمی آد."
تلاش های همسر او برای آوردن نشاط در خانه و "خود را ازتک و تا نیانداختن" هم همین طور مسخره می شود.
در آخر فیلم، ماموران با بولدوزر می ریزند تا آشیانه این خانواده را تخریب کنند. فریاد های اعتراضی زن در مقابل خانه خراب شدن هم تمسخر می شود. مخاطب می خندد که همان زن با اون دک و پُز که به پوستش می رسید و کفش پاشنه بلند آن چنانی قرض می کرد، الان چادر به کمر بسته و شیون می کند!
کمال سونال کمدین ترکیه ای معروف به شعبان،در حضیض سال های سخت اقتصادی ترکیه، چندین و چند فیلم در مورد مردم حاشیه کلانشهرها و مسایل مربوط به تخریب آشیانه های آنها ساخته. تازه این افراد عموما از روستا آمده بودند و به اون وجه که پولش را کسی خورده پرداخته نمی شد. با این حال ابدا مسخره نمی شدند. روابط زناشویی و دلبری های خانگی شمشاد خانه پرور رحمان ١٤٠٠، که در فیلم مهران مدیری مورد تمسخر قرار می گیرد و خواننده را به این فکر سوق می دهد که "بابا! شما نگران این بدبخت ها نباشید. اینها خودشان با همین چیزها خوشند،" در فیلم های شعبان هم هست اما عشق و شور زندگی فقرا در فیلم های شعبان تمسخر نمی شود. اتفاقا بیننده را به این سو سوق می دهد که چرا جامعه با افرادی که این گونه مملو از عشق و شور زندگی هستند تا این اندازه خشن هست؟!
در جامعه ای که فیلم های شعبان ساخته شده بود، طلاق عاطفی در طبقه برخوردارش بیداد نمی کرد. اگر او می خواست در ایران امروز فیلم بسازد احتمالا یک پیام فیلمش هم این بود که "ای خانواده ای که در رفاه غرقی اما گرفتار طلاق عاطفی گشته ای! این زوج ندار و بیچیز از شما در این زمینه بهتر عمل کرده. یاد بگیر!"
درسته که وظیفه کمدین خنداندن در هر شرایطی هست. اما وظیفه اش خنداندن به هر شکلی نیست. چنان که شعبان نشان داد می شود در حضیض تیره روزی هم خنداند اما همدل تیره روزان ماند. قبل از او هم چارلی چاپلین نشان داده بود . خیلی از کمدین های مطرح دنیا نیز هم.
🍀@minjigh
اشتراک و ارسال مطلب به:
فیس بوک
تویتر
گوگل